Çalgı çeşitleri nelerdir?

En eski Yunan telli çalgısıdır. Yarım ay biçimindeki gövdesinden iki kol uzanır. İlk dönemlerde 4 ya da 5 telliydi, sonraları 7 tele çıkmıştır. Beşik-Çitara, kadınların kullandığı bir ev çalgısıydı. Şasesinde tanrıların gözleri simgelenmişti. Bu çalgı Phorminx'in biraz gelişmiş halidir.

Lir, Yunan'ların gözde çalgısıydı. Giderek gelişti ve Çitara adını aldı. Bu çalgı sadece virtüözlere özgü değildir. Öğretimi özellikle Atina'dan eğitim programlarına alınmıştı. Yunan makamları dörder seslik tetraklordlardan oluştuğu için, ilk lir de dört telliydi.

Lir, boynuzdan, ağaçtan ya da fildişinden bir mızrapla çalındığı gibi, sadece parmaklarla da kullanılabilirdi. Tel sayısı, 5'ten 15'e kadar çıkmıştır. Lir'e takılan her yeni tel Yunan dünyasında bir devrim yaratır ve tartışmalara neden olurdu.

Çitara , M. Ö 7. Yüzyılda Phorminx'in geliştirilmesiyle yapılmıştır. Lir'den daha karmaşık bir yapısı olmasına rağmen, ondan daha kullanışlı ve bol sesliydi. 7 ya da 8 teli vardı. Yunan makamlarındaki seslerin adları, Çitara'daki 7 telden alınmıştır.
Barbiton, Lir ailesinden, uzun boylu bir çalgıydı. Eski Yunan şairlerinin gözde çalgısıydı. Sapho, Anakreon ve Alkailos gibi ünlü şairler, Barbiton eşliğinde söylerdi.
Arp , Mısır kökenli bir çalgıydı. Trigonon adlı arp, adından da belli olduğu gibi üçgen biçimindeydi ve portatifti.
Yunan üflemeli çalgılarının en yaygın ve sevileni Aulos'du. Bizdeki zurna ya da batı çalgılarında obua gibi çifte kamışlı bir çalgıydı. Kimi zaman solo çalgı olarak kullanılır, kimi zamanda telli çalgılara ya da vokal müziğe eşlik ederdi. Keskin ve tiz bir sesi vardı. Özellikle Dionisos tapınmalarında kitleleri harekete geçirmek için kullanılırdı.

BİLİMDEN SANATA

Antik Yunan Müziği'nden günümüze kalan kanıtları ise Sachs şöyle sıralıyor:
"Yunan müziğinden bugüne, papirüs üzerine ya da taşa yazılı on bir parça, ya da parçalardan bölümler kalmıştır. Bunlardan en iyi durumda olanlar şunlardır:
Apollon için yazılmış iki ilahi(M. Ö 2. Yy ortasından kalma); Delphus Tapınağı'nda A tina'lılar hazinesinin taşlarına yazılmış
Kısa bir skolion, Seikilos(Sicilyalı) adında biri tarafından yazılmış, hayatın oynaklığı üzerine bir içki şarkısı(M. Ö 1. yy); Küçükasya'da, Trilya'da bulunan bir mezar taşına işlenmiş.
Mesomedes'in ağırbaşlı üç ilahisi. Biri Helios'a biri Nemesis'e, biri de Musa'lara adanmış(M. S. 2. yy'dan kalma)
Pindaros'un ilk Pitya odu birçok kitapta basılmış olmasına karşın uydurma olduğu bugün ortaya çıkmıştır.

Bu on bir parçadan yalnız birinin çalgı müziği oluşu dikkat çekiyor. Elimizde kalan bu birkaç ölçüden de, bunun bir parça değil, lir için yazılmış çalışma olduğu anlaşılmaktadır.