İzdeniz’de milyonluk fiyasko

İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin tüm eleştirilere rağmen 117 milyon euroya Yalova'daki Özata Tersanecilik'ten aldığı 15 yeni nesil karbon kompozit katamaranlar fiyaskoya dönüştü. Her biri milyonlarca liraya mal olan katamaran teknelerde baş gösteren pervane arızalarından sonra şimdi de iskele ve sancak pervane şaftları arızalanmaya başladı. Normal koşullarda ortalama 30 yıllık ekonomik ömre sahip şaftların kısa süre içinde tek tek arıza yapması İZDENİZ yönetimini de kara kara düşündürmeye başladı. Egeli SABAH'ın ulaştığı şok belgeye göre sadece 2019 yılı içinde sırasıyla Çakabey, Dokuz Eylül, 1881 Atatürk ve Soma 301 isimli teknelerin iskele ve sancak pervane şaftları, şaft yüzeylerindeki yaralanmalar nedeniyle değiştirilmek zorunda kalındı. Yaşanan problem bu dört vapurla da sınırlı kalmadı. 2020 yılı içinde 5 senelik 'special survey'i yapılacak 4 gemide de benzer sorunlarla karşılaşılmasının kuvvetle muhtemel olduğu ifade edildi. Art arda gelen şaft arızaları şirketi mali açıdan da zor durumda bıraktı. İZDENİZ, her biri 23 bin euroya mal olan 4 gemideki 8 şaft için bütçeden kaynak ayrılması gerektiği konusunda Büyükşehir'in dikkatini çekti.

İZDENİZ UYARDI
İZDENİZ yönetimi, 25 Kasım 2019 tarihli bir yazı ile Büyükşehir'i mevcut durum ve bundan sonra yaşanabilecekler konusunda uyardı. Şok belgede gemilerin katodik korunma sistemindeki sorunun kalıcı olarak ivedilikle çözülmesi gerektiğinin altı çizildi. Yazıda sorunun giderilememesi durumunda her biri 23 bin euro olan 30 adet şaftın 5 yılda bir değiştirilmesinin kaçınılmaz olduğuna dikkat çekildi. Genel Müdür Vekili Utku Arslan ve Genel Müdür Yardımcısı Hakan Vurkan'ın imzasını taşıyan yazıda önlem alınmaması halinde bu şaftların şirketi 690 bin euroluk mali yük altına sokacağı belirtildi. EGELİ SABAH'ın ulaştığı belgeye göre katamaran teknelerdeki şaft sorunu filodaki gemilere 5 yılda bir uygulanan sörvey (denetim vizesi) çalışması sırasında ortaya çıktı. Şubat 2019'da, filoya dahil edilen 15 katamaranın ilki olan Çakabey'de yapılan sörvey esnasında şaft yüzeyinde klas kuruluşunun kabul edebileceği limitlerin üzerinde 'pitting' adı verilen derin yüzey yaralanmalarına rastlandı. Bunun üzerine gemilerin klas kuruluşlarından (Türk Loydu) ve üretici firmadan (Servogear) arıza ile ilgili değerlendirme ve mümkünse tamiri yönünde tavsiye istendi. Yapılan teknik değerlendirme sonucunda hem üretici firma hem de Türk Loydu, pervane şaftının bu derecedeki hasarının tamir yolu ile giderilemeyeceğini belirtip değişmesi yönünde görüş belirtti.

PEŞ PEŞE TOPLANTI
Karşılaşılan sorunlar üzerine biri 2 Mayıs 2019'da diğeri de 19 Eylül 2019'da İzmir Büyükşehir Belediyesi Deniz Hizmetleri Şube Müdürlüğü, İZDENİZ Genel Müdürlüğü ve gemileri imal eden Özata Tersanesi yetkililerinin de katıldığı iki toplantı gerçekleştirildi. İlk toplantıda gemilerdeki yapısal aksaklıların tespiti ve giderilmesi için Özata Tersanesi tarafından gemilere ekip gönderilmesi yönünde karar alınsa da öngörülen sürede tersane raporu İZDENİZ'e teslim etmedi. Bunun üzerine İZDENİZ Genel Müdürlüğü Kasım 2019'da Büyükşehir'e yazı göndererek gemilerin katodik korunma sistemlerindeki sorunun kalıcı şekilde ivedilikle çözülmesi gerektiğini belirtti. Yine aynı yazıda sorunun çözülmemesi durumunda 5 yılda bir her bir teknede iki tane olan toplamda 30 şaftın değiştirilmesi gerekeceği dolayısı ile her biri 23 bin Avro olan bu şaftların işletmeye maliyetinin 690 bin Avroyu bulacağı anlatıldı. İZDENİZ arızalı şaftlarla ilgili son alım ihalesine geçtiğimiz günlerde çıktı. Duyuruda 16 Mart 2020 tarihinde 2 adet pervane şaftının alımının yapılacağı belirtildi. İZDENİZ, 9 Mart'ta da yine 4 adet pervane şaftının onarımı için hizmet alım ihalesi gerçekleştirmişti.