Jeotermal devi MB Holding yatırımlara devam ediyor

Türkiye'nin ilk özel jeotermal santralini Aydın'da kurarak sektörde öncü bir kuruluş olan MB Holding, yatırımlarıyla ülkede ilklere imza atmaya devam ediyor. Dora 1, Dora 2, Dora 3 ve Dora 4 santrallerinde ürettiği 550 milyon kilowat/saat elektrik enerjisiyle ülke ekonomisine yılda 250 milyon dolarlık katkı sunan MB Holding, entegre yatırımlarıyla Aydın'a değer katıyor. Jeotermal enerji sektöründeki yatırımlarıyla büyümesini sürdüren MB Holding'in Yönetim Kurulu Başkanı ve aynı zamanda Uluslararası Jeotermal Enerji Birliği Başkanı olan Muharrem Balat, yenilenebilir ve çevre dostu olan jeotermal enerjisini anlattı.
1968 yılında kurduğunuz şirketiniz, inşaat ve tekstil sektörlerinde faaliyet gösterirken enerji ve jeotermale sizi yönlendiren ne oldu?
1968 yılından başlayan serüvende inşaat, enerji, medikal tekstil, perlit, tarım ve turizm konularında ülkemizde birçok ilke imza attım. 2006'da Türkiye'nin ilk özel jeotermal elektrik santrali tesisini Aydın'da kurdum. Jeotermal enerji kaynakları, hem tarımda hem de endüstride yüksek verimlilikle kullanılabilen ucuz enerji kaynaklarıdır. Türkiye'nin 2006 yılında 23 MWe olan jeotermal kapasitesi, 2016 yılında 725 megavata ulaştı. Ülkemizde bugün için üretimde bulunan 25 adet jeotermal santral Aydın, Manisa, Denizli ve Çanakkale'de bulunmaktadır. Jeotermal alanında ülke kapasitesinin yüzde 80'i de Aydın'dadır. Bu doğrultuda da yatırımlarımızı Aydın'a yönlendirdik.
Bize Aydın'da kurmuş olduğunuz santraller hakkında bilgi verir misiniz? Ne kadarlık bir yatırım gerçekleştirdiniz?
Türkiye'de ilk özel sektör jeotermal elektrik santrali olan Aydın, Salavatlı'da 70 MWe gücünde Dora-1 JES tesisinin kuruluşunu 2006 yılında gerçekleştirdik. Ardından Dora-2, Dora- 3A, Dora-3B, Dora-4 jeotermal enerji santral yatırımları gerçekleştirdik. 15 yıldır yapılan çalışmalar neticesinde jeotermal enerjide şu anda altıncı santralimiz olan Dora-5 tesisi yatırım projesi planlanmaktadır. Kurduğumuz santrallerimizde bugüne kadar 1 milyar 850 milyon kWh kilovat saat elektrik enerjisi üreterek 950 milyon ton karbondioksit emisyon salınımı önlenmiştir. 500 milyon doların üzerinde petrol ve doğalgaz karşılığı tasarruf sağlanmıştır.
ÖRNEK ÇALIŞMALAR
Uluslararası Jeotermal Enerji Birliği Başkanlığı görevini yürütüyorsunuz. Başkanlığınızla ilgili neler söyleyebilirsiniz?
Uluslararası Jeotermal Enerji Birliği Başkanlığı sayesinde üniversite, özel sektör temsilcileri ve kamu kurumlarındaki personelin yurtiçi ve yurt dışında jeotermal kaynak ve jeotermal elektrik santrallerinde kazanılan deneyimlerden faydalanması için organizasyonlar yapılarak sektör desteklenmiştir. Jeotermal santral yatırımları konusunda geliştirilen proje ve girişimler sayesinde yenilikler yaratan ve örnek alınacak çalışmalar yapılmıştır.
Aydın'da şu an üretime başladığınız santrallerle ülke ekonomisine ne kadar bir katkı sağlıyorsunuz? Jeotermalden kaç kilovat saat enerji üretiyorsunuz?
Dora-1 tesisi Aydın Menderes ve Manisa Gediz Grabeni üzerinden bugüne kadar toplam 725 MWe kurulu gücünde yeni jeotermal enerji santral yatırımı yapılmasına ilham kaynağı olmuştur. Dora-1, Dora-2, Dora-3/A, Dora-3/B ve Dora-4 olarak adlandırılan 5 santral ünitesi toplam 70 MWe kurulu güce sahiptir ve yılda toplam 550 milyon kWh elektrik üretimi yapmaktadır. Şirketimiz Türkiye genelinde jeotermal kaynaklı yapılan elektrik enerjisi üretiminde yüzde 16'lık paya sahiptir. Dora tesislerinden üretilen elektrik enerjisi vasıtasıyla yılda yaklaşık 35.000.000.-USD mertebesinde doğalgaz ve/veya petrol ürünü ithalatı karşılığı döviz harcaması engellenmektedir.
