Son İmparator'un kenti

Çok bilinmeyenli ülke
ABD'den sonra ekonomik açıdan dünyanın ikinci büyük gücü konumuna yükselen Çin Halk Cumhuriyeti, dünyanın en merak edilen ülkelerinin başında geliyor. Yurtdışına ihraç ettiği ucuz mallarıyla ve hemen her şeyin 'taklidinin' üretilmesiyle' dünya ticaretine damgasını vuran Doğu'nun yükselen yıldızı Çin'in başarısının sırrını yerinde inceledik. Çinliler kendilerini hangi alanlarda başarılı, hangilerinde zayıf buluyor, Türklerle ilgili ne düşünüyorlar? Boğaz'a yapılacak üçüncü köprüye hangi projelerini referans gösterip talip oluyorlar? Çinli kadınların güzellik sırları ne, toplumsal hayat nasıl? Hepsi Gül Kireklo'nun hazırladığı 'Doğu'nun yükselen yıldızı Çin'deki değişim' yazı dizisinde...
ÇİN'İN Başkenti Pekin'e, İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan havalanan THY uçağıyla 8.5 saatlik bir uçuştan sonra vardık. İlk iş, Pekin Olimpiyatları'nın o çok konuşulan açılışının gerçekleştirildiği dev olimpiyat stadyumunun hemen yanında bulunan Grand Skylıght Catic Hotel'e yerleştik. Uzun süren yolculuk karnımızı acıktırmış olacak ki, ikinci durağımız bir Çin Restoranı oldu. Pekin deyince ilk akla gelen şey tabii ki Pekin ördeği... Ne tesadüf ki, mekânın adı da "Kral Ördek Restaurant"... Ayrıca birbirinden lezzetli soğuk mezeleri ve Çinlilerin misaferperverliği karşısında, bu çekik gözlü insanların mutfaktaki ünlerinin nereden geldiğini de görmüş olduk.
GERÇEKTEN DE KRAL ÖRDEK
Yuvarlak büyük masada sunulan yemekler, dönen cam üzerine bırakılıyor, böylece ev sahibi camı döndürdüğünde misafirin önüne yemek geliyor. İlk lokmayı misafire yediren Çinliler, "Güzel olmuş" onayını aldıktan sonra kendileri de yemeğe geçiyor. Soslu Pekin ördeğinin görüntüsü kadar servisi de göz kamaştırıcı. Kesimi içinse usta eller gerekiyor. Çünkü Pekin ördeğinin 108 eşit parçaya ayrılması gerekiyor. Bu 108 nokta, ördeğin en lezzetli kısmını oluşturuyor. Servisi tıpkı Türkiye'deki dürümü andırıyor. Çünkü Pekin ördeği dilimleri de lavaşa sarılıp sos, soğan ve salatalıkla ikram ediliyor. İsterseniz küçük somon ekmeklerinin arasına da koyabiliyorsunuz. Pekin ördeğini yeyince, buraya neden "kral" adını verdiklerini anlamak hiç de zor değil. Baharatları ve sosları salatalara, ayrı bir lezzet katarken, kaz ayağı, ördek kalbi gibi yemekler ise Çinlilerin farklı tatlarını oluşturuyor. Pekin'de pazar sabahı hayat erken başlıyor. İlk durağımız Çin'in Cumhurbaşkanı Mao'nun mezarının bulunduğu Tiananmen Meydanı. Burası 5 Haziran 1989 günü toplumsal gösteriler sırasında unutulmaz 'tankın önüne çıkan meçhul protestocu'nun fotoğrafıyla da özdeşleşen bir meydan. Dünyanın en büyük meydanlarından biri olan Tiananmen'de bir insan seli karşılıyor bizi... Dünyanın en kalabalık ülkesinde olduğumuzu o an tam anlamıyla fark ediyoruz. Meydanda bizim gibi yüzlerce turisti görmek de mümkün. Dünyanın dört bir yanından akın etmişler bu mistik ülkeye...
YASAK ŞEHİR'İN BÜYÜSÜ
Bu kalabalık meydanda yüzlerce insan önümüzden akıp giderken, kendimizi 24 imparatoru ağırlamış ve yıllarca halka kapalı tutulan imparatorluk sarayı Yasak Şehir'in önünde buluyoruz. Bir yanda Çin Meclis binası diğer tarafta savaşta hayatlarını kaybeden kahramanlar için yapılan devasa anıt. Hemen ötesinde ise ihtişamıyla ahşap yapının en güzel örnekleriyle önümüzde duran Yasak Şehir. Çin'de 1976'dan bu yana ziyarete açılan yani 33 yıldır içine girilmesine izin verilen Yasak Şehir'in 600 yıllık bir geçmişi var. Tam 720 bin metrekare alan üzerine kurulmuş, yapısında 100 binden fazla altın tuğla kullanılmış içinde ise 9 binden fazla odası var. Kapısında ise iri dişi biri erkek aslan heykeli yer alıyor. Dişi aslan pençelerinin arasında yavru aslanı tutarken, erkek aslanın pençesinde bir dünya yer alıyor. Çin inanışına göre bu aslanlar imparator ve imparotoriçeyi sembolize ediyor. Dişi aslan ne kadar çok çocuk verirse erkek aslanın yani imparatorun dünyaya hükmedeceğine inanılıyor. İmparatorluk kapısından yasak şehre adımımızı attığımızda imparatorun yürüdüğü yoldan şehre girmenin ayrıcalığını yaşıyoruz.
FİLMİN MEKÂNLARI
Aklımıza Bernardo Bertolucci'nin unutulmaz 1987 yapımı filmi "Son İmparator" geliyor. 3 yaşında tahta geçen son imparator Puyi, tahta geçtikten 4 yıl sonra Cumhuriyet ilan edilince ailesiyle birlikte sadece Yasak Şehir'i yönetmesine izin verilmişti. Yasak Şehir' e girişteki kapının tokmaklarına biz de Çinliler gibi dokunarak geçiyoruz. Bu kapının şans ve bereket kapısı olduğuna inanıyorlar. Disipline büyük önem verilen bu şehirde; Yüce Uyum Salonu, Orta Uyum Salonu, Uyum Koruma Salonu, Dünyasal Sükunet, Harem, Has Bahçe, Şefkat Salonu, Birleşim Huzur Salonu, İlahi Saflık Kapısı ve Sükunet Salonu yer alıyor. Saraydan ayrılırken, bir kez daha yıllarca halka kapalı tutulan bu kapılardan özgürce geçmenin ayrıcalığını yaşıyorsunuz.
Çinli kadının güzellik sırrı beyaz şemsiye
ÇİN'DE kadınlar şemsiyesiz dışarı çıkmıyor. Bunda ilk akla gelen etken sık sık yağan yağmurlar gibi görünse de işin arka planında, kadınların "beyaz" kalma isteği yatıyor. Çin'de, tüm dünyanın aksine bronzlaşmaktan çok beyaz kalmak moda. Ve Çinli kadınların güzellik sırrı beyaz kalan ciltleri. Şemsiyesi olmayanlar ise hiç olmazsa bir apka takmadan sokağa çıkmıyor. Çin'de kadınlar zerafetleri ve ağırbaşlı tavırlarıyla dikkat çekiyor. Çinli kadınlar, gündüz hiç makyaj yapmıyor. Çünkü gündüz makyaj yapmak burada saygısızlık olarak nitelendiriliyor.

YARIN İşte Çinlilerin İstanbul'a yapmayı planladıkları köprü...
Türklere karşı yapılan Çin Seddi'nde Türklere büyük ilgi...