Can Aksın: Göstermelik yasak başladı

Önceki gece saat 24.00'te "balık avı yasağı" resmen başladı. Bir derde deva olacak mı? Sanmam. Zaten denizlerimizde balık kalmadı. Gırgırlar, troller, gece yarıları ışıkla balık zıpkınlayanlar yüzünden denizlerimiz adeta kurudu. Ben oldum olası balık avına düşkünüm. İstanbul'da Arnavutköy'de otururken, sık sık balığa çıkardım. Bir sabah erken saatlerde Akıntı Burnu'nda avlanırken, birden hemen 2 metre önümde kocaman bir orkinos belirdi. Şaşırmış ve de inanır mısınız o kocaman gözleriyle bana baktığını görünce, korkmuştum. Boğaz'da avlanırken takip ettiği balıkların peşinden ta kıyıya kadar gelmişti. Şimdi bakıyorum da İstanbul Boğazı'nda ne orkinos var ne de doğru dürüst balık. Bu yıl Ayvalık'ta da balık sıkıntısı var. Geçen gün bir arkadaşımız rapala ile tuttuğu sinaritin fotoğrafını göstererek hepimize nispet yapıyordu. Ama denizde doğru dürüst balık yok. Ara tara, sırtı çek, çapari at bir tane bile palamut çekemiyorsun. Palamut yerine tombik yiyoruz. Ya lüfer? Lüferler neden gelemedi körfeze? Nedeni Karadeniz'in kirliliği olabilir mi? Palamut ya da lüfer cinsi balıklar, aynen zeytinde olduğu gibi bazı yıl az olur, bazı yıl çoğalır. Bir bakıyorsunuz bizde her yıl azalıyor. Neden azalıyor, gırgırlar daha balık Boğaz'a ve Marmara'ya inmeden önünü kesiyorlar da ondan. Tarumar ediyorlar. Karadeniz'de aşırı avlanma olunca palamut da, lüfer de Boğaz'a ve Marmara'ya inemiyor. Boğaz'a, Marmara'ya inemeyen palamut ve lüfer, Çanakkale Boğazı'nı geçip bizim buralara Edremit Körfezi'ne de giremiyor doğal olarak. Az da olsa girenler de, fırtınalı havalar yüzünden balığa çıkamayan gırgırlardan kurtulanlar oluyor.
AVRUPA'DA İKİ KATI DERİNLİK
Gırgırlara 24 metre gibi bir ağ derinliği verdiler avlanmak için. Ne kadar uyuluyor bilmiyorum. Bizim Ayvalık'ta Çakar Feneri'ni geçenler hemen ağları salıyor. Avrupa'da en az 50 metre olması şart koşuluyor. Bizde neden 24 metre? Bilen yok. Daha doğrusu "oy kaygısı" ile balıkçıların, balık ağalarının gönlü hoş tutuluyor ama bize de balık kalmıyor. Üstte, İstanbul Boğazı'nda gördüğüm orkinosu yazdım. Eskiden Marmara'da orkinos da, kılıç balığı da bol bol tutuluyordu. Şimdi nerede? TV'lerin belgesel kanallarında orkinosu, kılıçı görebiliyoruz. Kıyılarımızdaki balıklarımızı koruyamadığımız, ağ yüksekliklerini Avrupa'da olduğu gibi 50 metreye çıkaramadığımız zaman, bugün yakaladığımız balıkları da bulamayacağız. Ayvalık'ta biz amatör balıkçıların son günlerde hiçbirimizin tadı tuzu kalmadı. Ne balığa çıktığımızda doğru dürüst balık tutabiliyoruz, ne de keyif alabiliyoruz. Hepimizin ortak derdi, balıkçı tezgahlarında gördüğümüz, minicik "bebek balıklar." Bizim ekip, balığa çıktığımızda, küçük balıkları mutlaka denize atarız. Ayvalık Gıda Tarım İlçe Müdürlüğü'nden, aldığımız Denizlerde Boy ve Ağırlık Yasakları listesine mutlaka uyarız. Hatta mercanların ve karagözlerin 20 santimden küçük olanlarını bile denize salarız. Oysa yasak boy mercan için 15, karagöz için 18 santim. Biz salıyoruz ama gırgırlar, troller, şebekeler büyük küçük demeden "katliam" yapıyor.
EN ÖNEMLİ SORUN YASAK AVCILIK
Balıkçılığımızın en önemli sorunu yasadışı balık avcılığıdır. Şebeke çekerek kaçak balık avcılığı yapan tekneler, küçük olmalarına karşın yüksek motor gücü ile peşlerindeki balık ağları ile "avlanılması yasak" bölgelerde cirit atmaktadır. "Balık yatağı" dediğimiz, balıkların ürediği bu yöreleri talan ederek, geleceğimizi kurutmaktadırlar. Balıkçı tezgahlarında bulunan minicik balık yavruları için, sadece Ayvalıklı balıkçıların günahını da almayalım. Ayvalık dışından da, hatta daha çoğu Ayvalık dışından, çok ucuz fiyatlarla Ayvalık'a getirilip satılan balıklar bunlar. Trollerin gırgırların denizden çekip aldığı "kayıt dışı" tabir edilen balıklar, kilosu 50 kuruşa, 1 liraya toptan alınarak, ayıklanıp temizlikten sonra tezgahlara çıkarılmaktadır. Balık avcılığının en güzeli "yasal boy" balık avcılığıdır.