Turizmin kare ası ziyarete açılıyor

İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürü Abdulaziz Ediz, İzmir'deki tarihi yerleşimlerini ören yeri statüsü kazanması için yapılan çalışmaların son aşamaya geldiğini söyledi. Teos, Metropolis, Klaros ve Klozomenai'nin ziyarete açılmasıyla turizmin yeni bir boyut kazanacağını söyleyen Ediz, müze yapımı çalışmalarının ise arapsaçına döndüğünü söyledi. Bu yıl Alsancak'taki Sümerbank Alanı'nın kongre merkezi ve müze yapımı için kullanılması konusunda kesin karar verileceğini söyleyen Ediz, "Ayrıca Büyükşehir Belediyesi'nin da Kemeraltı civarında bir müze yapması da çok iyi olur" dedi. Egeli Sabah'ın geleneksel Sabah Kahvesi'ne konuk olan Ediz, yazıişlerinin turizmden müzeye, arkeolojik alanlardaki kazılardan EXPO'ya kadar çeşitli alanlardaki sorularına yanıt verdi.
İzmir'in 2013 turizm sezonu nasıl başladı?
- Türkiye genelinde ve İzmir özelinde biraz ufak tefek sıkıntılar oldu. Ama İzmir'deki genel gidişatı etkileyecek durum yok. Kruvaziyer turizmi ile ilgili ufak yer değişiklikleri oldu. Hava ve deniz ulaşımında en ufak bir sıkıntı yok. Bu sene gayet iyiyiz. 2013'ün ilk 5 ayında yüzde 6'nın üzerinde, mayıs ayı ortalamasında da yüzde 13.6 gibi artıyla devam ediyoruz. Geçen yıl İngiltere ile ilgili sıkıntılı süreçler vardı. Bakanlığın yaptığı çalışmalarla, İzmir'e en yüksek artı İngiltere'den geliyor.
İzmir Alsancak'taki Sümerbank'a ait alanda yapılması planlanan Ege Medeniyetleri veya başka bir ifadeyle mega müze projesi arapsaçına döndü.
- Arapsaçına döndü ifadesine aynen katılıyoruz. 2 kez genel müdürlük ve Büyükşehir Belediyesi ile ortak çalışma yaptık. Geçen hafta yine müsteşar yardımcımız, genel müdürümüz geldi. Aynı alanı tekrar beraber dolaştık. Sanıyorum bu sene Sümerbank Alanı'nın kongre merkezi ve müze için kullanılması konusunda kesin karar verilecek.
Büyükşehir'in de Kemeraltı-Agora-Kadifekale aksında bir müze projesi vardı...
- Doğru. O da yapılmalı. İzmir'deki bu kazı alanı ve arkeolojik alan varken, bir müze yetmez. Çünkü var olanlar küçük. Ancak ören yerleri daha çok ziyaretçi çekiyor. Biz de bu nedenle 5-6 yıldır, bu tarz yerleri ön plana çıkardık. Ören yerlerinde her türlü yetki bizde olduğu için daha işler daha hızlı ilerliyor. Ancak mutlaka müze olması da gerekiyor. Agora zaten bir açık hava müzesi... Yunanistan'daki gibi müze ile bütünleştirilmesi güzel olur. Büyükşehir Belediyesi ile fikir birliği yaptığımız nokta Sümerbank arsası bir kültür sanat merkezi olsun. Belli bir süre sonra oranın ve o bölgenin tamamının çehresi tamamen değişir. Planlamalar da o paralelde. Sümerbank asası içinde de ticari amaçla kullanılabilmesi için sanıyorum 17 dönümlük bir alan var. Orada otel yapılabilir, öbür tarafta kongre merkezi kurulabilir. Bölge kültür, sanat ve turizmle iç içe bir yaşam yeri haline gelir. Sümerbank ile ilgili tahsis işlemindeki sıkıntı var. Belediye ile bakanlığın ortak protokolle valiliğe kadar gelmesi bekleniyor. Bu konuda çalışılıyor. Yeni valimizin de konudan bilgisi var.
Arkeolojik alanlardaki kazılarda yaz döneminde başlıyor...
- İzmir'de, ülkemizin çeşitli üniversitelerinden gelen kazı başkanlarımızla 15 alanda çalışma yapıyoruz. 3 yabancı kazı başkanımız var. Kültür Bakanlığı desteği var. Müze müdürlükleri sorumluluğunda yürüyen kazılar var. 21 yerde kazı devam ediyor. Son birkaç yıldır özelikle Teos, Metropolis, Klaros ve Klozomenai'nin ören yeri statüsü kazanması için çalışıyoruz. Klaros'un çok fazla eksiği yok. Ziyarete açılacak durumda. Metropolis, Ağustos sonuna kadar tüm donatılarını tamamlayıp ziyarete hazır konuma gelecek. Teos'ta biraz daha çalışma gerekiyor ama onu da bu yıl içinde ziyarete açacağız. Klozamenai'de zeytinyağı işliği var. Çok ilgi çekiyor. Buraların Agora, Efes, Bergama gibi olmasını arzuluyoruz. Tur programlarına alınacak. Acentalara duyuruyoruz. Mesela Urla zeytinyağı ile şarapçılığı ile yarım gün tur paketine alınabilir. Teos, Klaros, Metropolis bir hat üzerinde tur paketi haline gelebilir. Kazılarla ilgili İzmir'de son 5-6 yıldır iyi gidiyor. Biz tüm arkadaşlardan memnunuz. Sabırla çalışmak gerekiyor, inşaat gibi olmuyor. Bazen bir obje için 2 gün çalışılıyor. İğneyle kuyu kazılıyor. Bu çalışmalar bölgelere hayat verecek.
