Kabartmalı fatura

Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen Engelli Hakları Sözleşmesi uyarınca, fiziksel çevrenin engelliler için yaşanabilir kılınmasına yönelik imar planlarında, kentsel sosyal teknik altyapı alanlarında TSE standardına uyulması, 2005 yılında zorunlu hale geldi. Türkiye'nin de altına imza attığı sözleşme uyarınca kamu kurumlarına kendi sorumluluk alanlarında gerekli düzenlemeleri yapabilmeleri ve fiziki koşulları engelli vatandaşların kullanımına uygun hale getirebilmeleri için 7 yıl süre tanındı. Daha sonra bu süre 3 yıl daha uzatılarak 7 Temmuz 2015'te sona erdi. İzmir Büyükşehir Belediyesi de kent merkezindeki kaldırımların görme engelli vatandaşlar için uygun hale getirilebilmesi için 2013 yılında kentin ana cadde ve bulvarlarında çalışma başlattı. İlk başlarda kaldırımlara döşenen hissedilebilir yüzeyli karoların yerini zaman içinde daha pratik ve kolay döşendiği gerekçesi ile plastikleri aldı. İzmir'deki iklim koşulları dikkate alınmadan kaldırımlarda uygulanmaya başlanan plastik hissedilebilir yüzeyler sıkıntıları da beraberinde getirdi. Kışın yağışlı havalarda ıslandığı için kayganlaşan, yazın da hava sıcaklıklarının artması ile kabaran ve deforme olan plastikten yapılma hissedilebilir yüzeyli engelli yolları, kısa sürede kullanılmaz hale geldi. Durum böyle olunca görme engelli vatandaşların kaldırımlarda rahatça yürüyebilmesi amacıyla yapılan düzenleme hem görme engelliler hem de sağlam vatandaşlar için klavuzluk eden değil kaldırımda yürümeyi zorlaştıran bir engel haline dönüştü.
PARALAR BOŞA GİTTİ
Aradan geçen süreçte Büyükşehir, iklim koşulları nedeniyle bozulan mevcut plastik, hissedilebilir yüzeyleri tamir etmek için defalarca bakım onarım ihalesine çıktı. Tamir edilen hissedilebilir yüzeyler kısa sürede tekrar bozulsa da İzmir Büyükşehir Belediyesi, yanlışlarına yenilerini ekledi. Yeni yapılan kaldırım düzenlemelerinde de karo yerine plastik hissedilebilir yüzeyli malzemeler tercih edildi. Durum böyle olunca aradan geçen zaman zarfında milyonlarca liralık kaynak boşa harcandı. Malzeme seçimindeki hatalar nedeniyle milyonlarca liralık kamu kaynağını çöpe atan Büyükşehir, 5 yıl sonra plastik hissedilebilir yüzeyli engelli yollarını her türlü iklim koşuluna uygun, 40x40 santim ebatlarındaki karo plakalarla değiştirme kararı aldı. Büyükşehir'in resmi internet sitesinde yayınlanan ihale ilanına göre Büyükşehir, kendi sorumluluk alanındaki muhtelif yollardaki engelli karolarının bakımı, onarımı ve yenileme çalışması için ihaleye çıktı. 12 Mart'ta gerçekleştirilecek ihale kapsamında kentin ana cadde ve bulvarlarında yer alan eskimiş, iklim koşulları nedeniyle kabarmış, kırılmış plastik hissedilebilir yüzeyli, engelli yolları, karodan yapılmış plakalarla değiştirilecek. Yer tesliminden itibaren 230 gün sürecek çalışmalar 2018 yılının sonlarına doğru tamamlanmış olacak. Düzenleme kapsamında 16 bin 250 metre uzunluğunda imalat yapılacak.
NE ANLAMA GELİYOR?
Uygulama, görme engelli vatandaşların bastonla algılayabilecekleri şekilde, yön gösteren, hissedilebilir yürüme şeritlerinden oluşuyor. İlk etapta Kültürpark'ta denenen düzenleme daha sonra kent genelinde cadde ve bulvarlarda yaygınlaştırıldı. İlk uygulama 2013 yılı mayıs ayında Karşıyaka Girne Caddesinden başladı ve 1.5 milyon liraya mal oldu. Düzenleme kapsamında kaldırımlara 20 kilometre uzunluğunda şerit döşendi. Şerit üzerindeki noktalı kabartılar görme engelli vatandaşlar için "dur-dikkat et", boyuna çizgiler ise "sorun yok-yola devam edebilirsin" anlamı taşıyor.