Çöp tesisi başka bahara

İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin Yamanlar'a kurmayı planladığı katı atık bertaraf tesisinin inşası, Çevresel etki Değerlendirme (ÇED) yönetmeliğindeki değişiklik dolayısıyla öngörülenden 1-1,5 yıl sonra başlayabilecek. 25 Kasım 2014 tarihinde resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren yeni yönetmeliğe göre, söz konusu tesis için ÇED raporu alınması kaçınılmaz hale geldi. Ön fizibilite raporu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanan, yeni yılda da tesisi kurmak için inşaat ihalesine çıkmayı planlayan Büyükşehir Belediyesi'nin bu düşüncesi son değişikle suya düşmüş oldu. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Yamanlar'da kurmayı öngördükleri katı atık bertaraf tesisinin yönetmelikte yapılan değişiklik sonrası 1-1,5 yıl ötelendiğini söyledi.
ŞOK ETKİSİ YARATTI
İzmir Büyükşehir Belediyesi Metropol Alanı, Temmuz 2004'te yürürlüğe giren 5216 sayılı Büyükşehir Yasası ile genişledi. İlk etapta 9 olan metropol ilçe sayısı önce 19'a, ardından da yapılan son düzenleme ile 30'a çıktı. Belde ve köyler de mahalleye dönüştürüldü. Yasa ile birlikte il genelindeki tüm yerleşim yerlerindeki çöplerin depolanması ve bertarafı da Büyükşehir Belediyesi'nin sorumluluğuna geçti. Daha önce günde yaklaşık 2 bin ton olan çöp miktarı sınırların genişlemesi ile birlikte günde 4 bin tona çıktı. Harmandalı Katı Atık Depolama Tesisi'nin ekonomik ömrünü doldurması üzerine yeni katı atık bertaraf tesisi kurmak için arayışlarını sürdüren Büyükşehir Belediyesi, kentin kuzeyinde Yamanlar, güneyinde ise Menderes Palamutarası'nı belirledi. Yamanlar ile ilgili ön fizibilite raporu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca onayladı. Böylece "Yamanlar için geriye bir tek Proje Tanıtım Dosyası'nın hazırlanması kaldı. İşin zor kısmı bitti" denilirken ÇED Yönetmeliği'nde değişiklik yapıldı. Daha önce Ek 2 listesinde yer alan katı atık bertaraf tesisleri Ek 1 listesine kaydırıldı. Yani daha önce ÇED'e tabi olmayan katı atık bertaraf tesisleri için son düzenleme ÇED zorunlu hale getirildi. Yeni düzenleme Büyükşehir Belediyesi'nde şok etkisi yarattı.

SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Son düzenleme yapılmamış olsaydı ön fizibilite raporu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanan Büyükşehir Belediyesi, Proje Tanıtım Dosyası'nı hazırlayıp Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün onayına sunacaktı. İl Müdürlüğü de zaten Bakanlığın onay verdiği ön fizibilite raporuna uyumlu olarak hazırlanan tanıtım dosyasını inceleyecekti. Şimdi süreç uzadı. Buna göre öncelikle tesisin kurulacağı bölgelerde katılım toplantıları yapılacak. Buradaki vatandaşların görüşleri alınacak. Ardından da ilgili kurum ve kuruluşları görüşlerine başvurulacak. Bu süreçler tamamlandıktan sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nda birinci ve ikinci inceleme, değerlendirme toplantıları gerçekleştirilecek. Bu toplantılarda da ilgili kuruluşların temsilcileri hazır bulunacak. Son olarak Bakanlık, tesis kurulması öngörülen yerle ilgili itirazları teknik açıdan değerlendirmeye alacak. Değerlendirme sonrası bakanlık, "Çevresel etkileri önemlidir" ya da "önemsizdir" kararı alacak. Eğer "önemlidir" denilirse söz konusu alana katı atık bertaraf tesisi kurulamayacak.