SETA’dan yeni rapor: DEAŞ’ın medya stratejisi

Yenal Göksun ve Emin Salih tarafından kaleme alınan raporda öncelikle DEAŞ'ın bölgede zemin kazanma süreci incelendi ve sonrasında medyayı ve yeni medya olarak adlandırılan dijital medyayı nasıl bir propaganda ve mesaj iletme ağı olarak kullandığı, sahip olduğu medya organları üzerinden açıklandı.

Özellikle 11 Eylül sonrası İslami kimliğini ön plana çıkaran terör örgütlerinin korku ve infiale neden olabilmek için medyayı ve kitle iletişim araçlarını kullandığına değinildi. DEAŞ'ın "dijital medya devriminin getirdiği araçlardan en iyi şekilde faydalanan ve hâkim olan küresel kültür dilini, göstergeleri ve kodları en iyi şekilde kullanan" terör örgütü olduğu ifade edildi.

Raporda Irak ve Şam İslam Devleti (DEAŞ/Ed-Devle el-İslamiyyefi'l-Irak ve'ş-Şam) adlı terör örgütünün kurulduğu günden itibaren nasıl bir medya stratejisi yürüttüğü, farklı medya araçlarını nasıl kullandığı, hangi argümanlarla eleman temin ettiği ve uluslararası medyayı nasıl manipüle etmeye çalıştığı ortaya koyuldu. Rapor şu sonuca vurgu yaptı:

"DEAŞ günümüz iletişim teknolojisini amaçları doğrultusunda en komplike şekilde kullanan terör örgütü olarak nitelendirilebilir. Ancak onu özgün kılan sadece teknolojiye değil popüler kültür diline de hakim olması ve bunu yayın diline yansıtabilmesidir."

DEAŞ'IN YAYIMLADIĞI DERGİLER ANALİZE TABİ TUTULDU

DEAŞ'ın yayımladığı Dabiq, Rumiyah, Konstantiniyye ve En-Nebe dergilerinin tüm sayıları içerik ve söylem analizine tabi tutuldu. Bu yayınların örgütün önemli medya stratejilerinden olduğu belirlendi. Ayrıca dergi içerikleri ile beraber Dabiq, Rumiyah ve Konstantiniyye isimlerinin "DEAŞ'ın yeni topraklar ele geçirme vizyonunun bir göstergesi olmalarının yanı sıra gerçekleştirdiği şiddet eylemlerine yüklediği kutsal anlamlara da atıfta bulunmaktadır" sonucuna ulaşıldı. Örgütün yayımladığı dergilerin belirli bir strateji çerçevesinde düşman olarak gördüğü ülke, dini grup ve ideolojileri hedef gösterdiği ve terör eylemlerine katılmayı düşünen destekçilerine elektronik ortamda dolaşıma soktuğu basılı yayınlar aracılığı ile taktik verdiği ortaya koyuldu.

Örgütün basılı yayın ve görsel medya yolu ile eylemlerini servis etmesi dünya kamuoyunda da dikkatle takip edilirken en dikkat çekici paylaşımların DEAŞ'ın yayınladığı videolarla yapıldığı belirlendi. DEAŞ'ın yayınladığı Arapça, Türkçe, uluslararası ve çok dilli yayınların yanında servis ettiği propaganda videoları da incelemeye dahil edildi. Araştırma kapsamında toplamda altmış video örgütün medya stratejisini ortaya koymak üzere incelendi.

Son olarak DEAŞ'ın yeni medya imkanlarını kullanımına örnek olarak sosyal medya kullanımı araştırıldı. Çeşitli sosyal medya hesapları, bloglar ve akıllı telefon uygulamaları ile örgütün destekçilerine ulaştığı ve mesajlarını ilettiği ortaya koyuldu. Örgütün modern insanın sorunlarını tespit ederek medya stratejisini bu doğrultuda çizdiği ve her milletten ve her kesimden insana hitap etmeyi amaçladığı aktarıldı.

Örgütün mesajlarının daha çok modern hayatın birey üzerindeki olumsuz etkilerine ve emperyalist güçlerin diğerlerine uyguladığı baskı ve zulme odaklandığı ortaya koydu. Toplumsal düzene uyum sağlayamayan, kimlik sorunu yaşayan bireylere örgüt içinde daha saygın bir kimlik vaat edilerek öncelikli hedef haline getirildiği belirtildi. Rapor, DEAŞ'ın "Senin için İslam yurdunda koyun çobanı olman 'ku¨fu¨r' diyarında kendisine itaat edilen bir efendi olmandan daha hayırlıdır" mesajının hedef kitlesi üzerindeki etkisine değindi.

Raporun sonuç bölümünde ise örgütün dünyanın her yerinden destekçi bulmasını ve varlığını devam ettirmesini sağlayan önemli ayaklardan biri olan medya stratejisinin nasıl deforme edilebileceğine dair çözüm önerileri sunuldu.