JEOTERMALLE ISINAN İLK SERA
MB Holding'in jeotermal entegre yatırımları konusunda ne gibi değerlendirmede bulunmak istersiniz?
Dora-2 tesisinde 50 ton/saat kapasitede bir jeotermal kaynak fazlalığı oluşuyor. Bu enerjinin en verimli şekilde kullanılması amacıyla Sultan Sera yatırımını gerçekleştirdik. Daha önce bataklık halinde olan ve ekonomiye hiçbir katkısı olmayan araziler üzerinde bu yatırım gerçekleştirildi. Sultan Sera jeotermal elektrik santraline entegre olan Türkiye'de jeotermal kaynakla ısınan ilk seradır. Tesiste şu anda sadece domates üretiliyor. Her anlamda sürdürülebilirlik ve yenilenebilirlik ilkelerine göre hayata geçirilmiş olan projemizde özellikle bölgede kadın istihdamı sağlanıyor. Ayrıca, fizibilite çalışmaları devam etmekte olan sağlık ve termal turizm merkezi projesini de gerçekleştireceğiz.
Türkiye jeotermal rezervleri açısından ne durumdadır?
Jeotermal kaynak 365 gün, 24 saat enerji sağlayan baz enerji kaynağı. Ülkemizde geçen yıl jeotermal enerji santrallerinden yaklaşık 3,5 milyar kWh kilovatsaat elektrik enerjisi üretildi. Bu yüzden birçok kaynaktan daha değerli. Enerji yenilenebilir olduğunda dikkatli kullanılırsa vasfını kaybetmez. Bu kadar önemli bir kaynağımızı korumak için de jeotermal bölgelerin çok büyük bir titizlikle tespit edilerek, jeotermal rezervden alınan akışkanın re-enjekte edilerek yeniden ısındırılıp devamlı kullanılabilecek bir kaynak haline getirilmesi yani geri dönüşümünün sağlanması gerekir. Re-enjekte demek gelecek nesillere temiz bir doğa ve yerli bir miras bırakmak demek. Bölgemizde yapılan sondaj çalışmalarından sonra yeryüzüne çıkartılan jeotermal kaynak, elektrik üretimiyle birlikte sera ısıtması ve termal turizm amaçlı da kullanılıyor. Böylece, ülkemiz için önem arz eden jeotermal kaynak potansiyeli bilinçli ve sürdürülebilir bir işletme mantığı ile en verimli şekilde kullanılarak gelecek kuşaklara aktarılıyor.
DORA-4 HAZİRAN'DA ÜRETİME GEÇTİ
DORA 4 santralinizin açılışı ne zaman olacak? Bu santral hakkında bilgi verebilir misiniz?
Yerli ve yenilenebilir bir enerji olan jeotermal enerji, üretilen birim elektrik enerjisi başına çevreye en az zarar veren enerji üretim kaynaklarından biri. Gelecek için temiz enerji sloganıyla yola çıkan ve 2006 yılında Türkiye'nin ilk özel jeotermal santrali olan Dora-1'in devreye girmesi ile 10 yılda 1 milyar 850 milyon kilowatt saat elektrik enerjisi üretimi gerçekleştiren MENDERES Geothermal Elektrik Üretim A.Ş'nin yeni yatırımı olan Dora-4 tesisi Haziran 2016 itibariyle tam kapasitede üretime başladı. Tesisin üretime geçmesi akabinde ülkemizde yaşanan istenmeyen olaylar neticesinde gelinen noktada devlet erkanının yoğunluğuna ve programına uygun bir tarihte en kısa sürede açılış organizasyonu planlayacağız.
HIRVATİSTAN SANTRALİ 2017'DE TAMAMLANACAK
MB Holding olarak Türkiye ve Balkanlarda jeotermal enerjinin öncüsü oldunuz. Hırvatistan'daki yatırımlarınız hakkında bilgi verebilir misiniz?
Türkiye'den sonra Balkanların ilk jeotermal elektrik santrali yatırımımız Hırvatistan'da inşaat aşamasında ve 2017 yılı ilk yarısında üretime alınacak. Hırvatistan'ın ilk jeotermal santralini kurmak için Ocak ayında yapılan ihaleyi aldık ve Hırvatistan'ın tamamında jeotermal kaynak arama ve ardından da elektrik üretim santrali kurma hakkını elde ettik. 2020 yılı itibariyle elektrik enerjisinin yüzde 35'ini yenilenebilir kaynaklardan karşılamayı hedefleyen Hırvatistan'da, jeotermal alanda ülkemizi temsil edeceğiz.