Besin çeşitleri nelerdir? Yapıcı ve onarıcı besinlere örnekler

Hayvansal besinler hayvansal besinler hayvanlardan sağlanan et, süt, tere yağı, yumurta, peynir, yoğurt gibi besinlerdir. Daha çok protein ağırlıklıdır.

Bitkisel besinler bunlar bağ ve bahçelerde yetiştirilen daha sonra yiyecek olarak soframıza gelen bitkilerden elde edilen besinlerdir. Lahana, buğday, pırasa, enginar, havuç, patlıcan, biber ile yapılan yemekler bitkisel besinler grubuna girer. Tabi bunun yanı sıra elma, armut, karpuz, muz, şeftali gibi meyve çeşitleri de bitkisel besinlerdendir. Bitkilerden elde edilerek yapılan tüm yiyecekler bitkisel besin grubuna girer.

Madensel besinler bitkisel ve hayvansal besinler dışında da vücudumuza su ve tuz gibi maddeler alırız bunlarda madensel besinler olarak bilinir. Bu maddeler canlıların vücudun da bulunur ve doğada hazır olarak da mevcuttur.

Besin çeşitler besin çeşitleri vücuttaki işlevlerine göre de farklı gruplara ayrılır. Şimdi bunları inceleyelim.

Görevlerine göre besinler

Yapıcı ve onarıcı besinler, bu besinler canlıların yıpranan hücrelerinin onarılmasını sağlar. Bunlar protein, yağ ve karbonhidrat içeren besinlerdir. Yine su ve madensel besinlerde yapıcı ve onarıcı grupta yer alır.

Enerji verici besinler, bu besinler yağlar, karbonhidratlar ve proteinlerdir. Açlık anında ilk olarak karbonhidrat sonra yağ daha sonra protein tüketilir.

Düzenleyici besinler, hücrelerdeki metabolik olayların düzenlenmesini sağlayan besinlerdir.

Yapılarına göre besinler, organik besin maddeleri ve inorganik besin maddelerinden oluşan besin sınıfıdır.

BESİN ÇEŞİTLERİ VE ÖZELLİKLERİ

Karbonhidratlar karbon ve hidrojen elementinden oluşur. İlk olarak fotosentez sonucunda üretilir. Fazlası bitkilerde nişasta olarak depo edilir insanlarda ise glikojen olarak depolanır. Özel reaksiyonlarda kullanılır. Bitkisel besinlerde bolca bulunur.

Yağlar karbon hidrojen ve oksijen elementlerinin birleşmesi ile oluşur. Yağların en küçük yapı birimi yağ asidi ve gliseroldür. Vücutta ısı yalıtımı sağlar. Hücre zarı, hormon ve vitaminlerin yapısına katılır.

Proteinler karbon, hidrojen, azot ve oksijen elementlerinden oluşur. En küçük yapı taşı birimi aminoasitlerdir. Süt, et, yumurta gibi hayvansal besinlerde çok bulunur. Vitamin ve hormonların yapısına katılır.

Vitaminler organların çalışmasına etki ederek vücut direncini arttırır ve hastalıklara karşı korunma sağlar. Genellikle bitkisel besinlerden alınır. Vücutta kimyasal olayları düzenler. Bazıları insan vücudu tarafından üretilirken bazıları dışarıdan alınır. Bazı vitaminlerin eksikliğinde hastalıklar ortaya çıkabilir.

Mineraller yeryüzünde maden şeklinde bulunur. Doğadan hazır olarak alınır. Kemik, diş ve kas gelişimini sağlar. Enzimlerin çalışmasında görev yapar.

Su vücudun en fazla ihtiyaç duyduğu besindir. Vücuttaki kimyasal olayların gerçekleşmesi için gereklidir. Besinlerin sindiriminde, emiliminde, taşınmasında ve boşaltımında etkilidir.