Münşeat Nedir? Divan Edebiyatında Münşeat Ne Demek, Edebiyatımızdaki Örnekleri ve Özellikleri Neler?

Osmanlı divan edebiyatının önemli eserlerinden birisi olan münşeat, çoğu zaman anlamı bilinmeyen bir terimdir. Dilimize Arapçadan gelen münşeat sözcüğü, inşa kelimesinden türetilmiştir. Münşeat, diğer adı nesir olan meşhur eserlerin tümüdür. Bunun yanı sıra Osmanlı döneminde şair ve yazarların edebi değer taşıyan mektupların yayımlandığı dergilere de bu isim verilmiştir. Bu sözcüğün anlamını bilmeyen kişiler, münşeat nedir sorusuna cevap aramıştır. Divan edebiyatında münşeat ne demek, örnekleri ve özellikleri neler? Sorularının cevabına yer verdiğimiz yazımız sizlerle.

Münşeat Nedir?

Münşeat nedir sorusunu soran kişiler, bu konu hakkında araştırma yapmıştır. Münşeat çeşitli konularda mensur yazı ve mektupların toplandığı yapıtların genel adıdır. Münşeatın kelime anlamı, "düz yazı, nesir" olarak ifade edilir. Mektubat ise Türk ve Fas kültüründeki karşılığıdır. 16. Yüzyıldan beri kullanılan münşeat TDK'ye göre iki anlama sahiptir. Bunlardan birisi, kaleme alınan ve yayımlanan öykü, roman ve söyleşi gibi düzyazı türlerindeki eserlerdir. Diğer bir anlamı ise, yazarların mektupları, günlükleri ve anlatılarının yayımlandığı bir dergi olarak tanımlanır.

Münşeat Özellikleri

Münşeat özellikleri de kullanıcılar tarafından merak edilip, araştırılmıştır. Münşeat; didaktik, tarihi ve edebi olarak üç kısımda ele alınır. Münşeatlarda önce yazışma usul ve kaideleri, yazışma türleri ve tarifleri gelmektedir. Bunun yanında unvan ve lakaplar da gelir.

Divan Edebiyatında Münşeat Örnekleri

Münşeat ne demek sorusunun yanı sıra, divan edebiyatında münşeat örnekleri de araştırılmıştır. Münşeatın ilk örnekleri 14. Yüzyılda görülmüştür. Bu gelenek 20. Yüzyılın başına kadar devam etmiştir. Buna göre farklı dönemlerde örneklerine rastlamak mümkündür. Selçuklu döneminde öne çıkan örnekler şu şekildedir;

- Muhammed ed el-Müeyyed el Bağdadi

- Sa'adettin Mes'ud'un

Osmanlı döneminde de münşeat örneklerine rastlamak mümkündür. Bu örnekler;

- Mahmud Celalaeddin Paşa, Münşeatı Mahmud Celaleddin Paşa

- Nergisi'nin Münşeatı

- Lami Çelebi, Münşeât-ı Mekâtib

- Veysi, Münseat, İstanbul