Durum Fiili Nedir? Durum Fiili Örnekleri Neler, Nasıl Bulunur ve Hangi Soruya Cevap Verir?

Durum fiili nedir, Fiiller konu başlığı altında bulacağımız bir cevaptır. Fiiller sözcük türlerinde yer alan bir konudur. Kendi içinde iş, oluş, durum fiilleri olmak üzere üçe ayrılırken her bir fiil kendi sorusuyla bulunmaktadır. durum fiili hangi soruya cevap verir baktığımızda ise bir sorusunun cevabı olmadığını görürüz. Bir durumu olmuş bitmiş işi açıklayan durum fiilleri, aktif bir eylemi içermez. Durum fiilleri örnekleri de bunu yansıtmaktadır. Adından da anlaşılacağı üzere öznenin içinde bulunduğu durumu ifade etmektedir.

Fiil Nedir?

Bir eylemi, bir durumu veya bir oluşu anlatan sözcüklere fiil (eylem) denir.

Bir sözcüğün fiil olup olmadığını anlamak için:

"-me /-ma" olumsuzluk ekini ya da "-mak / -mek" mastar ekini kullanırız.

Eğer bir kelimeye, "-me /-ma" olumsuzluk ekini ya da "-mak / -mek" mastar ekini getirebiliyorsak o kelime fiildir; getiremiyorsak o kelime isimdir.

İş, Oluş, Durum Fiilleri

Fiiller anlamlarına göre iş fiilleri, oluş fiilleri durum fiilleri olarak üçe ayrılmaktadır.

İş (Kılış) Fiili: Öznenin kendi isteği ile gerçekleşen ve öznenin bir nesneyi etkilediği fiillerdir. Bu fiillerde öznenin yaptığı işten etkilenen bir nesne (varlık) vardır. Fiille sorduğumuz "ne, neyi, kimi?" sorularından birine cevap alabiliyorsak bu fiil, iş (kılış) fiilidir. Örneğin: kaldırmak, sıkıştırmak, kesmek, boyamak, budamak...

Oluş Fiili: Öznenin kendi iradesi dışında geçirdiği değişimi bildiren fiillerdir. Oluş fiillerinde daha çok "zaman içerisinde kendiliğinden olma" söz konusudur.

Oluş fiilleri, bir durumdan başka bir duruma geçildiğini veya geçilmekte olduğunu bildirirler. Örneğin: uzamak, çürümek, yaşlanmak, olgunlaşmak, yeşermek, morarmak...

Durum Fiili Nedir?

Öznenin süreklilik gösteren bir durumunu anlatan fiillerdir. Durum fiillerinde öznenin yaptığı işten etkilenen bir nesne (varlık) yoktur. Bu yüzden durum fiillerinde, fiille sorduğumuz "ne, neyi, kimi?" sorularından birine cevap alamayız. Fiilin başına getirilen "onu" sözcüğü ile durum fiili olup olmadığını anlarız.

Durum fiilleri insanların bazen kendi isteğiyle bazense kendi iradesi dışında gerçekleştirdiği fiillerdir ve bitmesi için başka bir fiilin başlaması gerekir.

Durum Fiili Örnekleri

Dinlenmek, oturmak, uyumak, ölmek, kalkmak, yüzmek, susmak, korkmak, durmak, gülmek, ağlamak, koşmak, gelmek, çıkmak, bulunmak…

Cümle olarak durum fiili örnekleri ise:

• Bugün toplantıya biraz geç geldim.

• Günün yorgunluğunu atmak için biraz uzandım.

• Uzun süre haber alamayınca çok korktum.

• Arkadaşım yan binadaki katta oturuyor.

• Bugün çok ağladı.

• Ayıyı görünce çok şaşırdım.

• Sabah erken kalkıp havuzda iki saat yüzdü