Giriş Tarihi: 6.03.2023 10:09 Son Güncelleme: 6.03.2023 10:09

Toprak Çeşitleri Nelerdir? Dünyada ve Türkiye’de Görülen En Verimli Toprak Tipleri

Toprak çeşitleri nelerdir? Konusunda Jeoloji biliminin kaynaklarından faydalanarak bir cevap elde etmek mümkün. Dünya, yapısı gereği sistemli fakat karmaşıktır ve bu karmaşıklık da yaşadığımız gezegen üzerinde pek çok kapsamlı akademik çalışma alanları oluşturmaktadır. En verimli toprak türlerini tespit etmek ve bunları değerlendirmek üretim açısından gezegenimizden fayda sağlamaya olanak tanır. Peki ya Türkiye’de görülen toprak tipleri nelerdir?

Toprak Çeşitleri Nelerdir? Dünyada ve Türkiye’de Görülen En Verimli Toprak Tipleri

Toprak çeşitleri nelerdir? sorusuna yanıt vermek için öncelikli olarak bu alanda çalışan kişilerin görüşleri dikkate alınmalıdır. Genel anlamda dünyayı anlamak için çoğu bilim ve disiplinden faydalanmak şarttır. En verimli toprak türlerinin belirlenmesi de ancak bu koşullar dikkate alındığında yanıtlanabilecek bir sorudur. Bilimsel verilerin ışığında Türkiye'de görülen toprak tiplerini sizin için içerikte yalın bir dil ile anlattık.

Toprak Çeşitleri Nelerdir?

Toprak çeşitleri hakkında araştırma yapacak olan bir kişinin temel bir coğrafya bilgisine sahip olmak işini çok kolaylaştıracaktır.

Jeoloji bilimine göre çok daha genel ve kapsamlı bir bilim olan Coğrafya beşeriyeti anlamak açısından faydalı olduğu gibi dünyayı anlamada da çok faydalıdır, doğal olarak Coğrafya bilimi, Jeoloji bilimini de genel hatlarıyla içinde bulundurmaktadır.

Dünyada Görülen Toprak Çeşitleri

  1. Kireçli Topraklar

Kireçli Topraklar genel anlamıyla işlemesi en fazla gayret gösteren topraklardır. İçinde yoğun miktarda kil, kireç, humus, taş ve kum bulundurması nedeniyle bu toprağı işlemek çok zordur. Kalın tabakasıyla suyu geçirmeyen kireçli topraklar ekim için de uygun değillerdir.

  1. Kumlu Topraklar

Toprak çeşitleri söz konusu olduğunda yine en fazla bilinenlerden bir tanesi de kumlu topraklar olarak görülür. Kum oranının oldukça fazla olduğu bu toprakta çok fazla kil bulunmaz ve halk arasında "hafif toprak" olarak da bilinir.

İşlemesi son derece kolay olan kumlu topraklar kendilerinde muhafaza ettikleri suyu direkt olarak tahliye eder ve bu nedenle çok sistemli bir sulama yapılmasını zorunlu hale getirirler.

  1. Humuslu Topraklar

Humuslu topraklar genel anlamda sadece ana kayanın tortu ve minerallerinden oluşmaz, kendi içinde yetiştirilmiş olduğu bitkilerin dal ve kök kısımlarını da barındırır. Çok yüksek su tutma oranına sahip olan bu toprak türü bitkilerin ihtiyacı olan neredeyse tüm vitamin ve minarelleri karşılar. Koyu renge sahip olduğu için halk arasında "kara toprak" şeklinde de bilinir.

  1. Killi Topraklar

Toprak çeşitleri arasında son derece yoğun bulunan bu toprak türü kış mevsiminde nemli ve serin kalırken yazın kurur. Bu nedenle yaz aylarında çatlamış görüntüleriyle herkesin hafızasındadır. Kil parçacıklarının arasında yer alan boşluklar killi toprakların suyu tutmasına olanak tanırken bakımı biraz zahmetlidir.

  1. Tebeşir Topraklar

Tebeşir topraklar alkali yapısıyla ve içinde barındırdığı yüksek miktarda kalsiyum karbonat ve kireç ile bilinmektedir. Ekim için son derece elverişsiz olan bu topraklar asidik hale de gelemez.

  1. Siltli Topraklar

Siltli topraklar gerçekten de çok verimlidirler ve bu nedenle diğer toprak türlerine göre daha fazla bilinirlikleri vardır. Kuvars ve ince yapıdaki organik parçaların bir araya gelmesi sayesinde meydana gelmiş, ince tanecikli bir yapısı vardır. İyi drenaj özelliğiyle bilinen Siltli toprakların üzerinde nem varken de bu toprakla çok rahat çalışma yapılabilir.

Siltli topraklar üzerlerinde çok fazla su taşıyabilse bile killi topraklardaki gibi bir bozulma yaşamazlar.

Türkiye'de Görülen En Verimli Toprak Tipleri

Türkiye coğrafi olarak son derece avantajlı bir yerde konumlanmıştır. Anadolu toprakları tarih boyunca her türden milletin sahip olmak, yerleşmek istediği bir yer olmuştur. Ayrıca coğrafi koşullar nedeniyle tarım ve hayvancılık yapmak için çok uygun bir ülkedir.

  1. Zonal Topraklar

Türkiye'de kapasite olarak en geniş toprak türü nedir? şeklinde bir soru yöneltildiğinde cevap Zonal toprak türü olacaktır. Zonal toprakların oluşmasındaki esas sebep iklim ve bitki örtüsünde aranmalıdır.

  1. Azonal Topraklar

Türkiye'de genellikle çok dağlık yerlerin ev sahipliğini üstlenmiş olduğu bir toprak türüdür. Bölge olarak ülkemizde Aydın Dağları, Yıldız Dağları, Kaçkar Dağları, Bozdağlar ve Güney Toroslar'da Azonal topraklara rastlanır. Azonal topraklar da aynı şekilde Zonal topraklar gibi kendi içerisinde çeşitlere ayrılmaktadır.

  1. İntrozonal Topraklar

İntrozonal topraklar taşınır nitelikteki topraklardır. Dağılım gösterdikleri yerlerden akarsu, buzullar ve rüzgâr etkisiyle taşınıp yerlerini bulurlar. Halk arasında bu sebepten dolayı "taşınmış topraklar" ismini de almışlardır.

Taşınmış topraklar sürüklenip gittikleri yerlere çoğu minerali, kalıntıyı ve humusu da kendileriyle birlikte götürürler. Bu nedenle çok verimli bir toprak türüdür.