Harita ve ölçek nedir?

PROJEKSİYON DENİR. HARİTA ÇİZİMİNDE KULLANILAN BAŞLICA PROJEKSİYONLAR ÜÇ TANEDİR
1.Silindir projeksiyon Bir kürenin çevresine silindir şeklinde bir kağıt sarılmasıyla oluşturulur. Bunlarda, kutuplara gidildikçe alan bozulmaları görülür ve şekiller büyür. Deniz ve hava ulaşımında kullanılır .2. Konik projeksiyon Bir kürenin çevresine koni şeklinde bir kağıt sarılmasıyla oluşturulur. Bunlarda, alanlar gerçeğe yakındır. Fakat şekiller bozulur. Özellikle kutup çevresini iyi gösterir.3. Düzlem projeksiyon Bir düzlemin bir küreye teğet tutulmasıyla oluşturulur. Bunlarda, alan ve şekil bozulmaları çok fazladır. Deniz ve hava ulaşımında kullanılır. Şekil-12: Harita çiziminde kullanılan başlıca projeksiyonlar Ölçek Haritalardaki küçültme oranına ölçek denir. Ölçek iki bölüme ayrılır. 1. Kesir Ölçek Kesirle ifade edilen ölçektir. Pay daima l ile gösterilir. Paydadaki sayı kaç defa küçültme yapıldığını gösterir. Hesaplamalarda birimi cmdir. 2. Çizgi Ölçek Eşit aralıklarla bölünmüş bir çizgi üzerinde gösterilen ölçektir. Her zaman kuş uçuşu gerçek uzunluğu gösterir. Çizginin boyu harita uzunluğunu gösterir. Şekil-13: Çizgi ölçek, üstteki çizgi ölçeğin boyu. 25 kmye eşittir. Ölçeklerine Göre Harita Çeşitleri 1. Büyük ölçekli haritalar Ölçekleri 1/200.000den büyük olan haritalardır. Bunların paydası 200.000den daha küçüktür. Ayrıntıları en iyi gösteren haritalardır. Örnek: Planlar ve Topografya haritaları. 2. Orta ölçekli haritalar Ölçekleri 1/200.000 ile 1/500.000 arasında olan haritalardır. Örnek: Bazı duvar haritaları. 3. Küçük ölçekli haritalar Ölçekleri 1/500.000den küçük olan haritalardır. Bunların paydası 500.000den daha büyüktür. Geniş alanları gösterirler fakat ayrıntıyı en az gösteren haritalardır. Örnek: Atlas haritalar. Büyük ölçekli haritaların özellikleri şunlardır. 1. Küçük alanları göstermek için kullanılır. 2. Ayrıntıları gösterme gücü fazladır. 3. Küçültme oranı azdır. 4. Ölçek paydası küçüktür. 5. Aynı alanı gösteren küçük ölçekli haritalara göre İzohipsler arasındaki yükselti farkı azdır. 6. Aynı alanı gösteren küçük ölçekli haritalara göre kağıt üzerinde daha fazla yer kaplarlar. Küçük ölçekli haritaların özellikleri bunların tam tersidir. Örnek 7 Bir ülkenin tümüyle gösterildiği bir fizikî duvar haritası ile aynı ülkenin tümüyle gösterildiği atlas sayfasındaki bir fiziki harita; I. Yükselti değerleri II. Ayrıntıları gösterme gücü III. Coğrafî koordinatları IV. Ölçek özelliklerinden hangileri bakımından benzerlik gösterir.