Orta Amerika'da darbe

Onlarca askerin dün sabah Honduras Devlet Başkanı Zelaya'nın konutunu kuşattığını, daha sonra kamyonlara binerek buradan ayrıldığını belirtti. Tartışmalı anayasa referenadumunun yapılması konusundaki kararlılığını vurguladığı gün tutuklanan Zelaya'nın Kosta Rika'da olduğu ortaya çıktı.
Kosta Rika Kamu Güvenliği Bakanı Janina del Vecchio, askerlerin evinden alıp tutukladığı Manuel Zelaya'nın kendi ülkesinde bulunduğunu duyurdu.
Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez'in müttefiki olan Honduras Devlet Başkanı Manuel Zelaya, Yüksek Mahkeme, ordu, kongre ve kendi partisinden bazı üyelerin muhalefetine rağmen anayasal reform için referandum yapma sözü vermişti.Zelaya, geçen hafta, görev süresinin 4 yıl uzatılmasını sağlayacak referandumun düzenlenmesi konusunda kendisine yardımcı olmayı reddeden genelkurmay başkanını görevden almıştı.
''KAÇIRILDIM, KOMPLO KURBANIYIM''
Honduras Devlet Başkanı Manuel Zelaya, kaçırıldığını ve komplo kurbanı olduğunu söyledi.
Merkezi Venezuela'nın başkenti Caracas'ta bulunan uluslararası televizyon kanalı Telesur'a açıklamalarda bulunan Zelaya, ''San Jose'de Kosta Rika'dayım. Kaçırıldım ve bir komplo kurbanıyım. Askeri elit tarafından kandırıldım'' dedi ve ABD Başkanı Barack Obama'dan ''bunun arkasında olup olmadığını'' açıklamasını istedi.
Zelaya, ''Eğer Washington bu darbeye destek vermediyse, halkımıza ve demokrasiye karşı bu saldırıyı engelleyebilir'' ifadesini kullandı.
ZELAYA'NIN 8 BAKANI TUTUKLANDI
Honduras'taki hükümet kaynakları, Kosta Rika'da bulunan Zelaya'nın en az 8 bakanının tutuklandığını bildirdi.Aynı kaynaklar, tutuklanan bakanlar arasında, Zelaya'ya yakınlığıyla tanınan Dışişleri Bakanı Patricia Rodas'ın da yer aldığını kaydetti.
HONDURAS'DAKİ DURUM
Honduras'ın başkenti Tegucigalpa'da ise ülke dışına çıkarılan Devlet Başkanı Zelaya yanlılarının gösterileri sürerken, devlet başkanlığı sarayı yakınlarından silah sesleri geldiği bildirildi.
Sokağa çıkma yasağı ilan edilmesine rağmen bazıları maskeli yüzlerce göstericinin saraya giden yol dahil olmak üzere yollarda barikat kurduğunu belirten görgü tanıkları, başkanlık sarayı yakınlarından silah sesleri duyulduğunu ve bölgeye ambulans geldiğini söyledi.
Ateş eden kişi veya kişilerin kimliği bilinmezken, yaralı olup olmadığı da henüz kesinlik kazanmadı.Demokrasinin geleceği için direneceklerini söyleyen göstericiler, ellerinde taş ve sopalarla gösterilerini sürdürürken, bazı barikatlarda lastiklerin ateşe verildiği görüldü.Maskeli göstericiler, Devlet Başkanlığı sarayına giden yolu da kapatırken, lastik ve metal parçalarıyla kurulan barikatları güçlendirmeye çalışıyor.
TUTUKLAMAYA DİRENEN MECLİS ÜYESİ KARGAŞADA VURULDU
Zelaya'nın kabinesinden bazı kişiler askerler tarafından tutuklanırken, tutuklanmaya karşı koyan bir meclis üyesinin çıkan kargaşa sırasında vurularak hayatını kaybettiği bildirildi.
''İfade özgürlüğü'' adlı insan hakları grubundan yapılan açıklamada, meclis üyesi Cesar Ham'ın kendisini tutuklamaya çalışan askerlere karşı direndiği, bu sırada çıkan kargaşada askerin silahından çıkan kurşunla öldüğü belirtildi.
Olayın meydana geldiği yer henüz açıklık kazanmazken, güvenik yetkilileri de Ham'ın ölümü konusunda bilgileri bulunmadığını açıkladı.
