İşte büyüme rakamlarımız

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Türkiye ekonomisinin bu yılın birinci çeyreğinde yüzde 11,7 büyüdüğünü açıkladı.
Piyasalardaki beklentiler yüzde 11 ile yüzde 11,5 arasında değişiyordu.
TÜİK, üretim yöntemiyle hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) 2010 birinci çeyrek sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, üretim yöntemiyle hesaplanan GSYH tahmininde, 2010 yılı birinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla GSYH, yüzde 16'lık artışla 243 milyar 258 milyon lira oldu. Sabit fiyatlarla ise bu dönemde ekonomi yüzde 11,7 büyümeyle 23 milyar 350 milyon lira olarak belirlendi.
Öte yandan, takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYH bu yılın ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 11,7'lik artış gösterdi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri de bir önceki döneme göre yüzde 0,1 arttı.
REKOR BÜYÜME BEKLENİYORDU

Piyasalar büyüme rakamlarının en fazla yüzde 11.5 olmasını bekliyordu ancak Hükümet daha iyimser bir büyüme beklentisine sahipti. Hatta bu çeyrekte rekor bir büyüme bekleniyordu. Hükümetten bu konuda en iyimser tahmin Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'ten gelmiş, bakan ilk çeyrekte yüzde 14 büyüme öngörmüştü.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, dün TBMM'de AK Parti Grup toplantısında yaptığı konuşmada, ''Büyüme konusunda da Türkiye dünyanın ilgisini üzerine çekiyor ve çok farklı bir konumda buluyor. Türkiye, krizden en hızlı çıkan ekonomi konumuna gelmiştir. Bu durum görüştüğüm her lider tarafından da teyit edilmiştir. Yarın açıklanacak büyüme oranlarıyla inşallah yeni bir rekorun daha sahibi olacağız'' şeklinde konuşmuştu.
ÇİN'İ GEÇEMEDİK, İKİNCİLİĞE YERLEŞTİK
Türkiye'nin büyüme rakamlarıyla G20 ülkeleri içinde de rekor kırması bekleniyordu. Rekor olmasa da Türkiye büyüme rakamlarında ikinci sıraya yerleşti. Türkiye 2010 yılının ilk çeyreğinde gerçekleştirdiği yüzde 11,7'lik büyeme ile G-20 ülkeleri arasında en hızlı büyüyeyen ikinci ekonomisi oldu.
2010 yılının ilk çeyreğide Çin yüzde 11,9, AB ekonomisi yüzde 0,3, Euro bölgesi ekonomisi yüzde 0,5 büyüme gerçekleştirdi. AB istatistik kurumu Eurostat'ın verilerine göre 2010 yılının ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre Almanya yüzde 1,5, Fransa yüzde 1,2 ve İtalya yüzde 0,6 oranlarında büyüme kaydetti. Aynı dönemde İngiltere yüzde 0,3, İspanya yüzde 1,3 küçüldü.
ABD ekonomisi ise söz konusu dönemde yüzde 2,7 oranında büyüme
kaydetti.
OECD 'ŞAMPİYON OLURSUNUZ' DEMİŞTİ
Türk ekonomisinin beklenenden hızlı büyüyeceğine ilişkin sinyaller ilk olarak uluslararası yatırım bankalarından gelmişti. JP Morgan 2010 başında Türkiye'nin bu yıl yüzde 5.1 büyüyeceğini öngörmüş o dönemde birçok Türk bankacı ve işadamı tarafından inandırıcı bulunmayan açıklamaya kısa bir süre sonra diğer dünya devlerinden de destek gelmişti. IMF bile Türk ekonomisinde yaşanan olumlu değişimden etkilenerek başlangıçta yüzde 3.7 olarak açıkladığı büyüme tahminini önce yüzde 5.2'ye mayıs ayı sonunda yüzde 6.25'e yükseltti. OECD ise Türkiye'nin yüzde 6.8 ile 2010 yılının büyüme şampiyonu olacağını öngörüyor.
TOPTAN VE PERAKENDE TİCARET YÜZDE 22,4 BÜYÜDÜ

