Adnan GÜLERMAN: Fuarı nasıl bitirdik?

Bu soruyu sorarken, bu yıl da fuarın kapanışını değil "yok edilişini" kastediyorum.
Geçmiş yıllarda İzmir dışında yaşayanlar için bile fuar mutlaka gezilip görülmesi gereken ve bir ay açık kalan bir yerdi.
Benim gibi, Ankara'da yaşayanların tatil için ilk dışa açılışları sırasıyla önce Akçakoca, Erdek ve Marmaris ile başlamıştı.
1960'ların başlarında yaz tatilimi Marmaris'te geçirirken, orada tanıştığımız biriyle sohbetimiz sırasında, Fuarı görüp görmediğimi sormuştu. Görmediğimi söyleyince de "Aman, tam Fuar mevsimi. Ankara'ya İzmir yolu ile dön ve Fuarı gez" önerisinin arkasından "Şimdiden bir otelde yer ayırtmazsan sokakta kalırsın" demişti.
Böylelikle, ailece Fuarı ilk kez görmüş ve hayran kalarak evimize dönmüştük.
HAYATIMIZIN BİR PARÇASIYDI
1970'lerin ilk yıllarında her hafta derslerim için İzmir'e gelip iki gün kaldıktan sonra Ankara'ya döndüğüm için, Fuar günlerini gece hangi otelde kalabileceğimin kuşkusu içinde geçirirdim. Çünkü Fuar sadece ülkelerin ürünlerini, kültürlerini sergiledikleri bir yer değil, aynı zamanda ülkemizin en gözde sanatçılarının da sahnelerde programlarını yaptıkları bir yer olmuştu.
1974 yılında da İzmir'e taşınınca da Fuar bir ay boyunca bizim de hayatımızın bir parçası oldu. Evimin Tenis Kulübü'nün tam karşısında olması, kendimizi Fuar'ın içinde gibi hissettirirdi. Fuara ilgi yoğunluğu sebebiyle gözde sanatçılarımızın otellerde yer bulamadıkları, yazlıktan henüz inmemiş komşularımızın evlerini kiraladıkları günleri bile hatırlarım.
NE KALABALIK VAR, NE SANATÇI
O dönemin fuarlarının 30 gün boyunca, hız kesmeksizin, İzmir'in ekonomisine çok önemli katkılarının olduğu bilinir.
Fuarda görev alanların sağladıkları kazançların yanında, on binlerce ziyaretçinin gerek Fuar içi, gerekse dışındaki yaptıkları harcamalar dikkate alındığı takdirde, ekonomik katkının boyutları anlaşılacaktır.
Fuar son senelerde alanın bir köşesine çekilerek ayakkabı, mermer, mobilya ve benzeri faaliyet kollarını içerecek biçimde kısa süreli olarak düzenlenmeye başladı. Gerçi, öncenin bir aylık süresine göre, yeni düzenleme kısa sürelerle yıl boyu sürmekte ise de, ne eski dönemin yurdun her yönünden gelen ziyaretçi kalabalığını ne de her biri ayrı bir değer olan sahne sanatçılarını görebildik.
Enternasyonal fuarlarda konser gibi programlara yer verilmesinin uygun olmadığı hakkında eleştiriler basında yer aldı. Konserler düzenlenemez gibi bir kuralın bulunduğunu hatırlamıyorum. Yalnız iyi bildiğim bir husus, fuara katılan ülkelerin en yeni üretimlerini, ürünlerini elden geldiğince fazla kuruluşlara ve kimselere tanıtma çabasında olmalarıdır.
GEÇMİŞİNE YAKIŞAN JÜBİLE
Konserli dönemdeki fuarlara, üstelik bir ay boyunca, yurt içinden ve yurtdışından on binlerce ziyaretçi olduğu gibi, bu kimselerin amaçları konserleri izlemek olsa bile, hemen tamamının konser öncesi veya sonrası da ülkelerin pavyonlarını adım adım dolaştıklarıdır.
Başka bir anlatımla, konserler pavyonların dolaşılmasının, yeni ürünlerin on binlerce konser izleyicisi tarafından da gezilip görülebilmesinin vesilesi olmuştur.
82 kez kapısını açmış olan fuarımızın 1974 yılından bu yana bir izleyicisi olarak ve üzülerek bu yılki gibi ihmal edilmiş ve derme-çatma bir yılı görmediğimi söylemek durumundayım.
Bu yazımda nelere değineceğimi tasarlarken "acaba kötümser miyim?" diye kendimi de sorguladım. Bir karşılaştırma yapmak için de basınımızda yer alan eleştirilerden bazılarını da not ettim. Aşağıda sıraladığım başlıklardan bazıları şöyleydi:
-İşporta fuarı, -Tarihinin en çirkin görüntüleri, -Mahalle pazarı görüntüsü, -EXPO'nun hangi şehirde yapılacağına üç ay kala sergilenen çirkinlik, -Birbirine karışan müzik sesleri ve kebap kokuları, -Otopark mafyacılığı...
Önümüzdeki yıl yeni fuar alanına geçileceği dikkate alındığında 82 kez kapılarını açmış bu fuarın geçmişine yakışır bir jübile ile sonlandırılması uygun olmaz mıydı!
Haksız mıyım yani!