GEÇİCİ OLARAK ''ATANAN'' YENİ DEVLET BAŞKANI
Honduras'daki askeri yönetim tarafından geçici devlet başkanlığına getirilen ve yine Zelaya'nın Liberal Partisi'nden olan Kongre Başkanı Roberto Micheletti ise değişik ülkelerin darbeye yönelik tepkilerine karşı, ''Ne Barack Obama'nın, ne de Hugo Chavez'in buraya (Honduras'a) gelmeye ve tehdit etmeye hakkı var'' ifadesini kullandı.
Micheletti, yaptığı açıklamada, ülkenin yüzde 80 veya 90'ının bugünkü durumdan memnun olduğunu savunarak, Zelaya'nın da ülkeye geri dönmesine karşı olmadıklarını söyledi.
Zelaya'nın Hugo Chavez'in desteği olmaksızın ve sade vatandaş olarak dönmesi gerektiğini dile getiren Micheletti, ''bu durumda kendisini kollarımızı açarak karşılamaktan mutlu oluruz'' dedi.
Zelaya ise Kosta Rika'da yaptığı açıklamada, Devlet Başkanlığı görevinden istifa etmediğini ve görev süresini dolduracağını söyledi.
Manuel Zelaya, ''Honduras'ın Devlet Başkanı'yım ve ülkeme dönmek istiyorum'' dedi.Askerlerin kendisini desteklemesi çağrısında bulunan Zelaya, vatandaşların da barışçı gösteriler yapmasını istedi.
''BÜYÜKELÇİME BİRŞEY OLURSA MÜDAHALE EDERİM''
Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez, Honduras'taki Büyükelçisine ya da Büyükelçilige bir saldırı düzenlenmesi halinde bu ülkeye ''askeri de dahil olmak üzere'' müdahale edeceği yolunda uyarısında bulundu.
Honduras Devlet Başkanı Manuel Zelaya'nın askerler tarafından tutuklanıp sınır dışı edilmesinin ardından bu kez de devlet televizyonu VTV kanalına açıklama yapan Chavez, ''Bu askeri cunta fiili bir savaş durumunda. Askeri olarak dahil harekete geçmeliyiz. Eğer Büyükelçimize zarar verirlerse eli kolu bağlı kalamam'' dedi.
"BARBARLIK DÖNEMİNE DÖNÜŞ"
Arjantin Cumhurbaşkanı Cristina Kirchner de Honduras'ta olup bitenleri, ''barbarlık dönemine dönüş'' olarak niteledi ve durumu kınadığını belirtti.
Manuel Zelaya'nın derhal görevine dönmesi çağrısında bulunan Kirchner, kendi kuşağından olanların Honduras'ta olanların ne anlama geldiğini iyi bildiğini belirtti ve Honduras'taki durumdan derin endişe duyduğunu kaydetti.''Bu Latin Amerika tarihinin en kötü anlarından biri'' ifadesini kullanan Kirchner, bu ülkede bir an önce demokrasiye dönülmesi için bölgedeki bütün çok taraflı örgütlerle uluslararası örgütleri girişimde bulunmaya çağıracaklarını söyledi.
AMERİKAN DEVLETLERİ ÖRGÜTÜ DE DARBEYİ KINADI
Amerika kıtasındaki bağımsız ülkelerin neredeyse tamamının üyesi olduğu Amerikan Devletleri Örgütü Honduras'daki askeri darbeyi kınadı ve tutuklanarak Kosta Rika'ya gönderilen Devlet Başkanı Manuel Zelaya'nın hemen ve önkoşulsuz olarak geri getirilmesi çağrısında bulundu.
Amerikan Devletleri Örgütü Daimi Konseyi'nin Honduras'daki gelişmeler üzerine yaptığı olağanüstü toplantıda kabul edilen karar bildirisinde, ''Honduras'daki anayasal hükümete karşı yapılan darbenin şiddetle kınandığı, ayrıca cunta tarafından kurulacak hiçbir hükümetin tanınmayacağı'' vurgulandı.
''Honduras'daki anayasal devlet başkanının keyfi olarak tutuklanması ve ülke dışına çıkarılmasının kınandığı'' ifade edilen karar bildirisinde, ''Zelaya'nın derhal, güvenlik içinde ve önkoşulsuz olarak dönüşünün sağlanmasının talep edildiği''belirtildi.
Konuya ilişkin yapılan açıklamada da, Örgütün Genel Sekreteri Jose Miguel Insulza'nın Nikaragua'ya gittiği ve bölge ülkeleri liderleriyle görüşmelerde bulunacağı bildirildi.