Türkiye ekonomisinde 2010 yılının ilk çeyreğinde en fazla büyüme gösteren sektör, toptan ve perakende ticaret oldu. 2009 yılının ilk çeyreğinde yüzde 26,2 oranında daralan toptan ve perakende ticaret bu yılın aynı döneminde yüzde 22,4 oranında büyüme gösterdi.
Yine 2009 yılının ilk çeyreğinde yüzde 22,3 oranında küçülen imalat sanayinde, 2010 yılının aynı döneminde yüzde 20,6 oranında büyüme yaşandı.
2010 yılının ilk üç ayında tarım, avcılık ve ormancılık yüzde 3,8 ve oteller ve lokantalar yüzde 2,1 oranlarında daralma görüldü.
Aynı dönemde büyüme rakamları balıkçılıkta yüzde 4,7, madencilik ve taşocakçılığında yüzde 6,1, elektrik, gaz, sıcak su üretimi ve dağıtımında yüzde 2,4, inşaatta yüzde 8, ulaştırma, depolama ve haberleşmede yüzde 11,3, mali aracı kuruluşların faaliyetinde yüzde 4,7, konut sahipliğinde yüzde 2,4, gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetlerinde yüzde 11,4, kamu yönetimi ve savunma zorunlu sosyal güvenlikte yüzde 0,6, eğitimde yüzde 1,8, sağlık işleri ve sosyal hizmetlerde yüzde 5,2, diğer sosyal, toplumsal ve kişisel hizmet faaliyetlerinde yüzde 5,5, eviçi personel çalıştıran hanehalklarında yüzde 10,2, dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetlerinde yüzde 11,1, vergi sübvansiyonlarda yüzde 16,9 oldu.

