Savak Nedir? Barajlarda Savak Ne İşe Yarar, Çeşitleri Neler?

Savak nedir sorusuna barajların taşkın sularından deforme olmaması için yapılan bir yapı çeşidi şeklinde yanıt verilebilir. Barajlarda savak ne işe yarar sorusuna ise barajların yamaç ve gövdelerinin zarar görmesini engelleyen bir yapıdır. Farklı çeşitleri vardır ve her çeşidin kendine göre işlevleri bulunur. Barajlarda savak ne işe yarar, çeşitleri neler sorularının tüm yanıtlarını haberimizin devamından detaylı olarak okuyabilirsiniz.

Savak Nedir?

Barajlar yapılırken her türlü taşkın ve sel problemi göz önünde bulundurulmak durumundadır. Barajların taşması neticesinde hem barajın gövde kısımları hem de yamaçlar ciddi anlamda zarar görebilir. Böyle durumlarla karşılaşılmaması için savak türünde yapılar inşa edilir. Bu yapılar sayesinde barajın hem ömrünü uzatmak amaçlanır hem de oluşabilecek tahribatlara karşın önlem alınmış olur.

Barajlarda Savak Ne İşe Yarar?

Barajlarda savaklar oldukça önemli işlevlere sahiptir. Bu savak yapılarının görevleri de türüne göre farklılık gösterebilir. Savaklar barajlardaki suyun en yüksek seviyeye ulaşması ile çalışmaya başlayan yapılardır. Barajların gövdelerinde, yamaç içlerinde, rezervuar bölümlerinde ya da yan kısımlarda yapılabilirler.

Savak Çeşitleri Nelerdir?

Savak çeşitleri de kendi içinde iki farklı türde inşa edilir. Bunlar dolu savak ve dip savak çeşitleridir. Her iki türün de kendine göre işlevlerinden bahsetmek mümkün olabilir. Bu savaklar şu şekilde açıklanabilir:

·Dolu Savaklar:

Dolu savaklar fazla suyu mansaba aktarılmasını gerçekleştirir. Böylece barajın güvenliğini en iyi şekilde sağlar. Bunun yanında barajların haznesindeki suyun yüksekliğini kontrol etme işlevini de yerine getirirler. Barajların haznesinde bulunan su birikiminin düzenlenmesini sağlamak da yine bu savakların görevleri arasındadır.

Toprak dolgu ya da kaya dolgu olan barajlarda mutlaka savakların yeterli kapasitede olması gerekir. Fazla taşkın sular barajı aştığında barajlar ciddi bir zarar görebilir. Bu nedenle de suyun belli bir seviyede tutulmasını sağlayabilmek için su tahliyesi yapılması gerekebilir. Özellikle beton barajlar suyun belli bir miktarda taşmasına dayanma gösterebilir. Böyle durumlarda dolu savaklar son derece işlevseldir.

Bunlar da kendi içinde üçe ayrılırlar. Üstten aşmalı, yandan çevirmeli, kuyu tipi savaklardır. Kuyu tipi olan savaklar genelde topografyanın uygun olmadığı barajlarda uygulanmaktadır. Huni görevi görür ve suyu kontrol altında tutar.

·Dip Savaklar:

Dip savaklar baraj gövdesinden geçen ve tünel şeklinde iki farklı türde yapılırlar. Taşkın süresince ve sonrasında belli bir süre çalıştırılarak sorunun kontrol altına alınmasını sağlar. Baraj gövdesinden geçen dip savaklar beton barajlarda inşa edilmektedir.