Nisan 1948'de Kolombiya'da yapılan 9'uncu Pan-Amerikan Konferansı sırasında kurulan Amerikan Devletleri Örgütü, kıta üzerinde barış ve güvenliği güçlendirmek, üye ülkeler arasındaki ekonomik, toplumsal ve kültürel ilişkileri geliştirmek ve sorunların barışçı yollardan çözülmesini sağlamak gibi amaçlarla kuruldu.
Küba dışında kıtadaki ve Karayipler'deki 34 ülkenin üye olduğu örgütün merkezi Washington'da bulunuyor.
Kurulmasından bu yana ABD'nin etkisinin ağırlıklı olduğu örgütün bu yılki genel kurul toplantısı 2 Haziran'da Honduras'da yapılmıştı.
Honduras'daki toplantıda daha önce üyelikten çıkarılan Küba'nın yeniden örgüte katılımı kararlaştırılmış, ancak Küba örgüte tekrar katılmayı düşünmediğini açıklamıştı.
CHAVEZ VE MORALES'TEN KINAMA
Orta Amerika ülkesi Honduras'ta askerlerin, solcu Devlet Başkanı Manuel Zelaya'yı tutuklaması Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez ve Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales tarafından kınandı.
Chavez, merkezi başkent Caracas'ta bulunan uluslararası Telesur televizyon kanalına yaptığı açıklamada, Zelaya'nın askerlerce tutuklanmasını ''darbe'' olarak niteledi ve ABD Başkanı Barack Obama'dan bu darbeyi kınamasını istedi.
Bolivya Devlet Başkanı Morales de ''darbeyi'' kınadı ve uluslararası toplumu kınamaya çağırdı.
Zelaya'nın özel sekreteri Eduardo Reina, yabancı ajanslara yaptığı açıklamada, askerlerin tartışmalı anayasa referandumuyla ilgili oylama başlamadan önce Devlet Başkanını tutuklayarak, başkent Tegucigalpa'nın dışındaki bir hava üssüne götürdüklerini söylemişti.
EKVADOR DA HONDURAS'A ASKERİ MÜDAHALEYE KATILABİLECEĞİNİ BİLDİRDİ
Ekvador da Honduras'a yönelik askeri müdahaleye katılabileceğini bildirdi.
Ekvador Devlet Başkanı Rafael Correa, Ekvadorlu veya müttefik ülkeler diplomatlarına tehdit olması durumunda Honduras'a askeri müdahaleye katılabileceklerini söyledi.
Correa açıklamasını, Honduras Devlet Başkanı Manuel Zelaya'nın ülkedeki askeri darbeden sonra tutuklanıp sınır dışı edilmesi üzerine bölgedeki sol görüşlü liderlerin gerçekleştirdiği toplantının ardından yaptı.
Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez de daha önce yaptığı açıklamada, Honduras'taki diplomatik temsilciliğine yönelik öldürme veya kaçırma olayı olayı gerçekleşmesi durumunda bu ülkeye askeri müdahalede bulunabileceklerini açıklamış ve Venezuela ordusu alarm durumuna geçirilmişti.
Chavez devlet televizyonundaki konuşmasında, Honduras'taki darbeden sonra Küba'nın bu ülkedeki diplomatik temsilcisinin askerler tarafından gözaltına alındığını, Venezuela temsilcisinin de dövüldüğünü söylemişti.
OBAMA DERİN ENDİŞESİNİ DİLE GETİRDİ
ABD Başkanı Barack Obama, Orta Amerika ülkesi Honduras'ta askerlerin Devlet Başkanı Manuel Zelaya'yı tutuklamasından derin endişe duyduğunu açıkladı.
Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamada, Obama'nın Devlet Başkanının askerler tarafından tutuklanması ve ardından da sınır dışı edilmesine ilişkin haberlerden derin endişe duyduğunu dile getirdiği belirtildi.
AB KINAMADAN KAÇINDI
Demokrasi, insan hakları ve temel özgürlükler gibi "Avrupalı değerlerin" savunucusu AB, Honduras'taki darbeyi kınamaktan kaçındı.
AB Komisyonu'nun dış ilişkilerden sorumlu Üyesi Benita Ferrero-Waldner, yaptığı yazılı açıklamada, "Honduras'taki son gelişmelerden üzüntü duyduğunu" bildirdi.
AB Komisyonu'nun "hukukun üstünlüğüne, demokrasiye ve demokratik yollarla seçilmiş kurumlara büyük önem verdiği" ifade edilen açıklamada, tüm tarafların diyaloğa girerek farklılıkları barışçıl yollarla çözmesi istendi.