Can AKSIN: Zeytinyağından vaz geçmeyin

Şimdi okuyacağınız bu yazım, sizi zeytinyağı yemekten asla vazgeçirmesin. Çünkü zeytinyağı en sağlıklı yağ. Ondan daha sağlıklı bir yağ yok.Her üründe olduğu gibi sahtekarlar, az zamanda çok para kazanmak isteyenler, zeytinyağında da oyunlar oynayabiliyor. Sizler, güvendiğiniz yerlerden satın alıp sızma zeytinyağını afiyetle yiyebilirsiniz. Sağlıklı kalmak için bu şart ama dikkat etmek de o kadar önemli. Ramazan geldi ya, sahtekarlar, vurguncular, özellikle gıda konusunda vurup geçiyorlar. Küflü kaşardan eritme peynir üretip pazarlıyorlar. Kaşar peynirine soya yağı ve margarin katıyorlar. Ufalanmış peyniri jel ile birleştirip yeniden kalıp peynir yapıyorlar. Sucuklar, sosisler ise başka bir alem... Et yerine nişasta, tavuk derisi, zar, baharat karıştırılıyor, raf ömrünü uzatmak için de gereğinden fazla nitratı boca ediyorlar. Cumartesi günü yazdığım "Turizm sezonu tehlikelerle geldi" başlıklı yazım oldukça tartışmalara neden oldu. Sızma zeytinyağı diye satılan yağların aslında karışık çıkmaları yeni bir olay değilmiş, 20 yıldır köylülerin pazara getirip yazlıkçılara satma olayı imiş. Bir kısım okuyucular böyle diyor ama işin "sahtekarlık" yanı olduğu da özellikle vurgulanıyor.

NAMUSLULAR DAHA ÇOK
Ben köylülerin ve de markasız kendi ürünlerini satan zeytinlik sahibi üreticilerin "Bunlar 20 yıldır bu işi yapıyor, sızma yağ diye karışık yağ satıyorlar" diye alenen suçlanmasından yana değilim. Bu üreticiler içerisinde sahtekarları olduğu gibi, benim yakından tanıdığım, asit derecesi düşük çok kaliteli yağ yapan namuslu insanların sayısı oldukça fazla. "Sızma zeytinyağının sahtesi nasıl oluyor, insan bünyesine bir zararı var mı?" derseniz, "bir zararı yok" derim. Sızma zeytinyağına belli ölçüde kanola, mısırözü yağı, prina ve ayçiçek yağı gibi daha ucuz yağlar karıştırılarak, hileli yağlar elde ediliyor. Zeytinyağındaki bu sahtecilik, diğer sahte ürünler gibi, gıda güvenliğini tehdit eden bir risk oluşturmuyor. Kalite açısından bir sorun yaratıyor. Kalitesiz yağ, en kaliteli sızma yağ olarak satılmış oluyor. Zeytinyağında, zeytinyağının küspesinden elde edilen prina yağı kolon sızması diye adlandırılan yöntemle, zeytinyağının içine karıştırılabiliyor. Bu da yağın kalitesini bozup, faydasını azaltıyor.

KARIŞIK NASIL ANLAŞILIR
Zeytinyağına başka yağ karıştırılıp karıştırılmadığı, yani yağın "tağşiş" olup olmadığı, yüksek teknolojik analizlerle tespit edilse de, tüketiciler de donma derecelerindeki farklılıklara bakarak yağın tağşiş olup olmadığını anlayabiliyor. Derin dondurucuya 15 dakika bırakılan zeytinyağının bir kısmı donup, bir kısmı donmadığı taktirde, bu yağda tağşiş olduğu kolayca anlaşılabiliyor. Ayrıca, farklı niteliklere sahip zeytinyağının karıştırılıp, nitelikli zeytinyağı gibi satılması da bir diğer hile yöntemi oluyor. Kolon sızması diye adlandırılan yöntemde ise asidi yüksek, kötü koku ve görüntüye sahip sabunluk yağlar, ısıl işlemden geçirilerek natürel sızma yağ standartlarına getiriliyor ve sızma zeytinyağı olarak satılıyor. Uzmanlar sızma zeytinyağının gerçek olduğunu anlayabilmek için şu yöntemi öneriyorlar. Bir çay bardağına doldurduğunuz zeytinyağını, bir elinizi bardağın ağzını kapayarak diğer avucunuzun içinde çevirin. bu işlem sırasında üstte bulunan elinizi çekmeyin. Bu işlem sırasında zeytinyağı ısınacak ve içerisindeki olumlu ve olumsuz kokular bardak ile avucunuzun arasında kalacaktır. Bir kaç dakika sonra bardağı burnunuza yaklaştırarak, üstte bulunan elinizi çekin ve yağı koklayın. Bu koklama sırasında taze biçilmiş çimen kokusu, çağla badem kokusu, domatesin sapındaki kokuyu, kısaca taze zeytin kokusu almalısınız. Daha sonra yağdan bir yudum alarak ağzınızın içerisinde dolaştırın. Bu sırada dilinizin yanlarında iğne batması şeklinde acılık hissedeceksiniz. Sonra yağ ağzınızda iken dişlerinizin arasından çekeceğiniz havayı burnunuzdan geri verin. Bu işlem sonucunda boğazınızda yanma hissedeceksiniz. Burnunuza gelen taze koku, dilinizin üzerinde hissettiğiniz acılık ve boğazınızdaki yanma ne kadar fazla ise en doğru naturel sızma zeytinyağına ulaşmış olursunuz.