Enerji üretiminde işbirliği

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ''Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi 1. Bakanlar Toplantısı''nda doğalgaz, petrol ve enerjinin hem üretimi, hem de üretimiyle ilgili konularda mutabakat sağladıklarını bildirdi.
Çırağan Sarayı'ndaki toplantının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Taner Yıldız, toplantı boyunca farklı sektörlerde önemli mutabakatlar sağlandığını, enerjide de 3 temel başlık üzerinde mutabakat olduğunu söyledi.
''Doğalgaz, petrol ve enerjinin hem üretimi, hem de iletimiyle ilgili konularda mutabakat sağladık'' diyen Yıldız, bu konuların bir kısmının daha önce konuşulmasına karşın bu toplantıda daha sistematik, daha kurumsal bir durumda zapt altına alma olanakları olduğunu kaydetti.
Irak'ın Avrupa'ya ihraç edeceği doğalgazın Türkiye üzerinden geçmesiyle ilgili bir mutabakat zaptının gündeme geldiğini ifade eden Yıldız, ''Nabucco'nun töreninde sayın Maliki 15 milyar metreküpe kadar gerekli gazı çıkarmış olmaları halinde verebileceklerini beyan etmişlerdi. Bunun altının doldurulmasıyla ilgili önemli bir görüşme yaptık'' dedi.
Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı'nın anlaşmasının 2010 yılının ilk yarısında biteceğini ifade eden Yıldız, bu anlaşmanın yenilenmesiyle ilgili de görüştüklerini dile getirdi.
Yıldız, diğer bir konunun da Irak'ta yapılacak doğalgaz dağıtım şebekeleriyle ilgili altyapı çalışmalarının kurulmasına dönük bir görüşme olduğunu söyledi.
Diğer bir konunun şu anda özel sektör ve kamu eliyle beraber gerçekleştirdikleri elektrik ihracatının kapasitesinin artırılması ve Irak'ın normalleşmesiyle ilgili sürecin daha da hızlandırılması yönünde bir çalışma olduğunu anlatan Yıldız, şunları kaydetti:
''Diğer bir konu da yine elektrik üretimiyle alakalı, özel sektörün Irak'ta alacağı rolle alakalıydı. Irak'taki birinci faz petrol kontratları veya petrol ihaleleriyle ilgili herhangi bir aşama sağlanamamıştı. İkinci fazla alakalı aralık ayında tekrar ihaleye çıkılacak. Bu ihalelerde TPAO ve Turkish Petroleum International Company, bu ihalelere girecek. Yaklaşık 10 ihalenin 6'sına direk, 4'üne de konforsuyum olarak girecek. Bu ihaleler yapılmadan önce ikili bir kontrat yapmamıza imkan yok.''
ARAP DOĞALGAZ BORU HATTI
Yıldız, başka bir soru üzerine de Arap Doğalgaz Boru Hattı'nın Mısır'dan başlayan ve Türkiye'ye dek uzanan 1200 kilometrelik bir hat olduğunu bildirdi.
Bu hattın Türkiye'deki 93 kilometrelik kısmının tamamlanmadığını dile getiren Yıldız, bu konuyla ilgili Suriye ile yaptıkları mutabakat çerçevesinde bu hattı tamamlayacaklarını, Suriye'nin de kendi topraklarındaki 60 kilometrelik hattı tamamlayacağını dile getirdi.
Yıldız, bir basın mensubunun, ''Nükleer santrallerle ilgili bir gelişme var mı?'' sorusu üzerine de şunları kaydetti:
''Biraz daha zamana ihtiyacımız olduğu konusunda karşılıklı mutabık kaldık. Usul açısından Rusya tarafıyla bu manada bir değerlendirilmeye ihtiyacımızın olduğu belli. 1-2 ay daha süreyi uzatabileceğimizi ve karşılıklı talepler doğrultusunda bunun hukuki sürecinin de tekrar gözden geçirilmesi gerektiğine mutabık kaldık.''
Yıldız, başka bir soruyu yanıtlarken de gerek Katar, gerek Irak doğalgazları, gerekse bundan sonra çıkabilecek alternatif kaynak ülkelerin doğalgazlarının Türkiye üzerinden Nabucco projesine aktarılmasıyla ilgili hem güzergah seçiminde, hem de ilkelerin oluşturulmasında şu anda fizibilite çalışmalarına başlanmış noktada olunmadığını söyledi.
Bu konularla ilgili ilke kararlarının alındığını ve her iki ülkenin de böyle bir kaynak ülke olabilme olasılığını gözardı etmediklerini anlatan Yıldız, ''Katar'ın sıvılaştırılmış doğalgazda (LNG) önemli bir payı var. Bunun bir boru hattıyla beraber Suudi Arabistan üzerinden Türkiye'ye taşınmasıyla ilgili de çalışmalar içinde ekipler oluşturuluyor. Sanırım 1-2 ay içinde Katar'a gidip bu konuyu olgunlaştırmak için çaba sarfetmemiz gerekecek'' diye konuştu.
LIBENANCO DAVASI
Yıldız, bir gazetecenin, ''Uzan grubunun Libenanco davasında bir gelişme var mı?'' biçimindeki sorusunu da şöyle yanıtladı:
''Önemli bir gelişme var. Uzan grubunun açmış olduğu 3 tane temel dava vardı. 2'si Polonya 1 ve 2 diye tabir ettiğimiz 3.6 milyar dolarlık ve 4.8 milyar dolarlık davalardı. Bu davalarda birincisi Türkiye lehine sonuçlanmıştı. Uzan grubunun açmış olduğu ikinci dava, Türkiye lehine sonuçlandı. Grubun ikinci davayla ilgili talebi de reddedildi. Burada reddedilme gerekçesinde 51 sayfalık metnin önemli olduğunun altını çizmek isterim. Kendileri tarafından talep edilen hakem heyetleri de dahil olamak üzere 6 tane hakem heyetinin ortaklaşa mutabık kalarak yazdıkları gerekçeyle bu davanın reddedilmiş olması bizim için önemli.''
Libenanco davasında hukuksal sürecin hala sürdüğünü belirten Yıldız, ikinci davadaki sözleşmelerin kafalarda soru uyandırdığına dair hakem heyetinin bir yorumu olduğunu bildirdi.
Hakem heyetlerinin Uzan'lar tarafından sunulan mali tabloların inandırıcılığıyla ilgili tereddütlerini belirten ifadeleri olduğunu ifade eden Yıldız, ''Bizim de görüşümüz bu manadaydı. Ben üçüncü davada hukuka ve hakem heyetine güveniyorum'' dedi.