Can AKSIN: Anlayış olmazsa!

Geçtiğimiz günlerde İstanbul'da uzun yıllar birlikte gazetecilik yaptığımız bir dostum, Bodrum'dan İstanbul'a dönerken bir süreliğine Ayvalık'ta misafirim oldu. Kendisine Ayvalık'ın bütün görülesi yerlerini gezdirdim.
Ayvalık'a hayran kaldı. "Ben bu kadar güzel bir yer görmedim" dedi ve ekledi; "Bu kadar da keşmekeş içinde bir yer."
Kendisi uzun bir süredir, ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Santa Clara'da kalıyor. Otomobille kırmızı ışıkta beklerken, yanımızdan hızla geçip giden bir motosikletliyi işaret etti, "Biliyor musun, Santa Clara'da tali kavşaklarda trafik ışıkları yok, ana yollarda az sayıda var, ama hemen hemen hiçbir kaza ve kavga olmuyor" dedi.
Şaşırdım tabii, "Bizde ışıklar olmasına rağmen, hem kazalar hem de kavgalar eksik olmuyor" dedim. "Orada nasıl olmuyor ki!"
TÜRKİYE'DE YÜRÜR MÜ?
Anlattı: "Tali kavşaklarda trafik ışıkları yok.
Stop yazan yere gelen araç, mutlaka duruyor.
Durmazsa arkasında bir anda polis arabasını görebilir ve yüklü bir ceza öder. Durduktan sonra tekrar hareket edip yoluna devam eder.
Bir kavşakta karşılıklı iki stop varsa, çizgiye önce gelip, önce duran, önce geçiyor. Bu uygulamanın en güzel örneği, dörtlü kavşakta, dördünde de stop olması durumunda görülüyor.
Dördünde de araçlar bir an önce çizgiye gelip durmakta sanki yarışıyorlar. Zaman kaybetmek istemeyenler, sallanmadan bir an önce gelip durmaya çalışıyor ki, biran önce geçsin.
Bu uygulama ile trafik ışık cihazlarında müthiş bir tasarruf ve enerji tasarrufu sağlanıyor.
Ayrıca bu uygulamanın getirdiği alışkanlık sayesinde, ışıklı kavşaklarda herhangi bir onarım vs. olduğunda, enerji desteği kesilirse hemen panoları koyuyorlar ve 'stop uygulaması'na geçiveriyorlar, herhangi bir karmaşa yaşanmıyor."
Ne kadar güzel değil mi! Şimdi bazı okuyucularımın, "Türkiye'de bu yürümez" diyeceklerini duyar gibiyim. Neden acaba?
BİR 'ÇOCUK KAÇIRILDI' ÖYKÜSÜ
Sohbet ABD'den açılınca ben de Miami'de yaşayan bir arkadaşımdan aldığım mektubu anlattım. Kızını almaya gittiği okulun önünde otomobili ile beklerken, cep telefonuna bir mesaj geliyor. Mesajın başlığı "kidnapping" yani çocuk kaçırma.
Florida Police Departman'dan atılan kısa mesajda, Miami'de küçük bir kız çocuğunun kaçırıldığı anlatılıyor ve şüpheli arabanın, modeli, rengi, plakası veriliyor ve görüldüğü yerde derhal polisin aranması isteniyor.
Okul önünde çocuğunu bekleyen hemen herkesin telefonuna aynı mesaj gelmiş. Hatta kızının telefonuna da bu mesaj gelmiş. Florida Police Departman'dan atılan kısa mesaj 3 dakika geçmeden yenilenmiş.
Bu mesajı alan ana-kız yol boyu mesajdaki tanıma uyan araçları, sokak aralarını da dikkatle inceleyerek evlerine dönmüşler. Arkadaşım "İnanır mısın her an 911'i armaya ve çocuğun kurtarılması için elimizden gelen her şeyi yapmaya hazırdık. Hatta bütün Miami hazırdı" diye yazmıştı.
Eve döndükten sonra da haber kanallarını takibe alıyorlar ama kaçırılan çocuktan ve onu kaçıran arabadan hiçbir iz bulunmuyor.
Sonunda akşam haberlerinde "false alarm" yani "yanlış alarm" anonsu veriliyor.
TEKNOLOJİYİ İYİ KULLANMAK
Kız çocuğu ve çocuğun içinde bulunduğu otomobil bulunmuş. Kaçırıldığı sanılan çocuk babası ile berabermiş. Araba da kendilerininmiş.
Yolda baba- kız arabalarıyla alışveriş merkezine giderken, arkada, emniyet koltuğuna bağlı oturan çocuk, elindeki şişe suyunu aşağıya düşürmüş. Şişeyi almak için de, kendisini aşağıya doğru sarkıtmış.
Otomobil kırmızı ışıkta durduğunda, baba, bir anda arabadan inip, çocuğu düzeltmeye ve düşen şişe suyunu çocuğa vermeye çalışmış.
Arkalarındaki araçta bulunan kişiler ise adamın bu "aceleci ve telaşlı" halinden şüphelenmişler ve çocuğu kaçırdığını düşünerek polisi aramışlar.
Polis de derhal kameraları ve telefon sistemini harekete geçirmiş.
Gelişen teknolojiyi ve insanlardaki anlayışı görüyorsunuz. Bizde, "Kırmızı ışıkta geçtin kardeşim" diyen küfrü yiyor. Elin Amerikalısı ise, en küçük kuşkuda polise baş vuruyor. Miami'deki arkadaşımın anlattığı olay, gerçekten bir çocuk kaçırma olayı olsaydı, kişi ya da kişiler hemen yakalanabileceklerdi. Çünkü, öyle bir teknoloji ağı kurulmuş ki, suçluların kaçabilmeleri imkansız hale getirilmiş.