Umutta kriz yok

Türkiye'de yasal olarak oynatılan, Milli Piyango, sayısal oyunlar, İddaa, Spor Toto ve at yarışlarının 2007 yılında yaklaşık 5.2 milyar TL olan toplam hasılatı yüzde 19.03 artışla 2008'de 6.2 milyar TL'ye yükseldi. İSMMMO "Umudumuz Piyango" başlıklı raporuna göre krizin etkili olduğu 2007-2008 yıllarında vatandaşların şans oyunlarına yatırdığı para 11.3 milyar TL'yi aştı.
İSMMMO, "Umudumuz Piyango" başlıklı raporunda krizin "umudu" vurmadığını ortaya koydu. Rapora göre faaliyet raporu olmayan Spor Toto ve TJK'nın yöneticilerinin açıklamalarının esas alındığı, diğer ilgili kurumların ise faaliyet raporları ve web sitelerinden derlenen verilere göre, vatandaş geçen yıl, Milli Piyango, Sayısal Loto, Şans Topu, On Numara, Süper Loto, Hemen Kazan oyunlarına 1.7 milyar TL yatırarak umut aradı. İSMMMO'nun derlediği verilere göre, Spor Toto Teşkilatı Müdürlüğü bünyesindeki İddaa ve Spor Toto oyunlarının hasılatı 2.3 milyar TL'yi bulurken, Türkiye Jokey Kulübü'nün At Yarışlarından elde ettiği toplam hasılat 2.1 milyar TL olarak gerçekleşti. Böylece, krizin de etkisiyle işsizler ordusunu 3.4 milyon kişiye ulaştıran Türkiye'de, bahis ve şans oyunlarına geçen yıl yatırılan toplam tutar 6.1 milyar TL'yi aştı.
2002 ile 2008 yılları arasında vergiler dâhil toplam 8.7 milyar TL hasılat elde eden Milli Piyango İdaresi, 2001 krizinden sonra en yüksek hasılatı yüzde 18'lik artışla geçen yıl elde etmiş oldu.
5 YILDA TALİH OYUNLARINA 12.1 MİLYAR TL HARCANDI
İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, verilere ilişkin değerlendirmesinde, 2003-2007 yıllarını kapsayan beş yıllık dönemde talih oyunlarına 12.1 milyar TL harcandığını anımsatarak krizin etkili olduğu sadece iki yılda neredeyse bu rakama yaklaşıldığına dikkat çekti. Ekonomik koşulların biraz daha rahat olduğu 2007'ye göre kriz yılı 2008'de artış oranının yüzde 20'yi bulduğunu belirten Arıkan, bu tablonun hem "umutta kriz olmadığına' hem de "krizin şans oyunlarına ilgiyi patlattığına' aynı anda işaret ettiğini söyledi.
ARIKAN: "TALİH OYUNLARINA HARCANAN PARANIN REKOR KIRMASI DÜŞÜNDÜRÜCÜ"
İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, 2003'te hasılatı yüzde 27.6 gibi yüksek oranda artan Milli Piyango İdaresi'nin 2001 krizinin etkilerinin de azalmasıyla sonraki yıllarda hasılatının düştüğünü bildirerek şu tespitlerde bulundu: "2004 yılında hasılat artış oranı yüzde 12.6'ya, 2005 yılında yüzde 4.95'e geriledi. 2006 yılında toplam hasılat yüzde 5.8 olurken, sonraki yıllarda bu oran hızla yükseldi. Tüm dünyada küresel finansal krizin konuşulduğu 2007 yılında halkın şans oyunlarına ilgisi artırmaya başladı. İdare'nin 2007 yılı toplam hâsılatı yüzde 12.65 olarak gerçekleşirken krizin etkilerinin iyiden iyiye hissedildiği 2008 yılında bu oran yüzde 18.31'e ulaştı. Bu veriler, ekonomik krizle birlikte artan işsizliğin ve yoksulluğun talih oyunlarına yönelimin açık göstergesi. Gıda, giyim, hatta sağlık gibi temel harcamaların bile kriz nedeniyle düştüğü Türkiye'de talih oyunlarına harcanan paranın rekor kırması, düşündürücü ve ürkütücü. Krize giren şansını süper lotoda aradı."
SADECE İKİ YILDA 11.3 MİLYAR TL
İSMMMO'nun derlemesinde yer alan saptamalar şöyle:
2003 yılında hasılatı yüzde 27.6 artan Milli Piyango İdaresi, 2001 krizinin etkilerinin de azalmasıyla sonraki yıllarda vites düşürdü. 2004 yılında hasılat artış oranı yüzde 12.6'ya, 2005 yılında yüzde 4.95'e geriledi. 2006 yılında toplam hasılat yüzde 5.8 olurken, sonraki yıllarda bu oran hızla yükseldi. Tüm dünyada küresel finansal krizin konuşulduğu 2007 yılında halkın şans oyunlarına ilgisi artmaya başladı. İdare'nin 2007 yılı toplam hâsılatı yüzde 12.65 arttı, 2008 yılında bu oran yüzde 18.31'e ulaştı.
