Zeytin Çeşitleri - Kaç Çeşit Sofralık Zeytin Türü Vardır?

Zeytin, yalnızca bir gıda maddesi değil, aynı zamanda bir yaşam kültürünün parçasıdır. Türkiye'nin farklı coğrafyalarında yetişen sofralık zeytin türleri, hem damak tadına hem de geleneklere göre şekillenir. Zeytin çeşitleri tanelerindeki aromadan rengine, büyüklüğünden dokusuna kadar pek çok alanda incelenebilir. Kaç çeşit sofralık zeytin türü vardır demeden önce üretim şekli, fermente süresi, tuz oranı ve hatta çekirdeğinin kolay ayrılmasının bile bu konuda etkili olduğunu söyleyebiliriz.

Zeytin Çeşitleri

• Gemlik Zeytini (Siyah): En çok bilinen ve tüketilen zeytin türlerinden biridir. İnce kabuklu, yağlı ve yumuşak yapısıyla kahvaltı sofralarının vazgeçilmezidir.
• Domat Zeytini (Yeşil): İri taneli, etli ve çekirdeği kolay ayrılır. Çizik veya kırma olarak hazırlanır. Genellikle yeşil olarak tüketilir.
• Ayvalık Zeytini: Asıl olarak yağlık zeytin olarak bilinir, ancak fermente edilirse sofralık olarak da kullanılabilir. Lezzeti oldukça hafif ve zariftir.
• Uslu Zeytini: Ege Bölgesi'nde yetişir. Hem siyah hem yeşil sofralık olarak hazırlanabilir. Tuzu iyi çeker, kısa sürede fermente olur.
• Çekişte Zeytini (Manisa): İnce kabuklu, tatlı ve az tuzludur. Manisa çevresinde geleneksel yöntemlerle çizilerek hazırlanır.
• Karamürsel Su Zeytini: Marmara Bölgesi'nde yetişir. Çekirdeği küçüktür, su zeytini olarak bilinir. Hafif tuzlu ve parlak yapısıyla ayırt edilir.
• Erkence Zeytini (İzmir): Ağırlıklı olarak salamura yöntemiyle hazırlanır. Zeytin ezmesi yapımında da kullanılır. Olgunlaşmadan toplanır.
• Memecik Zeytini: İri tanelidir, hem yağlık hem sofralık olarak kullanılır. Ege'nin birçok bölgesinde yetişir.

Kaç Çeşit Sofralık Zeytin Türü Vardır?

Dünya genelinde 200'den fazla zeytin çeşidi tescillenmiş durumda olup, bunlardan yaklaşık 90 kadarı Türkiye'de yetiştirilmektedir. Ancak sofralık olarak değerlendirilen türler, bazı kalite kriterlerine göre sınırlanır. Türkiye'de yaklaşık 20–25 tür zeytin, doğrudan sofralık olarak kullanılmakta ya da bu amaçla işlenmektedir.