Sporda başarıyı gen taraması sağlıyor

Sporla 8 yaşındayken Karşıyaka Spor Kulübü'nde tanışan Onur Oral, tıp fakültesine girip dersleri ağırlaşınca futbolu bırakmak zorunda kaldı. Ancak sporu bırakamadığı için embriyolojide yaptığı uzmanlığını, spor hekimliği doktorası ile destekledi.
Bugünlerde Ege Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi'nde spor anatomisi, fizyolojisi, spor yaralanmaları ve tedavisi, sporcu sağlığı, sporda ilk yardım dersleri veriyor.
Obezite, spor geni üzerinde çalışmalar yapıyor. Ege Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Onur Oral ile sporu, obeziteyi konuştuk.
Obezite ameliyatlarına nasıl bakıyorsunuz?
İnsanlar, "6 ay yemeyeceğim, içmeyeceğim, aç olarak koşacağım, bunu yapacağıma giderim, 20 dakikada ameliyat olur, kurtulurum" diyor, ama yanlış. Obezite cerrahisine karşı değilim. Diyet yapma şansı olmayan insanlar tabii ameliyat olmalı.
Siz spor yapıyor musunuz?
Karşıyaka Spor Kulübü'nün altyapısında spora başladım 8 yaşında.
Uzun yıllar futbolla ilgilendim.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne başladıktan sonra deplasmanlara katılamadığım, eğitim de ağır olduğu için futbolu bıraktım, ama sporu bırakamadım. Tenise yöneldim.
Bireysel spor olduğu için sınav arasında, ders arasında oynayabiliyordum.
80'li yılların ortasından beri oynuyorum. Aynı zamanda yüzüyorum.
GEN ANALIZI YAPILMALI
Spor genetiği ne demek?
Spor genetiği, kabaca bireyin spora dönük genlerinin analizi ile sporun hangi mesafe ve süresinde üstün olabileceği. Yüzmeden söz edersek 50 metrede bir sporcunun gen yapısı ile 3 bin yüzen bir sporcunun gen yapısı kesinlikle birbirine benzemez. 50 metre yüzen şampiyonu 3 bin yüzdürürseniz, şampiyon olamaz. 3 bin yüzen şampiyon da 50 metrede şampiyon olamaz.
Kişinin aerobik ve aneorobik kapasiteleri ön plana geçer.
Anerobik kapasitelerde kişinin ani ve birdenbire ortaya koyabileceği maksimal güçten bahsediyoruz.
Gen tespitinden yapılmalı mı?
Gün gelecek, resim müzik sanat dalları, liderlik özelliği gibi özelliklerin çoğu genetik açıdan öngörülebilecek.
Yüzme, Türkiye için bence çok güzel bir spordur. Pilot bölgelerde gen taraması ile yüzme milli takımının altyapısını oluşturabilecek 50 metre, orta mesafe, uzun mesafe çalışmalarını yapalım.
Avrupa'da özellikle üst düzey kulüpler altyapıyı oluştururken gen taramasını kullanırlar. Kan tahlili gibi bir gen tahlili. Genellikle 3-5 yaşında, ucunda pamuk olan bir çubukla yanak içi mukozası alınıyor.
Gen taraması pahalı mı?
Fiyatlar 100-150 euro civarında.
Anne baba bu konuda uzman bir hekimle hareket etmeli.
Spor hekiminin ya da genetik konusunda bilgili bir uzmanın yorumlayıp, anne babaya veya antrenöre "Çocuğunuzun metabolik kapasitesi bu şekilde yerleşmiş bu yüzden şu spora yönelmesi lazım" diye yol göstermeli.
ÜNIVERSITEYE BAŞVURUN
Türkiye'de tarama yapılabiliyor mu?
Yurt dışından çalışan bir sistem.
Türkiye'de bu konuda çalışmalar yeşeriyor, ama henüz olmadı. Kanla ilgili çalışmalar yapılıyor. Bizim de Afig Berdeli hocamla Ege Üniversitesi'nde gen tarama konusunda çalışmalarımız var.
Gen taramasını nerede yaptırabiliriz?
En sağlıklısı üniversitelerde genetik kürsülerine başvurulabilir.
Özel hastanelerin de genetik bölümleri var. İtalya, İspanya İngiltere'de rutine girdiğini görüyoruz.
Aile direk bir telefonla laboratuvara aktarıyor. Kit paketi gönderiyor.
Rahatlıkla Türkiye'ye de gönderiliyor.
Siz gen taraması yaptırdınız mı?
Estonya'da kendime test yaptırdım.
Testler tam beni tarif etti, o yüzden inandım. Ben uzun mesafelerde iyiyim. Yağ yakma kapasitem zengin. Vücut yapısında direk depo yağlarını kullanmaya geçiliyor.