Ekoloji nedir?

Organizmalar yasamlarini sürdürebilmeleri için diger organizmalarla ve çevreleriyle iliski içerisindedir. Organizmalarin çevreleriyle ve birbirleriyle olan iliskilerini inceleyen bilim dalina "ekoloji" denir. son 30-35 yil içinde dünya nüfusunun hizla artmasi, sanayi ve teknolojinin ilerlemesi, dogal kaynaklarin tükenmeye baslamasi, çevre sorunlarinin gündeme gelmesine yol açmistir.

1) Canlilar ve Çevre Günümüzde çevre sorunlari gitgide artmaktadir. Sanayilesme ve ekonomik büyümenin amaci gelismektir. Gelismenin saglikli olabilmesi için canlilarin ve diger dogal kaynaklarin korunmasi gerekmektedir. Insanlarin ve diger canlilarin yasamlari süresince varliklarini sürdürdükleri dis ortama çevre denir. Dogada canlilarin birbirleriyle ve cansiz çevresiyle olan i-liskileri saglikli ise dogal denge saglanmis demektir. Insan, içinde bulundugu çevreyi tanimak zorundadir. Insan nüfusunun artmasi; sagliksiz kentlesmeye ve zararli atik maddelerin birikmesine, yesil alanlarin azalmasina yol açmaktadir. Dolayisiyla insan ekolojik dengeyi bozarak çevre sorunlarina yol açmaktadir. Dogal dengenin bozulmasi da canlilarin yasamini tehlikeye sokar.

2) Çevrenin Cansiz ve Canli Etmenleri Canlinin disinda bulunan ve canliyi etkileyen hersey çevrenin ögesidir. Çevre kendi arasinda cansiz (abiyotik) etmenler ve canli (biyotik) etmenler olmak üzere 2'ye ayrilir. Cansiz Etmenler Cansiz ortamlardaki isik, sicaklik, iklim, toprak ve mineraller, su gibi etmenler canlilarin yasamini önemli ölçüde etkilemektedir. Canlilar da dogal dengeyi bozacak sekilde cansiz çevrelerini etkiler. Canlilarin yasamini etkileyen fiziksel etmenler asagida maddeler halinde a-çiklanmaktadir:

Isik: Yeryüzündeki bütün enerjilerin kaynagi günestir. Günes enerjisinin çok az bir kismi, dünyaya gelerek bitkiler tarafindan fotosentez olayinda kullanilmaktadir. Bitkiler topraktan su ve mineral maddeleri, atmosferden karbondioksiti alarak günes enerjisinin etkisi ile bu maddeleri birlestirirler; günes enerjisi kimyasal enerjiye dönüstürülerek glikozun yapisina katilir. Bu sirada yan ürün olarak atmosfere oksijen verilir. Olusan besini kullanan canlilar, enerjiyi de almis olurlar. · Sicaklik: Dünya küre biçiminde oldugu için günes isigi her yere esit oranda dagilmaz. Bu nedenle sicaklik da her yerde esit degildir. Organizmalarin dagilis alanlarinin sinirlari, genellikle sicakligin kontrolündedir. Düsük ve yüksek sicaklik, türlerin yayilisinda önemli rol oynar. Yeryüzünün farkli bölgelerinin farkli miktarda isinmasi, hava akimlarina ve okyanuslarda su akimlarina neden olur.