Nükleer terör uyarısı

ABD'nin 1945'ten beri evsahipliği yaptığı en büyük uluslararası toplantı olan Nükleer Güvenlik Zirvesi'nin ikinci gününde dünya liderlerine seslenen ABD Başkanı Barack Obama, Soğuk Savaş sonrası dünyada nükleer saldırı tehlikesinin büyümesinin acımasız bir ironi olduğunu söyledi. Obama, ülkelerin nükleer silahlar kullanarak birbirleriyle savaşa tutuşma riskinin düştüğünü, bununla beraber "nükleer saldırı" riskinin arttığını ifade etti. ABD Başkanı, "Bugün sadece konuşma günü değil harekete geçme günüdür. Sadece vaatlerde bulunma değil halklarımızın güvenliği için gerçek ilerlemelerde bulunma günüdür'' dedi. El Kaide terör şebekesinin nükleer silah geliştirmek için gerekli malzemeleri elde etmeye çalıştığını, bunu başaramazlarsa bile nükleer bomba kullanacaklarının kesin olduğunu belirten Obama, bunun bütün dünya için bir felaket olacağını, inanılmaz sayıda insanın öleceğini ve ayrıca dünyadaki istikrar ve barışın ağır darbe alacağını kaydetti. Obama, "Özetlemek gerekirse, nükleer terörizm tehlikesi bütün dünya güvenliğine, hepimizin ortak güvenliğine karşı en büyük tehlikelerden biridir'' ifadesini kullandı.
ÜÇ ÜLKEDEN JEST
Nükleer Güvenlik Zirvesi, dünya genelindeki nükleer materyallerin terör örgütlerinin eline geçmemesi için, 4 yıl içinde güvence altına alınmasının yollarını bulmayı hedefliyor. Bu nedenle, üç ülkenin nükleer silah yapımında kullanılabilecek malzemeyi ellerinden çıkarma kararı alması, konferansın hedeflerine dair umutları artırdı. Kanada sahip olduğu kullanılmış nükleer yakıtı ABD'ye gönderme kararı adığını duyurdu. Kanada Başbakanı Stephen Harper, ülkesinin Chalk River Ulusal Laboratuvarları'nda önemli oranda kullanılmış, yüksek düzeyde zenginleştirilmiş uranyum stoku bulunduğunu belirterek, bunun 2018'e kadar ABD'ye gönderileceğini söyledi. Şili de "dünya güvenliğine katkıda bulunmak" ve "örnek olmak" amacıyla elindeki zenginleştirilmiş uranyumun tamamını ABD'ye göndermeye karar verdi. Şili Devlet Başkanı Pinera, "Birkaç gün önce Şili, ülkemizin elindeki 2 reaktörde elde edilen yüksek seviyede zenginleştirilmiş uranyumun tamamını ABD'ye gönderme kararı almıştır" dedi. Pinera, nükleer bomba yapımında kullanılan malzemenin güvenliğinin sağlanması için gereken her şeyin yapılmasının şart olduğunu da ekledi.
İRAN'A YAPTIRIM
Beyaz Saray Sözcüsü Robert Gibbs, Ukrayna hükümetinin de birkaç tane nükleer silah yapmaya yetecek, yüksek seviyede zenginleştirilmiş uranyum stokunu 2012'ye kadar ortadan kaldıracağı açıkladı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, ABD ile anlaşma gereği, nükleer silah üretiminde kullanılabilir 34 ton plütonyumu imha için 2.5 milyar dolar harcayacaklarını söyledi. Öte yandan zirve sırasında ABD Başkanı Barack Obama'nın Çin Devlet Başkanı Hu Jintao ile 1.5 saat süren bir görüşme yaptığı da açıklandı. Görüşmede, gündemin ilk sırasında İran'a yönelik yeni yaptırımlar meselesi yer aldı. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jiang Yu ise "Çin her zaman bu konuda baskı yerine görüşmeler ve diyalogun en iyi yol olduğuna inanıyor" diye açıklama yaptı. ABD Başkanı Obama da zirvenin ardından yaptığı basın toplantısında İran'a güçlü bir mesaj iletilmesi gereğinden söz konusunda Kuzey Kore'ye uygulanan yaptırımları hatırlatan Obama, İran'a yaptırımlar düzeninin kurulması gerektiğini söyleyerek şöyle dedi: "Bütün ülkeler sivil amaçlı nükleer enerjiyi uygulamaya koyabilirler, ancak İran'daki durum, gerçekten barışçıl sivil bir enerji programına mı sahip ya da öyle bir niyetleri mi var, o konuda soru işaretleri söz konusu. İran adım atmadı, onun için de ikili bir yol izlememiz gerektiğini düşünüyorum Bu yollardan biri de yaptırımlardan geçer. Yaptırımlar İran gibi bir ülkenin hesaplarını değiştirecektir. Kaybedeceklerinin fazla olacağını görecektir."
12 MADDELİK SONUÇ BİLDİRİSİ
47 ülkenin katıldığı nükleer güvenlik zirvesinin sonuç bildirisi de yayınlandı. Nükleer terörizm tehdidinin dünya güvenliği açısında en zorlu tehditlerden biri olduğu vurgulanan sonuç bildirisinde, nükleer güvenlik sahasında sağlam önlemler alınmasının önemine işaret edildi. Obama'nın 4 yıl içinde tüm korunmasız nükleer materyallerin güvenliğinin sağlanması konusunda yaptığı çağrının memnuniyetle karşılandığının belirtildiği 12 maddelik sonuç bildirisinde, tüm nükleer materyallerin etkili bir şekilde güvenliğinin sağlanmasının, ülkelerin uluslararası sorumluluklarından doğan bir yükümlülüğü olduğu hatırlatılarak, zirveye katılan devletlere, uluslararası toplumun bir parçası olarak, nükleer güvenliğin ileriye götürülmesi konularında işbirliği yapmaları çağrısında bulunuldu. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) uluslararası nükleer güvenlik konusundaki temel rolünün bir kez daha teyit edildiği bildiride, zirveye katılan ülkelerin bu kurumun, ''kendi tüzüğü, ilgili Genel Konferans kararları ve kurumun kendi Nükleer Güvenlik Planları uyarınca, uygun yapıya, kaynaklara ve yetkilendirildiği nükleer güvenlik faaliyetlerine sürdürebilmek için gerekli uzmanlığa sahip olarak görevini sürdürmesini temin etmek için çalışacağız'' denildi. Bildiride, "ülkelerin, nükleer enerjiyi ve teknolojiyi barışçıl amaçlarla geliştirme ve kullanma hakkını aşmayacak, sağlam nükleer güvenlik uygulamalarının hayata geçirilmesinin desteklendiği'' vurgulandı.