Obama, "Soykırım" demedi

ABD Başkanı Barack Obama yaptığı açıklamada, İngilizce soykırım anlamına gelen 'genocide' kelimesi yerine Ermenice sözlük anlamı 'büyük felaket' olan ve Ermeni diasporası tarafından soykırım kelimesinin karşılığı olarak kullanılan 'meds yeghern' terimini kullandı.
ABD Başkanı Barack Obama, 1915 olayları hakkında yaptığı yazılı açıklamada 'soykırım' kelimesini kullanmadı. Obama, bunun yerine Ermeni diasporası tarafından 'soykırım' kelimesi yerine kullanılan ve Ermenice sözlük anlamı 'büyük felaket' anlamına gelen 'meds yeghern' terimini kullandı. Beyaz Saray'ın internet sitesinde yayınlanan Obama'nın açıklaması şöyle:
"Bu resmi anma gününde, 95 yıl önce 20. yüzyılın başlarındaki en feci zulümlerden birini hatırlamak için duraklıyoruz. Tarihin bu kara anlarında 1,5 milyon Ermeni Osmanlı İmparatorluğu'nun son zamanlarında katledildi veya ölüme yürütüldü.
Bugün ayıplama ve bu kötü olaylardan ders çıkarma günüdür. 1915'te ne olmuşsa bunun hakkındaki kişisel görüşlerimi devamlı olarak belirttim ve bu tarihe bakışım değişmedi. Gerçekleri tam olarak ve açık kabul etme, başarı elde etmemiz açısından hepimizin çıkarına olacaktır. Meds yeghern, Ermeni halkının tarihinde yıkıcı bir bölümdür ve öldürülenlerin hatıralarını hafızamızda canlı tutmalıyız ki geçmişte yaptığımız büyük hataları tekrarlamayalım.
1915'te Ermenileri kurtaran Türkleri selamlıyorum, Türklerle Ermeniler arasındaki diyalog ve acı tarihiyle Türkiye içindeki diyalog beni cesaretlendirdi. Birlikte, Türk ve Ermeni halkı ortak tarihlerini kabul ederek ve ortak insaniyeti tanıyarak daha güçlü olacaktır. 1915'in insaniyetsizliğiyle karşılaşırken, aynı zamanda Ermeni halkının kayda değer ruhundan da ilham aldık. Meds yeghernde öldürülenleri hiçbir şey geriye getiremezken, Ermenilerin dünya genelinde 95 yıldan fazladır yaptığı katkılar Ermeni halkının güçlü, azimli ve şerefli bir mirası olarak kalmıştır. Ermeni halkının yılmaz ruhu kendilerini yok etmeye kalkışanlara karşı kalıcı bir zafer olmuştur.
1915'in dehşetinden kurtulan birçok Ermeni, Amerika'ya gelmiştir. Nesiller boyunca Amerikan Ermeni soyu toplumumuzu zenginleştirmiş, ekonomimizi canlandırmış ve demokrasimizi güçlendirmiştir. Bugün onlarla ve her yerdeki Ermenilerle birlikte feci 1915 olaylarını anıyoruz ve bu kara tarihi geçerek gelecek için bize umut veren katkılarına derin hayranlık duyuyoruz."
DIŞİŞLERİNDEN FLAŞ AÇIKLAMA
Dışişleri Bakanlığı, ABD Başkanı Barack Obama'nın 24 Nisan dolayısı ile yayınladığı ifadeleri, 'hatalı ve tek yanlı bir siyasi bakış açısını yansıtan açıklama' olarak tanımladı.
Ayrıca, üçüncü ülkelerin Türk-Ermeni ilişkilerinin tarihi konusunda siyasi saiklerle hüküm verme hak ve yetkileri olmadığı belirtildi.
Dışişleri Bakanlığı, Obama'nın 24 Nisan başkanlık açıklamasının esefle karşılandığını ifade ederek, ABD Başkanının sözlerinin hatalı ve tek yanlı bir siyasi bakış açısını yansıtan bir açıklama olduğu bildirildi. Dışişleri Bankalığının açıklamasında, "Tarihsel gerçeklerin en büyük düşmanı öznel hafıza kayıtlarıdır. Hiçbir ulus bir diğerine kendi hafıza kayıtlarını dayatamaz. Üçüncü ülkelerin de Türk-Ermeni ilişkilerinin tarihi konusunda siyasi saiklerle hüküm verme hak ve yetkileri yoktur." ifadeleri yer aldı.
