Ay tutulması nedir?

8 Kasım gecesi başlayıp 9 Kasım sabahı sona eren tam Ay tutulması tübitak Ulusal Gözlemevinde gözlendi.
Ay tutulması olayı, Ayın Dünyanın gölgesine girmesiyle oluşuyor. Ayın, bu gölgenin neresinden geçtiğine bağlı olarak, Ay tutulması farklı adlar alır. Dünyanın gölgesi iki ana parçadan oluşur ve bunlara "yarı gölge" ve "tam gölge" adı verilir.
Yukarıdaki resim, Ay Tutulması sırasında sayısal video kamera ile alınan görüntulerin bilgisayarda işlenmesi ve tüm evreleri gösterecek biçimde yeniden montajlanması ile elde edilmiştir.
8 Kasım gecesi gözlenen tutulma Tam Ay Tutulması idi. Ay Dünyanın oluşturduğu yarı gölgeye saat 24:15te (yani 9 Kasım gecesi 00:15te) girdi. Geceyarısından sonra saat 01:32de ise tam gölgeye girmeye başladı. Ay yüzeyine düşen Güneş ışınlarının tümüyle engellendiği zaman ise saat 03:06 idi. Bu durum saat 03:31e dek sürdü ve bu saatten sonra Ay tam gölgeden çıkarak yine yarı gölgeye girmeye başladı. Tam gölgeden çıkış saati 05:05 idi. Böylece tam tutulma 24.5 dakika sürdü. Ayın yarı gölgeden tam olarak çıkıp, tutulmanın sona erdiği saat ise 06:22 idi.

Tam tutulma sırasında kuramsal olarak Ayın tümüyle karanlık olması gerekirken, özellikle Dünyanın Güneş gören bölgelerinden Aya yansıyan ışıkların, tekrar Dünyaya yansıması nedeniyle Ay, az da olsa görünür ve bu evrede rengi kırmızımsı olur.
9 Kasim 2003 gecesi Türkiye Saati ile 03:06da Ayın görüntüsü. Dikkat edilirse sol alt taraftan Ayın tamamının tam gölgeye girmediği görülmektedir.
Bu tutulma Dünyanın her yerinden izlenemedi. Japonya, Avustralya, Yeni Zelanda, tutulmanın gerçekleştiği saatlerde bu bölgelerde Ay ufkun altında bulunduğu için tutulmayı izleyemediler. Kuzey ve Güney Amerikanın batı bölgeleri tutulmayı izlemeye, o bölgelerde Ay doğarken başladılar. Afrikanın doğusu, Ortadoğu ve Asyada tutulma, o bölgelerde Ay batarken izlendi ve bu nedenle de ancak tutulmanın başlangıcı görülebildi.
Ülkemizde ise Ankaranın batısında kalan bölümler tutulmayı başından sonuna izleyebilirken, yurdun doğu kesimlerinde Ayın batması nedeniyle tutulmanın sonu görülemedi.
Tutulma, başından sonuna tübitak Ulusal Gözlem evinde de gözlendi. Dr. Tuncay Özışık tarafından sayısal videoya kaydedilen tutulmada, tutulmanın bütün evreleri görülebiliyor.
2003 Ay Tutulması
8 Kasım gecesi başlayıp 9 Kasım sabahı sona eren tam Ay tutulması tübitak ulusal Gözlemevinde gözlendi.
Ay tutulması olayı, Ayın Dünyanın gölgesine girmesiyle oluşuyor. Ayın, bu gölgenin neresinden geçtiğine bağlı olarak, Ay tutulması farklı adlar alır.