CAN AKSIN: İyi ki Ege'de yaşıyoruz

Geçen günkü "Her derde deva kara diken" yazısı, çok olumlu tepkiler aldı. Genellikle, "Bizi böyle güzel bilgilerle donattığınız..." gibi, bilgilenmeyi öne çıkaran yorumlar vardı. Ben de "Allah Allah, kara dikenin bu kadar değerli olduğunu bilmeyen mi var?" diye hayıflanıyordum. Tam o sırada, NLP Braingineering Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Eren, bir mesaj gönderdi; "Can Bey, güzel bilgiler için teşekkür. Bir de karaciğere iyi gelen deve dikenini de yazabilirseniz. Bir ay içinde yeme zamanı geliyor." "Deve dikeni de nereden çıktı?" diye düşündüm. İlk kez duyuyordum deve dikeninin karaciğere iyi geldiğini. Bu arada, cahilliğime verin NLP'yi de hemen algılayamadım ve araştırdım. Nöro Linguistik Programming kelimelerinin kısaltması olan NLP Sinir Dili Programlama, dilimize daha basit çevirecek olursak, Algısal Davranış Kontolü manasına geliyor. Cengiz Eren, NLP konusunda bilgi aktarımlarında bulunan, değişim, karar, motivasyon, yönetim stratejileri konusundaki zihinsel çalışmaların yapıldığı ve kişisel ve kurumsal seminerlerin verildiği NLP merkezinin başında. O zaman "uyarısı" bir kat daha değer kazanıyor.

KARACİĞERİ KORUYOR
Hemen "nedir bu deve dikeni" diye araştırmaya başladım. Ohhooo! Ben çok geç kalmışım. Çevremde hemen herkes biliyor deve dikeninin ne kadar güzel bir ilaç olduğunu. Hemeroit'ten hepatite, karaciğer zehirlenmelerinden, hazımsızlık sorunlarına, karaciğer yağlanmasına, siroza neredeyse her şeye iyi gelen bir bitki. Latince adı, Silybum marianum olan deve dikeni, ince ve çengelli bir yapıya sahip olan ve yaşken güzel koku veren, 1,5 metreye kadar boylanabilen büyük, otsu bir bitki. Uçucu yağ, antioksidanlar ve acı madde içeriyor. Ana yurdu Güney Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya. Akdeniz havzasında, Türkiye'de, İspanya'da, İngiltere'de, Irak'ta, Çin'de, Hindistan'da yaygınlıkla bulunuyor. 700 metre yüksekliğe kadar olan kurak ve taşlı bölgelerde, sürülmeyen tarlalarda, yol kenarlarında kendiliğinden yetişiyor. Kireçli toprakları seviyor. Üretimi tohumla yapılıyor. İlkbaharda ekilen tohumlar o yaz çiçek açacak olgunluğa ulaşıyor, yazın ekilirse, ertesi yıl çiçek açıyor.

KAHVE YERİNE İÇİN
Kökten gövdeye, dallara, yapraklara, çiçek tomurcuklarına ve tohumlara varıncaya değin her yeriyle yenebilir bir bitki. Kök, gövde ve yan sürgünler suda haşlanıp salata yapılarak ya da et yemeklerinin içine sebze olarak eklenerek yeniyor. Gövde tazeyken soyularak çiğ de yenebiliyor. Çiçek tomurcukları enginara benzer lezzetiyle tüketiliyor. Tohumlarından yağ çıkarılıyor ya da kavrularak kahve yerine içilebiliyor. Görüyorsunuz öyle bir bitki ki olmayan özelliği yok. Bir özelliği ise tıp açısından oldukça önemli. Dr. Ahmet Toptaş'ın belirttiğine göre, deve dikeni, Alman resmi gazetesinde 13.3.1986 tarihinde (Heftnummer: 50, ATC-Code: A05BA) yayınlanarak modern bitkisel ilaç olarak yürürlüğe girmiş. Bu kanuna göre, "deve dikeni tohumu doğal bileşiminde kullanılır" şartı da bulunuyor. Velhasıl Cengiz Eren Bey'in sayesinde ben de deve dikeninin ne müthiş bir doğal ilaç olduğunu öğrenmiş oldum. Şimdi bir kez daha deve dikeninin yararlarını sayalım. Kuvvetli bir antioksidan etkisi olan bitki karaciğer koruyucu özelliğe sahip. En önemli özelliği karaciğer yağlanması, siroz, çeşitli kimyasal toksinlere bağlı karaciğer hasarları, sarılık gibi karaciğerle ilgili tüm sağlık sorunlarına karşı çok yararları olmasıdır. Alkol alan insanların karaciğerin korur. Bitkisel ilaçların en önde gelenedir. Karaciğeri zararlı ve zehirli maddelerden büyük bir başarıyla temizler. Balgamı çıkartır, kanı artırır ve göğsü yumuşatır. Hatta hanımların gecikmiş adetlerini bile söker onları rahatlatır. Şimdi gelelim nasıl kullanıldığına. Bir tatlı kaşığı dolusu deve dikeni tohumu, havanda hafifçe ezilir. Orta boy bir su bardağı dolusu kaynar derecede sıcak suyla haşlanır, 10-15 dakika demlendirildikten sonra süzülür. Taze demlenmiş çay sıcakken ve yudumlanarak, sabahları aç karnına, öğlen yemeğinden yarım saat önce ve yatmadan yarım saat önce birer bardak içilir. Haydi geçmiş olsun.