CAN AKSIN: Herkes kendi şansını yaratır

Şans denen bir kavram var mıdır? Neden bazı insanlar inanılmaz derecede şanslı iken, diğerleri hak ettikleri olanaklara asla sahip olamazlar? Bu kavrama bakmamın nedeni, bana sürekli olarak "çok şanslısın" denmesi. Özellikle Ayvalık'a yerleştikten sonra, herkesin "ne kadar şanslısın" dediğini sık sık duyuyorum. Doğru, Ayvalık'ta yaşamak bir ayrıcalık, bir şans oluyor ama Ayvalık'ta yaşamayı ben seçtim. Yerel seçimler yaklaşıyor, henüz herkes aday adaylığını açıklamasa bile, Ayvalık'ta oldukça çok belediye başkan adayı adayı var. Herkes birbirine "kim daha şanslı" diye soruyor. Bana da soruluyor. Ben de, "Yaptıkları yapacaklarının teminatı olan kim varsa, o seçilir" diyorum. Kim daha çok iş yapmış, kimin geçmişi başarılarla dolu, kim daha geniş vizyona sahip, kim daha dinamik ve hırslı ise, adaylık yarışında ipi o göğüsleyecektir. Daha önce de yazmışımdır. Bir zamanlar Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Tansu Çiller'in başdanışmanlığını yapıyordum. O zaman bulduğum bir slogan, "Türk halkı her zaman doğru yolu bulur" idi. Şimdi de aynı kanıdayım, Ayvalık'ta kim hak ediyorsa o seçilecektir. Halk kendisine hizmet edeni yalnız bırakmaz, halk yanılmaz. Gelelim şans denen kavrama. Hertfordshire Wiseman Üniversitesi'nden Profesör Richard Wiseman, "neden şanslı ya da şansız olunduğunun yanıtını bulduğunu" söylüyor. Profesör Wiseman, önce ulusal gazetelere ilan vererek, kendilerini her zaman şanslı ya da şanssız hisseden insanların kendisi ile temasa geçmelerini rica ediyor.

WİSEMAN'NIN İLGİNÇ DENEYİ
Yüzlerce erkek ve kadın araştırma gönüllüsü oluyor. Yıllar boyunca onlarla söyleşiler yapıyor, yaşamlarını gözlemliyor ve deneylere katılmalarını sağlıyor. Profesör Wiseman, hem şanslı, hem de şanssız insanlara bir gazete veriyor ve onlardan gazeteyi iyice inceleyip içinde ne kadar fotoğraf olduğunu söylemelerini istiyor. Gazetenin ortalarında bir yere, üzerinde şu not yazılı olan büyük bir mesaj yerleştiriyor: "Deney görevlisine bunu gördüğünüzü söyleyin; 250 dolar kazanın." Bu mesaj, sayfanın yarısını kaplayacak şekilde ve yüksekliği 5 santimin üzerinde olan harflerle yazılıyor. Şanssız insanlar, bu mesajı fark edemezlerken, şanslı insanlar hemen fark ediyorlar. Çünkü "şanssız" denen insanlar, genel olarak şanslı insanlardan daha gergindirler. Bu endişeli ruh hali, beklenmeyeni fark etme yeteneklerine zarar verir. Sonuç olarak, fırsatları kaçırırlar; çünkü başka bir şeyi aramaya aşırı odaklanmışlardır. Verilen partilere, "mükemmel eşlerini" bulma düşüncesiyle giderler, bu yüzden de iyi arkadaşlar edinme fırsatlarını kaçırırlar. Belli iş ilanlarını bulmaya kararlı bir biçimde gazeteleri incelerler ve diğer iş olanaklarını kaçırırlar. Şanslı denen insanlar, daha rahat ve açıktırlar. Dolayısıyla, yalnızca aradıklarını değil, orada ne olduğunu da görürler. Şanslı insanlar, dört ilke sayesinde şanslarını yaratırlar.
Şans fırsatlarını yaratma ve fark etme konusunda beceriklidirler.
Sezgilerini dinleyerek şanslı kararlar verebilirler.
Olumlu beklentiler sayesinde doğru çıkan tahminlerde bulunurlar.
Ve şanssızlığı şansa dönüştüren esnek bir yaklaşım benimserler.

İŞTE DÖRT TEMEL İPUCU
Profesör Wiseman, bir grup gönüllüden, bir ay boyunca, şanslı bir insan gibi düşünüp davranmaya yardımcı olacak egzersizler yapmasını istiyor. Vardığı sonuçlar çarpıcı. Bir ay sonra bu gönüllülerin yüzde 80'i, artık daha mutlu olduğunu gösteriyor. Yaşamında daha çok tatmin oluyor ve belki de en önemlisi, daha şanslı oluyorlar. Sonuç olarak, asla akla gelmeyecek "şans faktörü" bulunmuş oluyor. Şans faktörlerini siz de merak ediyorsunuz değil mi? İşte Wiseman'ın şanslı olmak için önerdiği dört temel ipucu:
İçsel sezgilerinizi dinleyin; normalde doğru çıkarlar.
Yeni deneyimlere ve normal rutininizi bozmaya açık olun.
Her gün birkaç dakikanızı iyi giden şeyleri hatırlayarak geçirin. Önemli bir toplantı ya da telefon görüşmesi öncesinde kendinizi şanslı olarak hayal edin.
Şans, çoğu zaman, doğru çıkan bir tahmindir.
Ayvalık'ta bulunduğum için şanslıyım ama bu şans bana gökten zembille inmedi.