SPK, hisseye destek yolunu açıyor

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) sessiz sedasız yürüttüğü projeyle halka açık şirketlerin kendi hisselerini alabilme imkanı tanımaya hazırlanıyor. Dünyada uygulanan ancak Türkiye'de izin verilmeyen bu adımla halka açık şirketler kendi hisse senetlerinin hem düşüşünü hem de spekülatif hızlı yükselişine müdahale edebilecek. Son noktaya gelen çalışmanın Türk finans piyasaları için devrim niteliğinde olduğunu belirten SPK Başkanı Akgiray, "Önümüzdeki hafta bu konuya ilişkin bir karar almayı düşünüyoruz" dedi. Yeni Türk Ticaret Kanunu (TTK) taslağında da düzenlenmesine karşın yasanın çıkma sürecinin uzaması üzerine nedeniyle zaman kaybetmek istemeyen SPK, bir tebliğ ile uygulamayı devreye sokabileceğini farkedince çalışmalarını hızlandırdı. Kurum, halka açık şirketlerin kendi hisselerine destek verebilmesini içeriyor. Halihazırda şirketler değil şirketlerin patronları zaman zaman bu tür alımlar yapıyordu. Tebliğin yayımlanmasıyla şirketler doğrudan kendileri için alım-satım yapabilecek.
ŞİRKETLERE AVANTAJ
Başta ABD olmak üzere birçok ülkede yürürlükte olan uygulama, halka açık şirketlere avantaj sağlayacak. Şirket alım yaptığında hisseler yükselirse bunları satıp kazanç elde edebilecek ve bunu sermayesine ekleyebilecek. Tersi durumda, yani hisseler düştüğünde bu kez de alım yaparak fiyatları dengeleyebilecek. Akgiray'a göre uygulama manipülasyonla mücadelede de çok etkili olacak. Çünkü tahtalarda hakim olan bazı oyuncular bu hisselerle istediği gibi oynayabiliyor. Yeni dönemde oyuncuların karşısına artık şirketler çıkacak. Tebliğle halka açılmak isteyen GYO'ların cesaretlendirilmesi amaçlanıyor. SPK, 12 GYO'nun kısa zamanda borsaya açılmasını bekliyor.
Aşırı düşüşe mühahale
1- Halka açık şirketler kendi hissesini alıp-satabilecek. Böylece, hisseler yükseldiğinde satış yapan şirket sermaye kazancı elde edebilecek.
2- Şirket, hisselerinin aşırı değer kaybettiğini düşünüyorsa piyasadan hisse alarak fiyatları yükseltebilecek.
3- Hisse senedini alım-satımı Genel Kurul kararıyla uygulanabilecek. Genel Kurul hisse alımı için 18 ay süre verecek.
4- Dünyada iki uygulama var. Avrupa'da şirket kendi hisselerinin yüzde 10'una kadar alabiliyor. ABD'de ise alım hakkı sınırsız.
5- Şirket, hisselerinde olağanüstü fiyat hareketinde müdahalede bulunarak engel olabilecek.
6- Uygulama bir tür temettü ödemesi de sağlayacak. Şirket alım yapıp hisseyi yükselterek yatırımcılarına dolaylı olarak kazanç sağlayacak.
Yeni uygulama manipülasyonla mücadelede önemli rol oynayacak
Yeni TTK tasarısında şirketlere yüzde 10 hisse alımı hakkı tanınmasına rağmen Akgiray, sınırsız alım yapılabilemesini istediklerini belirterek, "Bu yolla tahtadaki olağanüstü hareketleri şirket dengeleyebilecek" dedi. Ancak, şirketlerin uygulamayı suiistimal etmemeleri için de çeşitli kurallar konulacak. Örneğin, hisse alım kararı genel kurul izniyle alınacak. Şirkete uygulama için 18 ay süre verilecek ve belli bir fiyat aralığında işlem yetkisi verilecek. Şeffaflığı sağlamak isteyen SPK, hisse alım-satım kararlarının özel durum açıklamaları ile kamuoyuna duyurulmasını isteyecek.