Anlam Belirsizliğinden Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları Nelerdir?

Anlam belirsizliğinden kaynaklanan anlatım bozuklukları nelerdir?

Anlam belirsizliklerinden kaynaklanan anlatım bozuklukları genelde üç başlık altında inceleniyor. Bunlardan ilki zamir eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğudur. Cümlede bahsedilen kişi ya da kişilerin net bir şekilde ifade edilmemesi bir anlam belirsizliği yaratıyor.

İkinci başlık noktalama yanlışlıkları ya da eksikliklerinden kaynaklanan anlatım bozukluklarıdır. Noktalama işaretleri doğru yerde kullanılmadığı zamanlarda cümlenin amaçladığı anlamından çok uzak anlamlara işaret etmesine neden olabiliyor.

Üçüncü ve son başlık da karşılaştırma yanlışlıklarının neden olduğu anlatım bozukluklardır. Cümle içinde iki kişiyi ya da iki durumu kapsayan karşılaştırmaların farklı anlamlara çıkmasına verilen isimdir.

Anlam belirsizliğinden kaynaklanan anlatım bozukluklarına örnek cümleler nelerdir?

• Başından geçenleri bütün gece bize uzun uzun anlattı. (Kimin başından geçenleri anlattığı belirsizdir. Onun başından geçerler mi, senin başından geçerler mi? Zamir eksikliği bulunmaktadır.)
• İş değiştirdiğini öğretmeninden öğrendik. (Kimin iş değiştirdiği belirsizdir. "senin" iş değiştirdiğin mi, "onun" iş değiştirdiği mi? Zamir eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu bulunmaktadır.)
• Hemşire odasından topallayarak çıktı. (Bu cümlede özne vardır ancak eylemi kimin gerçekleştirdiğini anlayabilmemiz için özneden sonra virgül getirmeliyiz. Bu cümlede Hemşire kelimesinden sonra virgül konmalıdır. Eğer virgül konmazsa cümle iki farklı anlama çıkabilir. Noktalama işareti eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğuna örnektir.)
• Sana göre dergiler çok ucuz. (Bu cümlede "sana göre"den sonra virgül konmazsa cümlenin iki farklı anlamı olur. Bu iki anlam şöyledir: "Senin ekonomik durumuna göre mi dergiler ucuz yoksa senin ilgi alanınla ilgili dergiler mi çok ucuz belirsizdir. Sana göre kelime öbeğinden sonra virgül gelirse cümlenin anlamının sınırları belirlenir. Noktalama eksikliğinden kaynaklanan anlam belirsizliğine örnektir.)
• Bazen bana doktorum gibi davranıyor. (Bu cümlede bir karşılaştırma bardır ancak karşılaştırma kimin üzerinden yapılıyor belirsizdir. Bu cümleden iki anlam çıkarılır. "Bazen bana, benim doktorumun bana davrandığı gibi davranıyor" ya da "Bazen bana ben doktormuşum gibi davranıyor" anlamı çıkmaktadır.)
• Annem bana prenses gibi davranıyor. (Bu cümlede annem bana ben prensesmişim gibi mi davranıyor yoksa annem bana kendisi bir prensesmiş gibi mi davranıyor sorusu ortaya çıkar. Karşılaştırma yanlışlığıdır.
• Yemek yapmayı yakın arkadaşlarımdan çok severim. (Bu cümlede yemek yapmayı yakın arkadaşlarımı sevdiğimden daha çok seviyorum anlamı mı çıkıyor yoksa yemek yapmayı yakın arkadaşlarımın yemek yapmayı sevmesinden daha çok seviyorum anlamı mı çıkıyor belli değildir. Karşılaştırma yanlışlarına örnektir.)