ERTUĞRUL AYTAÇ: Hasan Ören açıklamalı...

CHP Manisa Milletvekili Hasan Ören üzerine gidilmesi gereken bir konuda iddialı açıklamalarda bulundu. Ören'e göre İran'dan gelen kuru üzümler kutuları değiştirilerek Türk üzümü olarak Avrupa ülkelerine satılıyor. Bu konuda Ören Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na bir soru önergesi vererek Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'nın bu konuyu inceleyerek gerçekleri ortaya çıkarmasını istiyor ve Bakan'dan açıklama bekliyor. Bu konu benim ilgimi çekti. Dün üzüm ihracatı yapan tanıdığım bazı firmalarla konu hakkında görüşmelerde bulundum. Görüştüklerimin hepsi aynı görüşü ifade ediyordu. İran'dan alınan ve üzerine Türk üzümü etiketi yapıştırılarak ihracat yapılması suç. Bırakın böyle bir dalavereli yola gitmeyi İran'dan, Afganistan'dan, Özbekistan'dan ve Çin'den ithal edilen üzümün ihracatını önlemek için devlet yüzde 56 vergi koymuş. Neden mi koymuş?

AÇIKLAMAK ZORUNDA
Ülkesindeki üzüm üreticisini korumak için. Şimdi bu iddiaların ortaya atılmasında CHP'li Hasan Ören'in sözlerindeki haklılık payının oranını tartışalım. Elbette ki Ören böyle iddialı açıklamalar yapıp Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne önerge verecek duruma gelmişse bazı belge ve bilgilerin kendisinde olduğu düşüncesindeyim. Ticarette ahlak kuralları içerisinde ticaret yapan da vardır, bunu istismar eden de vardır. Geçmişte bunun çok örneklerine tanık olduk. İhracatçı bu üzümü satın alıp Avrupa'ya Türk üzümü olarak ihraç etme yoluna gittiği zaman tonu 2.900 dolardan aşağı satması mümkün değil. İşletme ve ihracat masrafları çıktıktan sonra o firmanın ancak yüzde 5 civarında para kazanabileceği ifade ediliyor. Avrupa da bu üzümü ekmek, kek ve pasta imalatında kullanıyor. Tabii ki, bugünkü ekonomi şartlarda bu durum Avrupalı'ya pahalı geliyor. Buna çare bulmak için Avrupalı da çeşitli yollar deniyor. Çünkü bugün Türkiye'den alacağı üzümün tonu 2.900 dolar iken Amerika 2.300 dolara, İran, Afganistan, Özbekistan ve Çin de 2.000 dolar ile 2.200 dolar arasında satış yapıyor. Türk firmaları geçen yıl üzümün tonunun 2.700 lira civarında seyrettiği zamanda Avrupalı firmalarla 1.900 dolara anlaşmalar yapmış. Tabii bu yılki mahsul pahalı olunca birçok ihracatçı Türk firması büyük zarar ediyor. Bu zararlarını hafifletmek için çeşitli ticaret yollarını deniyorlar. Bana bu konuda bilgi verenler beni yanıltmamış ise Türk firmalarının bazıları İran, Afganistan, Özbekistan ve Çin üzümünü ihraç edip aynı şekilde ithal ediyorlar. Bu ticaret kanununa göre yasak bir tablo değilmiş. Ama burada CHP Manisa Milletvekili Hasan Ören'in vahim ithamı var. Yani bu üzümlerin kutuları değiştirilerek Avrupa'ya Türk üzümü olarak satılması... Yine kendilerine güvendiğim ihracat firmalarının yetkililerine göre Avrupalı aptal değil. Türk üzümü ile diğer üzümleri ayıracak kadar bilgi sahibi. Karşılıklı bir alışveriş var gibi gözüküyor. Alan ve satanın memnun olduğu bir sistem... Yani Avrupa'da ekmeğin, kekin ve pastanın içine konan üzümün maliyetini düşürmek için bir kısım firmalardan İran üzümü kullanıyorlar. Peki, Avrupalı firmalar neden bu ülkelerden kendileri üzüm ithal yolunu denemiyorlar. Bu ülkelere Amerika'nın ambargosu var. Para transferleri riskli... Onun için Avrupalı'da Türk firmalarına "Siz bu ülkelerden üzüm alıp bize satabilirsiniz" diyorlar. Bu arada TARİŞ de üzüm ihracatçılarının belini kırmak için geçen yılın mahsulünün 2.500-2.700 dolara İngiliz firmalarına satmış. Bugünkü şartlardan geçmişteki üzüm fiyatlarına göre Avrupa'yla ihracat yapan firmalar zor durumda. Yani üzümün tonunda 1.000 dolara yakın zarar ediyorlar. Bu da büyük zarar anlamına geliyor. Öğrendiklerime göre Ege Bölgesi'nde 30-40 üzüm ihracatçı firması var. Bunların bir kısmının zararlarını kapatmak için İran ve diğer ülkelerden üzüm alıp bağlantılarını yerine getirmeleri çalışmaları da sürüyor. Şimdi gelelim yazımın başındaki konuya. Görüştüğüm bütün ihracat firmaların yetkilileri CHP Manisa Milletvekili Hasan Ören'in iddialarıyla zor durumda kalmışlar, "Milletvekili Ören elindeki belge ve bilgilere göre bu tip yola sapan firmaları açıklamak zorunda" diyorlar. Ören'i ispata davet ediyorlar. Söz tekrar CHP Milletvekili Hasan Ören'e düşüyor.