Son Güncelleme: Cuma 27.01.2017 15:30
Pragmatizm nedir? faydacılık ne demektir?
Doğruluğu ve gerçekliği tek yanlı olarak, yalnızca eylemlerin sonuçları ile değerlendiren ve onlara yalnızca sağladığı “fayda” açısından bakan akıma felsefede, pragmatizm adı verilir.
Faydacılık ilk olarak 18. yüzyıl İngilteresinde Jeremy Bentham ve diğerleri tarafından öne sürülmüştür. Fakat Epikür (Aipikuros) gibi antik Yunan filozoflarına kadar geri gidilebilir. İlk kez ortaya atıldığında iyi en fazla insana en fazla mutluluğu getiren şey olarak tanımlanmıştı. Ancak daha sonra Bentham iki farklı ve birbiri ile çelişme potansiyeli olan kavram içerdiğinden birinci kısmı atıp sadece "en büyük mutluluk prensibi" demiştir.
Hem Benthamın hem de Epikürün formulasyonu hedonistik nedenselliğin farklı tipleri olarak düşünülebilir çünkü hareketlerin doğruluğunu sebep oldukları mutluluğa göre ölçüyorlardı ve mutluluğu zevkle tanımlıyorlardı. Ancak Benthamın formulasyonu ferdi olmayan bir hedonizmdi. Epikürün kişiyi en mutlu eden şeyi yapmasını tavsiye etmesine karşılık Bentham herkesi en mutlu yapacak şeyi yapmayı uygun görüyordu.
John Stuart Mill "Utilitarianism" isminde ünlü (ve kısa) bir kitap yazmıştır. Mill bir faydacı olmasına rağmen bütün zevklerin aynı değerde olmadığını ileri sürmüştür. "Mutsuz bir Sokrat (Sokrates) olmak mutlu bir domuz olmaktan yeğdir" sözü bu görüşünü anlatır.
Faydacılığı eleştirenler bu görüşün birkaç problemi olduğunu söylemişlerdir. Bunlardan biri değişik insanların faydalarının karşılaştırılmasının zorluğudur. İlk faydacıların çoğu mutluluğun felisifik hesap (felisific calculus) ile sayısal olarak ölçülebilip karşılaştırılabileceğine inanıyorlardı ama pratikte bu hiç bir zaman yapılamadı. Değişik insanların mutluluğunun kıyaslanmasının sadece pratikte değil prensipte de mümkün olmayacağı ileri sürülmüştür. Faydacılığın savunucularıdır.
EN SON HABERLER
- 1 Ak Eş Anlamlısı Nedir? Ak Kelimesinin Eş Anlamlısı Olan Sözcük ve Cümle İçinde Kullanımı
- 2 Âdet Eş Anlamlısı Nedir? Adet Kelimesinin Eş Anlamlısı Olan Sözcük ve Cümle İçinde Kullanımı
- 3 Yel Eş Anlamlısı Nedir? Yel Kelimesinin Eş Anlamlısı Olan Sözcük ve Cümle İçinde Kullanımı
- 4 Vakit Eş Anlamlısı Nedir? Vakit Kelimesinin Eş Anlamlısı Olan Sözcük ve Cümle İçinde Kullanımı
- 5 Rehber Eş Anlamlısı Nedir? Rehberin Eş Anlamlısı Olan Sözcük ve Cümle İçinde Kullanımı
- 6 İstek Eş Anlamlısı Nedir? İstek Kelimesinin Eş Anlamlısı Olan Sözcük ve Cümle İçinde Kullanımı
- 7 İlave Eş Anlamlısı Nedir? İlavenin Eş Anlamlısı Olan Sözcük ve Cümle İçinde Kullanımı
- 8 İlan Eş Anlamlısı Nedir? İlan Kelimesinin Eş Anlamlısı Olan Sözcük ve Cümle İçinde Kullanımı
- 9 Giysi Eş Anlamlısı Nedir? Giysi Kelimesinin Eş Anlamlısı Olan Sözcük ve Cümle İçinde Kullanımı
- 10 Düşünce Eş Anlamlısı Nedir? Düşünce Kelimesinin Eş Anlamlısı Olan Sözcük ve Cümle İçinde Kullanımı