Hava trafiği onlardan soruluyor

Türkiye'de lisans düzeyinde hava trafik kontrol eğitimi veren ilk ve tek bölüm olan AÜ Sivil Havacılık Yüksekokulu Hava Trafik Kontrol Bölümü, öğrencilerine kuramsal derslerin yanı sıra hava trafik kontrol radar simülatörü, meydan kontrol simülatörü ve uçuş prosedürleri tasarım laboratuvarında uygulamaya yönelik eğitimler veriyor.
AÜ Havaalanında da sürdürülen hava trafik hizmetleri, öğrencilere gerçek trafik ortamında eğitim imkanı sunuyor. Her yıl ön kayıt ve özel yetenek sınavı ile 15 öğrencinin alındığı bölümden mezun olan öğrenciler, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü Hava Trafik Kontrol ünitelerinde iş imkanı bulabiliyor.
AÜ Sivil Havacılık Yüksekokulu Hava Trafik Kontrol Bölümü öğretim görevlisi Gülseren Yeşil, AA muhabirine, Türkiye'de hava trafik kontrolörlüğünün çok fazla bilinen bir meslek olmadığını ancak havacılıkta ''olmazsa olmaz'' mesleklerden biri konumunda bulunduğunu söyledi.
AÜ'nün eğitimi sunduğunu, hizmetin de DHMİ'de verildiğini anlatan Yeşil, şunları belirtti:
''Biz burada 3 aşamalı eğitim veriyoruz. Bunlar meydan kontrol kulesi, yaklaşma kontrol bölümü ve saha kontrol, yani yol kontrolüdür. Meydan kontrol bölgesi, yani halk tarafından 'kule' olarak bilinen yerde öğrencilerimize ilk aşamada teori eğitimi veriyoruz. Teori eğitimini geçen öğrencilerimiz, simülatör eğitiminden de geçiyor. Simülatör oda 360 derece görüntü verebilen, neredeyse normal meydanlardaki uçak görüntülerini, apron görüntülerini bire bir oranda sağlayabilen bir cihaz.''
Yeşil, AÜ'nün sahip olduğu simülatörle öğrencilere daha aktif ve gerçekçi trafik eğitimi verdiklerini ifade ederek, şöyle konuştu:

''Dünyada belli başlı birkaç ülkede 360 derecelik simülatör var. Bunlardan birine de biz sahibiz. Simülatörle paralel pist eğitimi ve temel hava trafik eğitimi sunuyoruz. Paralel pist eğitimini bizdeki gibi veren başka bir ülke yok. Sadece Avrupa'da bu işle ilgili çalışan personele ileri bir eğitim olarak veriliyor, sadece bizde temel eğitim içinde bu uygulanıyor. Burada yoğunlaştırılmış maksimum trafik ortamında eğitim verdiğimizden öğrencilerimiz mezun olup işe başladıklarında, işlerine daha hızlı adaptasyon sağlıyorlar. Bunun haricinde, olağan üstü durumlara karşı da gerekli eğitimi yapıyoruz. Olağan üstü durum olduğu zaman acil durum planlamasının eğitimini de burada veriyoruz. Acil durum olduğu zaman kim nereyi arayacak, itfaiyeye, sağlık ünitesiyle koordinasyon kurulmasında, şirkete haber verilmesinde, meydan yöneticisinin bilgilendirilmesinde, uçağa en kısa zamanda ulaşılıp müdahale edilmesi konusunda eğitimler yapıyoruz. Öğrencilerimiz çalışmaya başladıklarında en azından bu durumlarla karşılaştıklarında yabancı kalmamaları, olaya reaksiyon göstermemeleri için bu eğitimleri veriyoruz.''
''Yılda yaklaşık 10-15 arası öğrenci mezun edebiliyoruz''
Öğrencilerin okula alınma koşulları ve çalışma koşulları konusunda da bilgi veren Yeşil, şunları kaydetti:
''Öğrenciler ilk olarak bütün öğrenciler gibi ilk basamak sınavına giriyor, bunlardan yeterli puan alan öğrenciler sıralama yapılarak matematik ve diğer özel yetenek sınavlarına tabi tutuluyor. Bu sınavların sonucunda, yeterli sıralamayı, yeterli puan alıp belirli bir sıralamaya giren öğrenciler okulumuz tarafından kabul ediliyor. Öğrencilerimiz mezun olduklarında Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) girerek, Devlet Hava Meydanları İşletmesi'nde görev alıyorlar. Ayrıca isteyenler ICAO standart ve tavsiye edilen kurallarını uygulayan bir kuruluş olarak 1960 yılında 6 Avrupa ülkesi tarafından kurulan Eurocontrol'a, sınavlarında başarılı olmaları durumunda girebiliyorlar. Ama biz şu anda DHMİ'nin ihtiyaçlarını tam anlamıyla karşılayamıyoruz. Çünkü bire bir eğitim kapsamında her öğrenciye bir öğretmen eğitim veriyor. Dolayısıyla öğrenci yetiştirme kapasitemiz düşük oluyor. Yılda yaklaşık 10-15 arası öğrenci mezun edebiliyoruz. İhtiyacını tam anlamıyla karşılayamadığımız için DHMİ de benzer bir eğitim veriyor.''
AÜ Sivil Havacılık Yüksekokulu Hava Trafik Kontrol Bölümü Öğretim Görevlisi Ercan Gümüş de Hava Trafik Kontrolü eğitimi için Erasmus programıyla yurt dışından öğrenciler geldiğini anlatarak, ''Türkiye'deki üniversiteler arasında hava trafik kontrol eğitimi veren tek okuluz. Geçen dönem Erasmus programıyla yurt dışından 2 öğrenci geldi. Yurt dışındaki öğrenciler buraya gelmeyi tercih ediyor'' diye konuştu.
Hava Trafik Kontrol Bölümünde radar eğitimi veren öğretim görevlisi Ertan Çınar da öğrencilere 3. sınıfın ilk döneminden mezun olacakları döneme kadar radar dersleri verdiklerini belirterek, şunları bildirdi:

''Şimdiye kadar 200'den fazla öğrenci mezun ettik. Bu öğrencilerimiz, başta DHMİ Genel Müdürlüğü olmak üzere Türkiye ile yurt dışındaki havaalanlarında istihdam olanağı buldu. Mezunlarımızın hemen hemen tamamı mezun olur olmaz iş buluyor. Talibin fazla olmasının nedeni de ülkemizde havacılık sektörünün ve havaalanlarının gelişmesi ile bu alandaki çalışma koşullarının zorluğundan dolayı mesai saatlerinin kısa olmasıdır. Bu alanda 24 saatte 4 vardiya uygulanıyor.''