Doğu Akdeniz Uygarlıkları ve Özellikleri

DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI

FENİKELİLER (MÖ.1000 – MÖ.520)

Sami asıllı Fenikeliler Suriye'nin Akdeniz kıyılarına ve Lübnan'a yerleştiler. Toprakları tarıma elverişli olmadığı için, denizciliği önem vermişler, Akdeniz ve Karadeniz'de koloniler kurmuşlardır. Bu kolonilerin en ünlüsü Kuzey Afrika'daki Kartaca şehriydi.

Uyarı:

Fenikeliler kurdukları kolonilere sadece ticari amaçlarını gerçekleştirmek için gittiklerinden dolayı buraları yurt edinmemişlerdir. Bu nedenle kolonilerini kısa sürede kaybetmişlerdir.

Fenikeliler, Akdeniz'de geniş bir alanda birçok uygarlık ile ticaret ilişkileri kurmuş, Doğu ve Ön Asya uygarlıkları ile Akdeniz uygarlıkları arasında kültürel etkileşim yaşanmasını sağlamışlardır.

Fenikelilerin dünya uygarlığına en önemli katkıları günümüzde kullanılan Latin alfabesinin temelini oluşturan 22 harfli ilk alfabeyi bulmalarıdır. Bu alfabe sırasıyla İyonyalılar, Yunanlılar ve Latinler tarafından geliştirilmiştir. Fenike alfabesi, Latin alfabesinden başka Kiril, İbrani, Arap ve Yunan alfabelerinin de temelini oluşturmuştur.

İBRANİLER (MÖ.10.YÜZYIL – MS.70)

MÖ. 1500'lerde Filistin ve Lübnan dolaylarında yaşayan İbraniler Sami (Arap) ırkındandırlar. Hz. Musa zamanında birlik haline geldiler, devlet haline gelmeleri Hz. Davud zamanında oldu, bu dönemde Kudüs şehri kurularak başkent yapılmıştır. En güçlü dönemleri Hz. Süleyman zamanıdır.

Hz. Süleyman'dan sonra İbrani devleti İsrail ve Yahudi devleti olmak üzere ikiye ayrılmıştır. İsrail devletine Asurlular, Yahudi (yuda) devletine ise Babilliler son vermişlerdir.

Tek Tanrı inancı ilk defa İbranilerde görülmüştür. "Musevilik" denilen bu dinin sadece İbranilere gönderildiği kabul edilmiş, bu durum Museviliğin başka toplumlar arasında yayılmasını engellemiştir. Dünyanın çeşitli yerlerine dağılmalarına rağmen dini inançları etrafında oluşan milli tarihleri, Yahudilerin milli kimliklerini korumalarını sağlamıştır.

2. Dünya savaşı sonunda İngiltere ve Amerika'nın yardımıyla bugünkü Filistin'de İsrail devletini kurmuşlardır.