Pas hastalığı nedir?

Yazın sarımsı veya kahverengi tek hücreli yazlık sporlar epidermisin altında püskül şeklindeki yataklarda oluşurlar. Epidermisin patlamasıyla sporlar sarı veya kahverengi bir toz halinde yayılırlar.

Yaz sonlarında veya sonbaharda tek, iki veya çok hücreli kahverengi veya kahverengi siyah renkte kalın çeperli sporlar kısmen aynı yataklarda ya da yine epidermisin altında bulunan telia'da oluşur. Bunlar kışladıktan sonra ertesi ilkbaharda dört hücreli ve her birinin ucunda birer basidiosporun bulunduğu basidumu oluştururlar. Oluşturdukları dikoryatik miselyumlar yaprak içinde gelişerek yaprağın alt yüzünde sarımsı lekeler üzerinde sarı veya kırmızı sarı renkte kadeh şeklindeki aeciumlarını oluşturur. İçinde olgunlaşan sporlar uçuşup ana konukçuya giderek vegetasyon başında hastalığın yayılışını sağlar.
Mücadele:

Üretim öncesi alınması gereken önlemlerin yanı sıra Karanfil Gül gibi pasa hassas çiçeklerin pastan korunması için filizler her zaman bir fungusitle kaplanmalıdır. Filizlerin fungusitle kaplanması, sporların çimlenerek bitki içine girişine engel olur. Hastalık için en uygun mevsim olan ilk ve sonbaharda 7 gün aralarla uygulamanın yapılması ve yazın bu aralığın 10 güne çıkarılması gerekir. Yağmurlu havalarda uygulamanın daha da sıklaştırılması yarar sağlar.
Sardunya Pası (Puccinia pelargonii-zonalis)
Belirtiler: Hastalığın ilk belirtisi yaprağın üst yüzünde renk açılmasıyla başlayan lekelerdir. Daha sonra bunların ortasında kahverengi nekrotik lekeler belirir. Yaprağın alt yüzünde ise, ortada açık sarı renkte merkezi olan kahverengi pas püstülleri (lekeleri) dizisi oluşur. Daha sonra bu spor püskürtüleri gelişmesini sürdürerek bir merkezli halkalar şeklinde yayılırlar. Yaprakların bu şekilde zararlanması ve giderek kuruyup dökülmesi özümleme alanını geniş ölçüde azalttığı için bitkide güçlü bir gelişme geriliği sorunu ortaya çıkar.
Biyolojisi:Fungus ilkbahardan sonra yaz sporlarını oluşturarak çoğalmaya başlar. Sıcaklık ve nem koşullarının uygun olması halinde hava hareketleri ve yağmurlama sulama ile bitkiden bitkiye, yapraktan yaprağa yayılmasını sürdürerek salgın yapabilir. Kuluçka dönemi 3 hafta olup, bu durum enfeksiyonun önlenmesi açısından son derece önemlidir.
Konukçuları:Hastalık Pelargonium (Sardunya) türleri üzerinde görülür.
Mücadelesi: sağlam ve hastalıksız anaçlardan çelik alınmalıdır.
Fazla azotlu gübre kullanımından kaçınılmalıdır.
Fazla nem ve yağmurlama sulama hastalığı yayar. Bu nedenle, nem denetim altında tutulmalı; dipten yapraklara değmeyecek şekilde sulama yapılmalıdır.
Kurşuni Küf Hastalığı
Etmeni Botrytis cinerea'dır. Gri renkli, tozlu, kalın fungal örtü ile hamandır.