Sınav kafanızı karıştırmasın

Binlerce öğrenci üniversiteli olabilmek için yarışıyor. Bu sene iki aşamalı olarak yapılacak üniversite giriş sınavının ilk ayağı 11 Nisan Pazar günü. 1 milyon 587 bin 410 öğrencinin gireceği sınav 160 dakika sürecek. Adaylar bu süre içinde tek kitapçıkta 160 soruyu cevaplayacak. Katsayı çıkmazı nedeniyle öğrencilerin kafaları hayli karışık. Buna göre Yüksek Öğretime Geçiş Sınavı'ndan (YGS) sonra sınavın ikinci ayağı olan Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS), 19-20 Haziran ve 26-27 Haziran tarihlerinde gerçekleştirilecek. ÖSYM sınavlara bu yıl geçmiş yıla oranla 136 bin fazla adayın başvurduğunu açıkladı. Bu durum üniversite giriş yarışının zorlu geçeceğini gösteriyor. SABAH her yıl olduğu gibi bu yıl da adaylara yardımcı olmak için Kültür Dershaneleri Rehberlik Genel Koordinatörü Salim Ünsal ile konunun detaylarını konuştu. Öğrencilerin en çok kafalarına takılan soruları, puan hesaplamalarının nasıl yapılacağını, sınavda konu dağılımını, YGS'nin LGS'ye etkilerini, Ağırlıklı Orta Öğretim Geçiş sınavının alınan puana tesirlerini yetkililerden öğrendi. Bu yazı dizisinde kafanızdaki soruların en doğru yanıtlarını bulacaksınız.
Sıralamanın daha objektif olacağını ve kurgulamanın da buna göre yapıldığını söylediniz. O halde yeni sistem özetle neler getiriyor?
ÖSYM eski sitemde adayların Fen ve Sosyal Bilimler gibi ders grubu başarısını ölçebiliyordu. Bu da adayların ilgi ve yeteneklerine uygun olmayan programlara yerleşmelerine sebep olabiliyordu. Yeni sistem grup başarısı yerine ders başarısını ölçecek.
Önceki sistemde bir ders için süre sınırlaması yokken, yeni sistemde adaylar ders başarısını görebilmek için süreye karşı yarışacak. LYS'lerde süre sınırlaması olduğu için adayların zamana karşı performansları ölçülebilecek. Örneğin Fizik testinde yer alacak 30 soruyu cevaplandırmak için 45 dakika süre verilecek.
LYS uygulaması 5 ayrı oturumda yapılacağı için sınavlar birbiri ile ilişkisi olmayan derslerden arındırılacak. Önceki sistemde tüm testler tek bir kitapçıkta toplanıyor, adaylar farklı niteliklere sahip testleri aynı zaman diliminde cevaplamak zorunda kalıyordu.
Önceki sistemin en önemli zaafı aynı puan türü ile çok sayıda farklı programa girilebilmesiydi. Yeni sistem puan türlerini çeşitlendirdi. Tüm sınavlara katılan aday için toplam 18 puan türü hesaplanacak. Böylece değerlendirme ve yerleştirmenin etkinliği artacak, ilgi ve yeteneklere göre adayların üniversiteye yerleşmeleri sağlanacak.
Alan içi ve alan dışı programlara girişte kullanılan katsayıların farkları azaltılarak, kısaca 'makas daraltılarak', adayların sadece alanlarındaki programlara değil, alan dışındaki programlara da yerleştirilmeleri sağlanacak. (Danıştay'ın yürütmeyi durdurmasına rağmen alan içi ve alan dışı programlara girişte hesaplanacak AOBP farkının eskisinden daha az olacağı YÖK tarafından vurgulandı).
Oturum sayısını artırarak, tek oturumda yapılan sınavların, öğrencilerin psikolojisi üzerinde yarattığı tahribatı azaltmak da bir diğer amaç olarak göze çarpıyor.
Adaylar kaç sınava girecek?
Yeni sistemde adayların gireceği sınavlar genel olarak iki isim altında toplandı.
1) Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS)
2) Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS)
Bir öğrenci neden YGS'ye katılmak zorunda? YGS'ye katılmanın amaçları neler?
YGS'ye katılmanın birkaç amacı var. Bunlar şöyle sıralanabilir:
Mesleki sınavsız geçişten boş kalan önlisans programlarına (2 yıllık programlara) sınav puanıyla girmek için.
Mesleki lisans programlarına (meslek liselilerin de alanında olan ve önceki sistemde 1 no'lu puan türleriyle öğrenci alan 4 veya 5 yıllık programlar) yerleşebilmek için.
Açıköğretim sistemiyle eğitim veren ve kontenjan kısıtlaması olmayan tüm lisans ve önlisans programlarına yerleşebilmek için.
Özel yetenek sınavıyla öğrenci alan lisans veya önlisans programlarının yetenek sınavına önkayıt yaptırabilmek için.
Askeri meslek yüksek okullarının ve polis meslek yüksek okullarının test ve mülakatlarına katılmayı sağlayacak baraj puanı almak için.
En önemlisi haziran ayında yapılacak Lisans Yerleştirme Sınavlarına (LYS) katılma hakkı kazanmak için. Bu hak YGS'den sonra hesaplanacak herhangi bir puan türünde 180 barajını geçen adaylara verilecek.
YGS'deki sorular hangi müfredattan seçilecek? Zorlukkolaylık derecesi nasıl olacak?
YGS genel olarak önceki sistemin birinci bölümündeki soruların müfredatına dayalı olacak. Daha yalın bir ifadeyle, liselerin 9. sınıfında tüm lise türlerinin ortak müfredatından ağırlıklı sorular yöneltilecek. Yorum yapabilmeye, mantık ve muhakeme gücünü kullanabilmeye, analitik yetenekleri ölçebilmeye yönelik sorular yer alacak. YGS soruları LYS'ye oranla daha az bilgi gerektirecek.
YGS'de çıkacak soruların derslere göre dağılımı nasıl olacak? YGS sonrasında bir adayın puanının hesaplanabilmesi için nasıl bir başarı göstermesi gerekiyor? Bu konuda bir kısıtlama var mı? Ayrıca YGS sonrasında adaylar için hangi puanlar hesaplanacak?
YGS'de bir adayın puanının hesaplanabilmesi için bu 4 testin en az ikisinden 0,50 net yapması gerekiyor. ÖSYM "şu testlerden yarımşar net yapacaksın" diye bir kısıtlama getirmedi. Ancak eğer aday sadece tek testin tüm sorularını doğru cevaplandırıp diğer hiçbir teste dokunmazsa, ne yazık ki hiçbir puanı hesaplanmayacak. Bu konuya dikkat etmeleri ve puanlarının hesaplanabilmesi için en az iki testten yine en az yarımşar net çıkarmaları gerekiyor. Testlerin hangisi olduğu önemli değil. Adaylar için YGS sonrasında 6 tür puan hesaplanacak. Önceki sistemde Sayısal-1 olarak ifade edilen puan türünün yeni sistemde karşılığı YGS-1 ve YGS-2 olacak. YGS-1'i Matematik ağırlıklı, YGS-2'yi ise Fen Bilimleri ağırlıklı sayısal puan türleri olarak niteleyebiliriz. Önceki sistemde Sözel-1 olarak ifade edilen puan türünün yeni sistemde karşılığı YGS-3 ve YGS-4 olacak. YGS-3'ü Türkçe ağırlıklı, YGS-4'ü ise Sosyal Bilimler ağırlıklı sözel puan türleri olarak niteleyebiliriz. Önceki sistemde Eşit Ağırlık-1 olarak ifade edilen puan türünün yeni sistemde karşılığı ise YGS-5 ve YGS- 6 olacak. YGS-5'i Türkçe ağırlıklı, YGS-6'yı ise Matematik ağırlıklı eşit ağırlık puan türleri olarak niteleyebiliriz.