Şansımızı denemek için iki yılda 11.3 milyar lira yatırdık (TL)
Şans Oyunları 2007 2008 Toplam
Milli Piyango 342.952.931 355.471.007 698.423.938
Sayısal Loto 579.840.098 563.156.962 1.142.997.060
Şans Topu 241.132.449 240.719.706 481.852.155
On Numara 115.442.410 130.969.209 246.411.619
Süper Loto 29.236.931 306.283.787 335.520.718
Hemen Kazan 156.905.250 137.266.750 294.172.000
İddaa+Sportoto 1.894.475.247 2.328.605.206 4.223.080.453
At Yarışları 1.826.773.380 2.111.802.765 3.938.576.145
Toplam 5.186.758.696 6.174.275.392 11.361.034.088
SAYISAL OYUNLARA İLGİ BÜYÜK
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de en büyük ilgiyi ikramiye tutarı yüksek olan sayısal oyunlar gördü. Devlet Denetleme Kurulu tarafından hazırlanan bir raporda, 2008 yılında dünyada oynanan bahislerde yüzde 9, sayısal oyunlarda ise yüzde 10 artış olduğu vurgulanırken, Milli Piyango İdaresi'ni verilerine göre, geçen yıl Türkiye'deki sayısal oyunlardaki artış oranı yüzde 28.53 oldu.
Milli Piyango'da hasılat artış oranları (yüzde)
Oyunlar 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Milli Piyango 80.86 8.52 1.47 8.28 22.74 3.65
Sayısal loto 7.72 13.28 4.1 3.56 6.0 -2.96
Şans Topu 16.56 3.19 -4.73 2.45 8.76 -0.2
On Numara 169.5 14.13 9.52 9.87 16.34 13.45
Süper Loto - - - - - 947.4
Hemen Kazan 18.4 46.79 40.86 12.33 2.1 -14.3
Top. has. art. 27.6 12.26 4.95 5.8 12.65 18.31
Kaynak: Milli Piyango İdaresi verileri esas alınarak hesaplanmıştır.
2008 YILINDA SAYISAL OYUNLAR İÇİN 1.2 MİLYAR TL HARCANDI
2007 yılında Şans Topu, On Numara, Sayısal Loto ve Süper Loto gibi sadece sayısal oyunlar için 965 milyon TL harcayan vatandaşlar, kriz nedeniyle işsizliğin de arttığı 2008 yılında bu rakamı 1.2 milyar TL'ye ulaştırdı. 2002-2008 arasında sadece sayısal oyunlardan elde edilen hasılat 4.7 milyar TL olarak gerçekleşti. Diğer bir deyişle İdare'nin söz konusu dönemde şans oyunlarından elde ettiği toplam 8.7 milyar TLlık gelirin yarısından fazlasını sayısal oyunlar sağlamış oldu.
BAHİSLERDEKİ ARTIŞ YÜZDE 23
Devlet Denetleme Kurulu'nun geçen yıl dünyada yüzde 9 artış gösterdiğine dikkat çektiği bahis oyunlarının Türkiye'deki ivmesi ise dünyaya parmak ısırtacak düzeyde gerçekleşti. "İddaa"lı Spor Toto Teşkilatı'nın hâsılatı 2008 yılında yüzde 23 artış gösterdi. 2004 yılının Nisan ayında Spor Toto Teşkilatı'nın başlattığı İddaa oyunu 2004 yılını 236 milyon TL'lik bir hasılatla kapatırken, 2005 yılında 615 milyon TL'ye yükselen hasılat, 2007 yılında 1.2 milyar TL'ye ulaştı. Krizin sarstığı 2008 yılında ise vatandaşların İddaa oyununa aktardığı para yüzde 23'lük artışla 2.3 milyar TL'yi aştı. Beş yılda iddaa oyunuyla sağlanan hasılat 6.3 milyar TL'ye, vergi dâhil ise toplam hasılat ise 7.6 milyar TL'ye yükseldi. İddaa oyununda 2009 yılı toplam hâsılat beklentisi ise 3 milyar TL olarak ifade ediliyor.
TJK'NIN HASILATI 2008'DE YÜZDE 25 ARTTI
Türkiye Jokey Kulübü'nün yürüttüğü at yarışları da 2008 yılında vatandaşın umuda yöneldiği önemli kapılardan biri oldu. Bu ilgi, TJK'nın 2007 yılında 1.8 milyar TL olan toplam hasılatını yüzde 25 oranında artırarak 2008 yılında 2.1 milyar TL'ye yükseltti. Türkiye'de 2005 ile 2008 yıları arasında at yarışlarına yatırılan para tutarı 6.6 milyar TL'yi aştı. At yarışlarında bu yılki hasılat beklentisi ise 2.5 milyar TL.