edat nedir?

• Başlı başına anlamları olmayan,ancak anlamlı kelimelerle,takımlarla,kelime öbeklerine ulandıklarında ya da bir cümleye girdikleri zaman çeşitl, anlam ilgileri kuran ve böylece kendi anlamları sezilen kelimelerdir.
• Sonuna geldikleri kelimeler ile "sıfat öbeği" ya da "zarf öbeği" oluşturan veya tek başına kullanılarak cümlenin anlamında bir değişim meydana getiren kelimelere denir.
• Kavramlar arasında türlü anlam ilgisi kurmaya yarayan ve anlamları ancak;bu görevleriyle beliren kelimelere edat denir.
Karga,keklik gibi sekmeğe özenmiş,kendi yürüyüşünü unutmuş.(zarf)
Dev gibi dalgalarla boğuştu.(sıfat)
Birinci ve ikinci cümlelerde benzerlik ilgisi kurulmaktadır. Ayrıca birinci örnekte birlikte kullanıldığı kelimeyle zarf, ikinci örnekte ise sıfat olmuştur.
Adam gibi otur. (hal zarfı)
Karşıma parmak kadar çocuk çıktı.(sıfat)
Ben yalnız seni sevdim. (hiçbir öğe ile ilgisi yoktur. Senden başkasını sevmedim anlamı katar.)
Oldu olacak şu yemeği hemen yiyelim.( hiçbir öğe ile ilgisi yoktur.)
Bu örneklerden de anlaşıldığı gibi edatlar(ilgeç) sıfat ya da zarf öbeği kuranlar,edat tümleci olanlar diye iki gruba ayrılabilir.

• Son çekim edatları (Diğerleri bağlama edatları ve ünlemlerdir.) çekim eki görevi gören edatlardır. Sona gelirler. İsim çekim eklerinden instrumental(-n),eşitlik(-ca,-ce),yön(-ra,-re) eklerinin kullanıştan düştüğü görülür. İşte onlardan boşalan görevi de bu edatlar üstlenmiştir

Hem onların yerini tutarak, hem de başka çekim veya ilgi hali ifade ederek bu edatlar çekim eki hizmeti görürler. Edatların anlamları yoktur. Sadece gramer görevleri vardır. İsimler,fiiller dilin anlamlı,edatlar ise dilin görevli kelimeleridir.edatların görevi diğer kelimeler arasında,isimler ve fiiller arasında ilgi kurmaktır. Dilde başlangıçta edat yoktu veya daha doğrusu çok azdı. Sonradan dışardan alınarak ve bazı isim ve fiil şekillerinin kalıplaşarak edatlaşması neticesinde sayıları artmıştır. Edatlar dilin yardımcı kelimeleridir. Asıl kelimeler olan isimlere ve fiillere yardım ederler. Edatlar kelime yapımına elverişli değildirler. Edatlar esas itibariyle dilin eksik unsurlarıdır. (M.Ergin)
• Edatlar kelimler arasında türlü anlam ilgileri kurdukları gibi,-den,-siz ekleri de kelimeler arasında türlü anlam ilgileri kurmaktadır.(dalgınlıktan dalgınlık sebebiyle, sokağa paltosuz çıkmayın

Edatların anlamları kelimeler arasındaki anlam ilgisine göre sezildiği gibi den,-siz'in anlamları da sezilmektedir. Bu sebeple, eski dil bilgisi kitaplarımızın kimisi kelimeleri fiil,isim,edat diye sınıflandırdıktan sonra edatları da tamlayıcı,bağlayıcı ve üretici edatlardır.