BAŞBAKAN OLUMLU KARŞILADI
Başbakan Erdoğan ABD Başkanı Obama'nın "soykırım" ifadesini kullanmamasını "Bazı mahfillerin bu konuyla ilgili beklentileri çok farklıydı. Bu beklentilere Sayın Obama, bizim hassasiyetimizi de gayet iyi bildiği için bu istikamette bir açıklama yapmadı" şeklinde değerlendirdi. Erdoğan "Azerbaycan'ın hukukuna en ufak bir gölge düşürmeyen Ak Parti iktidarı bundan sonra da düşürmeyecektir. Kimse burada hedef saptırmaya gitmesin" diye konuştu. Erdoğan "Ermenistan'da yapılan eylemler, Ermenistan'da sokağa dökülen aşırı uçlar, cinsi cibiliyeti nedir bilemem, bunlar tamamen uluslararası ahlak kurallarını çiğnemeye yöneliktir. Bu tür şeyler Türkiye'de de yapılabilir. Bunun karşılığında o zaman ne yapacaklar: Bunlarla bir netice alınmaz, bunlarla bir yere varılmaz. Bunlarla sadece bir normalleşme süreci zorlamaya döner" diye konuştu.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Meclis'te gazetecilerin sorularını yanıtladı. ABD Başkanı Barack Obama'nın "soykırım' yerine Ermenice "Büyük felaket' ifadesini kullanmasının hatırlatılması üzerine Başbakan, "Bazı mahfillerin bu konuyla ilgili beklentileri çok farklıydı. Bu beklentilere Sayın Obama, bizim hassasiyetimizi de gayet iyi bildiği için bu istikamette bir açıklama yapmadı. Ve bu açıklama şu andaki ABD yönetiminin bu konudaki bakışının ne kadar hassasiyet içinde kaleme alındığını göstermektedir. Süreci bizler de tabi ki hep hassasiyetle takip ettik" diye konuştu.
"AZERBAYCAN'IN HUKUKUNA HALEL GETİRECEK SAPMA SÖZKONUSU DEĞİL"
Bugün Parlamentodaki bazı açıklamaları dinleyince "şok' olduğunu belirten Başbakan Erdoğan, şöyle konuştu:
"Çünkü bazı partiler adına öne çıkan konuşmacılar ne yazık ki benim gerek Sayın Obama ile gerekse Sayın Putin ile yapmadığım görüşmeleri ve onların da yapmadıkları açıklamaları yapmış gibi gösterdiler. Benim gerek son Nükleer Güvenlik Zirvesinde yaptığım görüşmeler ki orada Sayın Putin ile yaptığım bir görüşme yok. Sayın Medvedev ile yaptığım bir görüşme var, Sayın Obama ile yaptığım bir görüşme var. Bu konuda Türkiye'nin hassasiyetlerini, iradesini ortaya koyan bir görüşmedir bu. Bütün bu görüşmelerde bizim Azerbaycan'ın hukukuna halel getirebilecek en ufak bir sapma söz konusu değildir ve bu güne kadar, bakınız 20 yıllık Minsk üçlüsü sürecinde 17 kez bir araya gelirlerken, sadece son bir kaç ay içesisinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Sarkisyan'la, bildiğiniz gibi Medvedev ile birlikte 10 kez bir araya geldiler. Bunlar bütün bu yapılan çalışmaların neticesindendir. Son seyahatimizde gerek Fransa, gerekse de Sayın Obama ile de üçlü olarak da çalışmayı yapıp tarafları bir araya getirmek suretiyle artık bu işi bir neticelendirmenin vakti geldi geçiyor diye bizim ısrarlarımız olmuştur. AK Parti iktidarını kalkıp da Azerbaycan'ın hakkını hukukunu çiğnetmeye yönelik tavır içerisinde göstermek bir aymazlıktır. Bunu özellikle söylüyorum, altını çizerek söylüyorum. Bu konuda Azerbaycan'ın hukukuna en ufak bir gölge düşürmeyen Ak Parti iktidarı bundan sonra da düşürmeyecektir. Kimse burada hedef saptırmaya gitmesin. Bir diğer husus da; bunu da özellikle yine ifade etmek istiyorum. Bizim parlamentoya göndermiş olduğumuz Zürih'deki protokol, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki bölgesel barış tesis edilmeden devreye girmez. Bunu da biz Sarkisyan'a açıkça söyledik."
"CİNSİ CİBİLİYETİ NEDİR BİLEMEM"
Başbakan Erdoğan Ermenistan'da yapılan eylemleri de değerlendirdi. Başbakan "Ermenistan'da sokağa dökülen aşırı uçlar, cinsi cibiliyeti nedir bilemem, bunlar tamamen uluslararası ahlak kurallarını çiğnemeye yöneliktir. Bu tür şeyler Türkiye'de de yapılabilir. Bunun karşılığında o zaman ne yapacaklar? Bunlarla bir netice alınmaz, bunlarla bir yere varılmaz. Bunlarla sadece bir normalleşme süreci zorlamaya döner. Olay bu kadar basittir" diye konuştu.