Bitmeyen proje yapmışlar!

İzmir Büyükşehir Belediyesi, her gün binlerce İzmirlinin ziyaret ettiği Tarihi Kemeraltı Çarşısı'nın eskiden olduğu gibi yeniden cazip hale gelebilmesi amacıyla 2008 yılı Nisan ayında "Üst Örtü ve Kent Mobilyaları Ulusal Fikir Yarışması" düzenledi. Proje ile tarihi çarşının üstünün örtülmesinin yanı sıra kent mobilyalarının yenilenmesi ve belirli noktalarda küçük meydancıklar oluşturulması öngörüldü. 44 eserin değerlendirildiği yarışmada 8 eser ödül aldı. Eylül ayında düzenlenen törenle yarışmada derece alan ekiplere o günün parasıyla 25'er bin lira ödül verildi. Fakat yarışma şartnamesi belirlenirken yapılan hatalar nedeniyle ödül alan fikir projeleri aradan geçen 6 yıllık süreçte bir türlü hayata geçirilemedi. Yarışma şartnamesinde, binaların önünü kapatmama ve binalara dokunmama şartının konulması, sıkıntıya neden oldu. Durum böyle olunca da, projeler hayata geçirilemedi ve olan her zamanki gibi vatandaşa oldu. Esnaf, çarşıya gelen müşterisini yazın güneşten, kışın da yağmurdan koruyabilmek için çatılara bez gölgelikler assa da İzmirli güneşe ve yağmura mahkum oldu. O süreçte İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu yaptığı açıklamada Kemeraltı'nı eskiden olduğu gibi cazip hale getirmek için başlatılan bu çalışmanın amacına ulaşacağına inandığını söyledi.
TUNÇAĞ ELEŞTİRMİŞTİ
Yarışma ile birlikte tarihi çarşıdaki kent mobilyalarının yenilenmesi, özellikle yazın alış veriş için gelen müşterilerin güneşten etkilenmemesi için esnaf tarafından iki bina arasına gerilen örtülerin yarattığı görüntü kirliliğinin ortadan kaldırılması hedeflendi. Yine aynı proje kapsamında tarihi çarşının ışıklandırılması yenilenip uygun olan yerlerde küçük meydancıklar oluşturulacaktı. Böylece akşam belli bir saatten sonra in cin top atan çarşı, geceleri de yaşayan canlı bir yapıya bürünecekti. Yarışmada, Yüksek Mimar Cem Açıkkol başkanlığındaki jüri heyeti, değerlendirme öncesi tarihi çarşıda da inceleme yaptı. Aylar süren değerlendirme sonucunda 8 proje finale kaldı. Yarışmada derece alan ekiplere de 25'er bin lira para ödülü verildi. Fakat ne var ki yarışma şartnamesinde yapılan hatalar projelerin hayata geçebilmesine olanak tanımadı. Konak Eski Belediye Başkanı Muzaffer Tunçağ, o süreçte yaptığı açıklamada yarışmanın şartnamesini kendisinin belirlemediğini belirterek; "Yalnızca danışman jüri üyesiydim. Ama keşke bazı şeyler o şartnameye eklenseydi diye düşünüyorum. Çünkü şöyle bir sıkıntı var: Yarışmaya katılan 40 kadar eser, ne yazık ki Kemeraltı'nı çok iyi kavramayan eserlerdi. Öncelikle şartnamede, önerilen strüktürün binaların görünüşünü kesmeyecek yükseklikte olması gerektiği belirtilmişti. Binaları kesmemesi için yaklaşık yedi metrelik bir yüksekliğe çıkması gerekiyor. Bu yükseklikteki bir ahşap kolonun temeli vesairesi düşünüldüğünde bu epey iddialı bir yapı demek. Dolayısıyla inşa süreçlerinde tekil bir şemsiye veya örtü söz konusu olursa, Kemeraltı'nda sıkıntı yaratacak. Salepçioğlu İş Hanı önünde belki bunu uygulayabiliriz. Ama daha dar alanlara gelindiğinde uygulama zorlaşıyor. Keşke öneriler arasında daha mobil örtü sistemleri olsaydı ve biz binadan binaya örtebilseydik diye düşünüyorum. Ama şartnamede "Binalara dokunmayacaksın" diyordu. Yarışmada böyle bir çelişki vardı" dedi. Aradan 6 yıl geçti değişen hiçbir şey olmadı. Yaz ve kış aylarındaki bildik görüntüler o gün olduğu gibi bu gün de yaşanmaya devam ederken olan İzmirli vatandaşa oldu. Tarihi çarşı kan kaybetmeye devam ederken çarşıya alışverişe gelen vatandaş da yazın güneşten kışın da yağmurdan derme çatma çatılara çekilen örtülerle korunmaya çalışıldı. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin yarışma ile belirlediği 8 fikir projesi de tozlu raflarındaki yerini aldı.
KÖTÜ GÖRÜNÜME MAHKUM OLDU
Yarışma ile esnaf tarafından branda, oluklu levha, saç gibi çeşitli yöntemlerle üst örtü uygulanan ve Kemeraltı dokusuyla uyuşmayan bu uygulamanın kaldırılması ve çarşının dokusuyla uygun hale getirilmesi hedeflendi. Bu amaçla yarışmacılar tarafından yangına dayanıklı, çevresel koşullara uygun üst örtü tasarımı yapıldı. Yarışmacılardan, alan içinde kullanılacak zemin kaplaması, oturma - dinlenme grupları, aydınlatma, çöp kutuları, çiçeklikler, plastik sanat öğeleri gibi kent mobilyaları özelinde çağdaş fikirler üretmeleri ve tasarımın bütününde engelli kullanımlarını göz önünde bulundurmaları da talep edilmişti. Bu koşullara uygun olarak hazırlanan projeler, şartnamedeki hatalar nedeniyle kuruldan onay alamayacağı için hayata geçirilemedi.