'Dolandırıcılığa karşı herkes başının çaresine bakmasını öğrenmeli'

1.7 milyar dolarlık serveti ile geçen yıl Forbes Dergisi'nin "En zengin 400 ABD'li" listesine 281'inci sıradan giren ünlü işadamı ve yazar Kenneth Fisher, yeni kitabında yatırımcıların dolandırıcılara karşı nasıl uyanık olmaları gerektiğini anlatıyor. "How to smell a rat" (Ortada bir bit yeniği olduğu nasıl anlaşılır?) adlı kitabı ile New York Times'ın en çok satan yazarlar listesine giren Fisher, dünyanın her yerinde dolandırıcılıkta benzer kuralların işlediğini belirtti. ABD Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SEC) finansal dolandırıcılıkları engelleyemeyeceğini savunan Fisher, "Bugün olan ve bundan sonra da varolmaya devam edecek finansal dolandırıcılığın önüne maalesef SEC dahil hiçbir kurum ya da düzenleme geçemez. O yüzden herkes başının çaresine bakmayı öğrenmeli" dedi.
KENNETH FISHER KİMDİR?
Fisher Investments adlı yatırım şirketinin başkanlık görevini yürüten Fisher, haftalık ekonomi dergisi Forbes'ta da köşe yazarlığı yapıyor. Portföy stratejileri üzerine yazdığı yazılarla yatırım alanında "guru" olarak anılan Fisher'in yayımlanmış altı kitabı bulunuyor.
İşte 5 altın öğüt
Fisher, beş önemli işaretin dolandırıcıları anlamakta yatırımcılar için kılavuz niteliği taşıdığını söyledi.
1 Yüksek oranda ve her yıl sabit getiri vaatleri: Finansal dolandırıcılar daima yatırımcıların hoşuna gidecek ancak doğru olması gerçekten zor getiriler vaat eder. Normalde oranlar her yıl farklılık gösterir. Azalma ya da artma olmadan aynı oranda getiri sağlanması iyi işaret değil.
2 Dolandırıcılar, yatırımcıları genelde çarpıcı ve anlaşılması zor stratejilerle ikna etmeye çalışır: Madoff, daima kafa karıştıran terim ve jargonlar kullandı. "Müşterilerine, 'hesap bakiyesini çevirerek dağıtım yaptığını' söyledi. Bu kulağa hoş gelen etkileyici bir strateji gibi düşünülebilir ama aslında hiç bir anlamı yok. Eğer strateji size basit ve anlaşılır bir şekilde açıklanmıyorsa tehlike var demektir.
3 Yatırım konusunda kendi kararlarınızı başkalarının etkisi altında kalmadan kendiniz verin: Pa ra konusunda arkadaş ya da akraba tavsiyelerini fazla dikkate almayın. Madoff, müşterilerini, yakın arkadaşlarını portföyüne katılmaları için ikna etti. Din adamlarını, kendisi hakkında toplumda olumlu bir intiba yaratması için kullandı.
4 Paranızın nereye yatırıldığına ve hangi aracı kurumda işlem yapıldığına dikkat edin: Yatırımı yönetecek kişinin parayı kendi şirketiyle bağlantılı brokerage şirketi ya da repütasyonu çok bilinmeyen bir banka yerine bağımsız, büyük ve iyi bilinen bir banka ya da brokerage şirketine yatırmış olmasına önem verin.
5 Paranızı yönetecek kişilerin hareketleri, dış görünüşü ve çalışma ofisine dikkat edin: Para yöneticilerinin gösterişli olmaları ve faaliyetlerinden sadece ayrıcalıklı kişilerin yararlandığı yönündeki sözleri iyiye işaret değil. Sahip olduğu varlıkları pazarlayarak yatırımcılara vaatlerde bulunuluyorsa burada tehlike sinyali çalmaya başlar.