Merceklerde görüntü oluşumu nedir?

Laboratuarda ince ve kalın kenarlı mercekler ile görüntü oluşumu ve dürbündeki yeri incelenebilir. Kısa mesafelerde kullanılabilen bir dürbünü ile okul bahçesinde etrafa bakarak görüntüler hakkında öğrenciler ile tartışma yapılabilir.

Işık: Güneş, yıldızlar ve lambalar ışık yayarlar. Çevremizde gördüğümüz ağaçlar, masa ve sıra gibi diğer cisimler ışıksızdır. Bunlar ışıklı cisimlerden aldıkları ışıkları yansıtarak görünürler. Çevre şartları değiştirilerek ışıklı cisimler ışıksız, ışıksız cisimler de ışık verir hale getirilebilirler. Mesela ışık veren bir elektrik ampulünün akımı kesilince ışık vermesi sona erer, ışıksız olan bir metal belli bir sıcaklık durumuna kadar ısıtılırsa akkor hale gelerek ışık vermeye başlar. Mum alevi de akkor bir ışık kaynağıdır. Öyleyse ışık , bu kaynakların verdiği bir enerji şeklidir diyebiliriz. (BAHRİ, Ö., vd., 1993)

Bir cismin görünebilmesi için o cismin ışık kaynağı olması gerekmektedir. Üzerine ışık düşen her madde bir ışık kaynağıdır ilkesini hatırlatıyor. Işık doğrusal yolla yayılır ve saniyedeki hızı 300 bin kilometredir.
Huyghens Kanunu: Verilen bir dalga cephesindeki tüm noktalar, dalgacıklar olarak adlandırılan küresel, ikincil dalgaları oluşturan birer noktasal kaynak olarak görev yaparlar. Bu noktalar, söz konusu ortamdaki dalgaların karakteristiği olan hızlarda dışa doğru yayılırlar. Belirli bir süre sonunda, dalga cephesinin yeni konumu dalgacıkların yüzey teğeti olur. (SERWAY, 1996)

İNCE VE KALIN KENARLI MERCEK
Her iki yüzü küresel veya bir yüzü küresel diğer yüzü düzlem olan saydam cisimlere denir. Mercekler genel olarak kamera, teleskop, mikroskop gibi optik aletlerde kırılma yolu ile görüntü oluşturmak için kullanılırlar. (SERWAY, 1996)
İnce kenarlı mercek: Üzerine düşen paralel ışık demetini bir noktada toplayan merceklere yakınsak mercek denir. Kenarları ince ortası kalın merceklerdir. Bazı mercekler de bir yüzeyi düz diğer yüzeyi tümsek şeklindedir.
İnce kenarlı mercekler, iki adet saydam kürenin şekil 7.1(a)'daki gibi kesişme bölgelerinden elde edilir. Böylece kenarları ince ortası kalın bir mercek elde edilmiş olur.