İntihal Ne Demek, Programı Nedir? Hangi Durumlar İntihal Sayılır?

İntihal ne demek sorusunun en basit yanıtı "İçerik aşırma" olarak ifade edilebilir. Bilimsel ve akademik makalelerde ve yazınsal içeriklerde özgünlük en önemli kıstastır. Bu sebeple intihal kesinlikle istenmeyen bir durumdur. Bu durumu tespit etmek ve önlemek amacıyla intihal programı, ya da plagiarism uygulamaları mevcuttur.

İNTİHAL NE DEMEK?

Önceden yayınlanan bir eserin tamamını ya da bir kısmını alarak kullanma durumuna intihal adı verilir. Başka bir deyişle, bir eserde, başkalarına ait ifade, buluş ya da düşüncelerin kaynak göstermeksizin kendisine aitmiş gibi kullanılmasıdır. İntihal hırsızlık ve sahtekârlıktır ve ciddi bir suç sayılmaktadır. Geçmişte intihal davaları ve intihal nedeniyle meslekten men edilme durumlarına rastlanmıştır.

İNTİHAL PROGRAMI NEDİR?

Yazılan eserin, metnin ya da akademik bir yazının çalıntı olup olmadığı intihal programları ile tespit edilir. İntihal programları intihal oranı, benzerlik oranı ve benzeri değişkenleri ölçen bir algoritmaya sahiptir. Taranması için eklenen metin ile internet arşivini karşılaştırarak ortak gördüğü kısımları kullanıcıya sunar, böylece intihal oranı da tespit edilmiş olur. Örneğin tez çalışmasında intihal oranı %20'nin üzerine çıktığında tez intihal sebebiyle kurula gönderilir ve değerlendirmeye alınır.

İNTİHAL ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

İntihal bilinçli ya da kaza sonucu oluşabilir. Bilimsel içerikli cümlelerde ya da bir kişiye ait olma imkânı bulunmayan cümlelerde kaynak gösterilmemesi intihal sayılmaz.

Başlıca intihal türleri şu şekildedir:

Alıntı ifadeler ve fikirler için kaynak göstermemek

Ödünç alınan ifadeleri tırnak içinde yazmamak ve kaynak göstermemek

HANGİ DURUMLAR İNTİHAL SAYILIR?

Atıf vermeden veya kaynak belirtmeden bir fikir, görüş, analiz veya çalışmanın tamamının ya da bir kısmının alınması,

Başkasının hazırladığı tez, proje ya da bilimsel çalışmayı kendine aitmiş gibi sunmak,

Bir kaynaktan yararlanılırken alınan sözleri tırnak içinde belirtmeden ve kaynak göstermeden almak,

Yararlanılan kaynakla ilgili yanlış ya da eksik bilgi vermek,

Yararlanılan eserdeki fikre sadık kalacak şekilde kelimeleri değiştirerek almak intihal kabul edilir.