---

SANAYİ VE TİCARET BAKANI ERGÜN'ÜN DEĞERLENDİRMESİ

Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, bu yılın ilk çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarını değerlendirirken, ''Bu rakam, Türkiye'nin ekonomik kriz sürecinden istikrarlı ve güvenli bir şekilde çıktığını gösteren bir rakamdır'' dedi.
Ergün, bu yıl genelinde yüzde 6 ve yüzde 6'nın üzerinde bir büyüme beklediğini söyledi.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK), bu yılın ilk çeyreğinde büyüme hızını yüzde 11,7 olarak açıklamasının ardından rakamları NTV televizyonunda yorumlayan Ergün, Türkiye'de 2009 yılının son çeyreğinden itibaren pozitif rakamlara geçildiğini ifade etti.
Türkiye ekonomisinin 2008 yılını yüzde 0,7'lik bir büyümeyle kapattığını, 2009'da yüzde 4,7'lik bir küçülme yaşandığını, Türkiye'nin 2009'un son çeyreği itibariyle büyüme trendine girdiğini belirten Ergün, baz etkisiyle ilk çeyrekte yüzde 11,7'lik bir büyüme gerçekleştiğini kaydetti. Ergün, ikinci çeyrekte baz etkisinin biraz azalacağını ama yüzde 6 ile 8 arasında büyüme beklediklerini dile getirdi.
2009'un ikinci yarısından itibaren toparlanma istikametinde gidişin olduğunu, bütün rakamların çıkışa işaret ettiğini ifade eden Ergün, ''Kapasite kullanım oranları, sanayi üretim endeksi, reel kesim güven endeksi, tüketici güven endeksi, ihracat rakamları bütün bunlara baktığımız zaman mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sürekli bir çıkışın olduğunu gösteriyor'' dedi.
Önceden alınan tedbirlerle kriz sürecinde istikrarlı bir çıkışın olduğunu, ancak dışa açık bir ekonomi olarak çıkışın sadece Türkiye'ye bağlı olmadığını, dış pazarlardaki gelişmelerin de krizden çıkış hızını etkileyen gelişmeler olduğunu belirten Ergün, örneğin Avrupa pazarlarına yönelik soru işaretlerinin çıkış hızını yavaşlatabildiğini, soru işaretlerinin ortadan kalkmasının çıkış hızını artırabildiğini söyledi.
-''YÜZDE 6 VEYA YÜZDE 6'NIN ÜZERİNDE BÜYÜME''
Ergün, yıl sonu büyüme tahminlerinin sorulması üzerine, Orta Vadeli Programda bu yıl için yüzde 3,5 gibi çok mütevazi bir rakam ortaya koyduklarını, bu rakamın revize edilmesi gerektiğini söyledi.
Şu anda Türkiye'nin 2010 büyümesi için yüzde 5'in altında bir tahminin hemen hemen olmadığını ifade eden Ergün, IMF'nin yüzde 6,25, OECD'nin yüzde 6,8 büyüme tahmininde bulunduğunu, Türkiye yüzde 6,8 ile Çin ve Hindistan'dan sonra en hızlı büyüyen ekonomi olacağını tahmin ettiklerini dile getirdi.
Ergün, ''2010 itibariyle Türkiye yüzde 6 veya yüzde 6'nın üzerinde bir büyüme rakamıyla karşılaşacaktır'' dedi.
Orta Vadeli Programda büyümenin revize edilmediğini, bugünkü rakamlardan sonra muhtemelen yeni bir çalışma yapılacağını belirten Ergün, şu görüşleri dile getirdi:
''2010 yılında kapasite kullanımındaki oranlara baktığımız zaman, sanayi üretimindeki artışa baktığımız zaman buna işaret ediyor. Mesela yatırım malı ithalatında yılın ilk 4 ayında yüzde 26'lık bir artış görülüyor, bu yatırımların yapılmaya başlandığını ve geçen yıla göre bir hayli hız kazandığını bize gösteriyor. İç talepte toparlanma var. Düşük kredi faiz oranları yatırımları ve iç talebi destekleyen bir nitelikte devam ediyor. Yılın ilk beş ayında ihracatımızda yüzde 23,5'luk bir artış görülüyor ve bu artış trendi devam ediyor.
Öbür taraftan her ne kadar Avrupa'daki iç siyasi tartışmalar reel kesim güven endeksindeki artışı yavaşlatmışsa da yine de 2010 yılında 2007'nin en iyi zamanları ortalamasının bile üzerinde olacak reel kesim güven endeksi. Tüketici güven endeksine bakıyoruz, son altı ayda sürekli bir artış trendi içinde. İşgücü piyasalarında işsizlik rakamlarında önemli bir aşağı doğru iniş görüyoruz, demek ki piyasada istihdam meydana getirecek bir üretim artışı var. Hazine borçlanması ve kredilerdeki nispeten düşük faiz oranlarına baktığımızda bu da ekonomik büyümeyi destekler niteliktedir. Banka kredilerinde 2009'un son aylarında başlayan artış 2010'un ilk aylarında da devam eden artıştır. Bütün bunlara baktığımızda, 2010 yılının Türkiye'de mutlak bir büyümeyle gerçekleşecek bir yıl olduğunu bu rakamlar da bize göstermektedir. Bunlar çok önemli öncü göstergelerdir.''
-KRİZDEN ÇIKIŞTA, DIŞ PAZARLARIN ÇEŞİTLENDİRİLMESİ-
G20'nin son kararlarından sonra pazarda daralma olacağı endişesinin sorulması üzerine Ergün, ekonomide önemli bir risk gördükleri durumda iç ve dış pazarlarla ilgili alınması gereken tedbirleri aldıklarını söyledi.
Türkiye'nin dışa açık bir ekonomi olarak pazarları çeşitlendirerek süreçlerin içinden çıkması gerektiğini, pazar çeşitlendirmesi konusunda da çok yoğun çalışmalar olduğunu ifade eden Ergün, şunları söyledi:
''Şu anda bile dışarıda Kuzey Irak'da 200'den fazla iş adamı bir çalışma içinde, Endonezyalı iş adamları İstanbul'da buluşuyorlar. Bütün bu aktiviteler bizim Ortadoğu, Asya, Afrika ve Rusya pazarında önemli bir pay sahibi olmamızı gerçekleştirdi. Makina ihracatçıları ABD pazarı ile ilişki içindeler. Biz, Amerikan pazarlarında, 2,5 milyar dolar, 5 milyar dolar, daha sonra 10 milyar dolar gibi rakamlarla pay alabiliriz çünkü o sektörde böyle bir potansiyelimiz var. Bu çalışmaları da dikkate aldığımızda biz sanayide dış pazarların çeşitlendirilmesiyle bazı pazarlardaki dalgalanmaları aşabilecek noktada olduğumuzu görüyoruz.''