Çekme deneyi nedir?

Çekme deneyi standartlara göre hazırlanmış deney numunesinin tek eksende, belirli bir hızla ve sabit sıcaklıkta koparılıncaya kadar çekilmesidir. Deney sırasında, standart numuneye devamlı olarak artan bir çekme kuvveti uygulandığında, aynı esnada da numunenin uzaması kaydedilir.
Çekme deneyinin en büyük özelliği, deney sonucu bulunan malzeme özellikleri mühendislik hesaplamalarında doğrudan kullanılmasıdır. Çekme deneyi sonucunda numunenin temsil ettiği malzemeye ait aşağıdaki mekanik özellikler bulunabilir. - Elastisite modülü - Elastiklik sınırı - Rezilyans Akma gerilmesi - Çekme dayanımı - Tokluk - % uzama - % kesit daralması 2.Çekme Numuneleri Çekme deneyinde kullanılacak numunelerin biraz önce bahsettiğimiz özellikleri tam olarak hatasız bir şekilde çıkarabilmesi için, alındığı malzemeyi net bir şekilde temsil edebilmeleri şarttır.
AYRICA ŞU HUSUSLARIN BİLİNMESİ DE SONUÇLARIN İRDELENMESİ BAKIMINDAN GEREKLİDİR:
a) İmalat şekli : -Döküm - Kaynak - Sıcak dövme veya haddeleme Soğuk dövme veya haddeleme b) İmalat şekline göre yönlenme c) Tatbik edilen ısıl işlemler Deney sonuçlarının irdelenmesinde, numunenin alındığı malzemenin durumu yanı sıra, alınan numunede de şu hususların bilinmesi faydalıdır:

a) Numunenin alındığı bölgeler b) Numunenin alınış şekli c) Numunenin hazırlanış şekli Çekme deneyine tabi tutulacak numunelerin şekil ve boyutları standartlarda belirtilmektedir. Sonuçlar, numune boyut ve biçimine göre değişiklik gösterebilir. Numuneler iki kısımdan ibarettir.
Numunenin baş kısımları : Yük tatbik edilmek için tutulan kısımlardır ve diğer bölgeye göre daha büyük boyutludur. 2. Numunenin orta kısmı : Yük tatbik edildiğinde deformasyonun yer alması arzu edilen daha küçük boyutlu bölgedir. Deney sonuçları bu kısımda yapılan ölçmelerle tespit edilir. Numunenin bu kısmında, kesit ile uzunluk arasında belli bir ilişki vardır. Numunenin orta kısmındaki kesit alanı, ilk kesit olarak alınır ve A0 ile gösterilir.

Yuvarlak çubuklar için ; A0= ? D02/ 4 Yassı çubuklar için ; A0= a x b şeklindedir. Numunenin ince kısmı içerisinde en az L0 boyu kadar bir uzunluk bulunmalıdır. Bu mesafe, numunenin kopma uzamasının tayinine yaraya ilk uzunluk olup şu şekilde hesaplanır ; L0 = 5 D0 L0 = 10 D0 İnceltilmiş kısımdan baş kısımlara uygun eğriliklerle geçilir. Numunelerin hazırlanması esnasında çentik etkisi yapacak yüzey hatalarından kaçınılır. Bilhassa inceltilmiş kısım ince işleme ile bitirilmiş olmalıdır. Metalik malzemelerin çekme deneyinde kullanılır.