Mantar Türleri - Yenebilen Mantar Çeşitleri ve İsimleri Neler?

Mantarlar ağaç gövdelerinde, çürümüş organik maddeler ve toprak üzerinde yetişen, klorofil içermeyen, fotosentez yapmayan ve sporla çoğalan özel canlılardır. Protein, lif, mineral ve vitamin açısından oldukça zengin olan mantarlar, düşük kalorili yapılarıyla sağlıklı beslenmede önemli bir yer tutar. Mantar türleri konusunda bilgi edinmek sağlıklı seçimler yapabilmek açısından önemlidir. Aynı zamanda yenebilen mantar çeşitleri ve isimleri neler sorusu araştırılmalıdır.

Yenebilen Mantar Türleri

Bağışıklık sistemini destekleyen, antioksidan ve lifli yapısı nedeniyle sindirimi kolaylaştıran mantarlar binlerce farklı türe sahiptirler. Özellikle düşük kalorili ve besleyici diyetlerde sıkça tercih edilen mantar bitkisi içerdiği protein, B grubu vitaminleri, demir, potasyum ve selenyum gibi minerallerle dengeli beslenmede tamamlayıcı bir unsurdur.

Düşük kaloriye sahip olması ve kolesterol içermemesi mantar çeşitlerini özellikle kalp- damar sağlığı açısından faydalı hale getirir. Ayrıca bağışıklık sistemini destekleyen beta glukan içermesi sayesinde çeşitli hastalıklara karşı koruyucu etki gösteren bu bitkinin yenebilen türlerinin doğadaki benzer zehirli türleriyle karıştırılmaması son derece önemlidir. Sıklıkla tüketilen mantar çeşitleri ise şunlardır;

1. Kültür Mantarı (Agaricus Bisporus)

Bilimsel alanlarda Agaricus Bisporus adıyla anılan ve ülkemizde kültür mantarı olarak bilinen bu tür yaygın tüketilen yenilebilir mantar türlerinden biridir. Beyaz ve kahverengi (kastanye) olmak üzere iki çeşidi mevcuttur. Marketlerde sıklıkla satılır ve yemeklerde, pizzalarda, salatalarda kullanılır. Kültür mantarı düşük kalorilidir ve yüksek oranda B vitamini içerir. Kontrollü tarım ortamlarında yetiştirildiğinden güvenli bir tercihtir.

2. İstiridye Mantarı (Pleurotus Ostreatus)

Kavak ağaçlarının gövdelerinde ya da odunsu materyaller üzerinde yetişen bu mantar türü, etsi yapısı ve kendine has aromasıyla dikkat çeker. İstiridyeyi andıran bir şekle sahip olduğu için bu isimle anılan bu türün protein oranı oldukça yüksektir. Evde kolaylıkla yetiştirilebilir. Bağışıklık sistemini destekleyici etkileri vardır. Türkiye'nin farklı bölgelerinde kültür üretimi yaygındır.

3. Kanlıca Mantarı (Lactarius Deliciosus)

Çam ormanlarında doğal olarak yetişen, turuncu renkte ve etli yapıda bir mantar türü olan Kanlıca mantarı pişirildiğinde kendine has hoş bir aroma yayar. A vitamini bakımından zengindir ve genellikle kavrularak ya da közde pişirilerek tüketilir. Eylül ve kasım ayları arasında Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerinde sıkça bulunur.

4. Porçini Mantarı (Boletus Edulis)

İtalya ve Fransa gibi Avrupa ülkelerinde oldukça popüler olan bu mantar, Türkiye'de de özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde ormanlık alanlarda görülmektedir. Etli yapısı ve aromatik tadı sayesinde gurme mutfakların vazgeçilmezi olan Porçini mantarı demir ve potasyum açısından zengindir. Kurutularak veya taze şekilde tüketilebilir.

5. Trüf Mantarı (Tuber spp.)

Toprak altında yetişen bu değerli mantar türü özellikle son yıllarda gastronomi dünyasında büyük ilgi görmektedir. Ege ve Akdeniz ormanlarında meşe ağaçlarının diplerinde yetişen Trüf mantarı çok pahalıdır, çünkü bu bitkiyi bulunmak çok zordur. Bu mantar özel eğitilmiş köpeklerle toplanır. Aroması oldukça güçlüdür, az miktarda kullanılır. Antioksidan değeri yüksektir.

6. Morel Mantarı (Morchella spp.)

Halk arasında "kuzu göbeği mantarı" olarak da bilinen bu tür, ilkbaharda ormanlık ve nemli bölgelerde yetişir. Delikli ve konik şapkası ile kolay ayırt edilir. Kurutulup saklanabilir. Yemeklerde yoğun aroma veren bu mantar D vitamini ve fosfor bakımından zengindir. Ancak çiğ tüketilmemeli, mutlaka pişirilerek yenmelidir.

7. Şitake Mantarı (Lentinula edodes)

Uzak Doğu kökenli bu mantar türü, bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkileriyle bilinir. Bu mantar türünün Türkiye'de de üretimi artmaktadır. Kolesterol düşürücü ve antiviral etkileri bilimsel araştırmalarla desteklenen şitake mantarı özellikle çorba ve sote yemeklerinde kullanılır. Lif içeriği yüksektir, sindirimi destekler.

Yukarıda sayılan yenebilir mantar türleri doğada bulunan mantar türleri arasında güvenli tüketim açısından öne çıkanlardır. Ancak mantar toplarken uzman görüşü alınması hayati önem taşır. Doğada benzer görünümlere sahip zehirli türlerle karıştırılma riski bulunduğundan, sadece tanınan ve güvenilir türler tercih edilmelidir.