Urla Karantina Adası'nın turizme açılması için çalışma var mı?
- Ada birinci derece arkeolojik sit alanı. Kazı çalışmaları sürüyor. Tahaffuzhane diye çalışılmış, insanların sağlık kontrolünden geçip karantina altında sağlıklı bir şekilde İzmir'e girmesi sağlanan bir yer. Orada da tescilli yapılar var. Sağlık Bakanlığı'nın bölgenin müze olarak muhafaza edilmesi, korunması şeklinde bir çalışması var. Bize müracaatları da var. Bakanlığa'da gönderdik. Turizme hangi boyutu ile kazandırılabilir, neler yapılabilir bu konuda çalışılıyor. Turizme açılır, müze haline gelir ama sonuçta o bölge halkına katkısı olacak bir düzenleme için çalışıyoruz. Bölgeye otel yapılacağı gibi söylentileri bizde duyuyoruz. Ancak Sağlık Bakanlığı, adadın ambulans, ulaşım konusundaki gelişmeler, sağlık gereçleri, aletleri gibi sergilenebilir bir yapıya kavuşması için çalışması var.
Kemalpaşa Nazar Köy için neler söylemek istersiniz?
- Biz 10 yıldır orada bir yerlere gelinmesi için gayret ettik. Sağ olsunlar, İl Özel İdaremiz ve Valilik her aşamada oraya destek verdi. Orada bu el emeğinin sürdürülmesi gerekiyor. Benim oradaki düşüncem nazar boncuğunun kilo ile değil, kuyumcunun satacağı tezgahta gramla tartılabilecek kıymetli madenlerle işlenebilecek aşamaya gelinmesi. Henüz bu aşamaya gelemedik. Biz nazar boncuğunu yurtdışındaki fuarlara götürdük. Bu sene ABD'ye ocağıyla beraber götürdük. Nazar boncuğunun takı gibi işlenebilir hale gelmesi gerekiyor. Somut olmayan kültürel miras açısından adımlar atıldı. Başladığımız noktadan çok çok daha iyi yerlere geldik. Nazar boncuğu İzmir'in logosu oldu. Bu seviyeye geldi. Bundan sonra ticaretini yapan insanlar dikkatli olmalı. Dünyanın her yerinde olduğu gibi Uzakdoğu'nun etkisi de var. Ona rağmen biz bu ocakları açık tutuyorsak ve sürdürülebiliyorsa önemli bir adım. Orada bir ticaret anlayışı gelişti. Bozulmadan olması gerekiyor. Şirince'nin konumuna gelmemesi gerekiyor.
Kurvaziyer turizmindeki gelişmeleri nasıl görüyorsunuz?
- Çeşme bu sene daha yoğun olacak. Kurvaziyerde Çeşme, ciddi bir etken olacak. 550 bin civarı yolcu gelir. Gayet iyi gidiyor. Şehir yaşamı ve ören yerlerimiz hepsi birlikte kruvaziyerin çekim merkezi konumunda bulunuyor. Çünkü İzmir'in çok ciddi bir artı değerleri var. Teos'u, Klaros'u kruvaziyer turistleri için paket tur programlarına koyabilirsek çok güzel olacak. Ayrıca doğal yaşam parkı, kuş cenneti de paket program olabilir. Sadece Efes ve Bergama değil olay. Tire, Birgi, Ödemiş'te turlara dahil edilebilir.
EXPO İZMİR İÇİN MİLAT OLUR
İzmir'in EXPO 2020 adaylığından umutlu musunuz?
- Bazı olumsuz söylemlere rağmen ben hala umutluyum. Akıl ve mantıkla değerlendirilirse yüzde 100 umutluyum. Dubai ile İzmir'i hiçbir şekilde karşılaştırmam, değerlendirmek de mümkün değil. Ulaşım açısından Türkiye, tüm diğer adaylardan daha avantajlı. İklim olarak avantajlıyız. Bu işte görevli olanlar oyunu kurallarına göre oynarsalar alırız diye düşünüyorum. EXPO alınırsa bana göre İzmir için milat olur. EXPO 2020 olacak diye son 6 aydır, bir senedir ciddi bir şekilde otel için yatırım belgesi alanlar var.