Hangi formül dünyayı kurtarır?

Dünyanın önde gelen ekonomistleri, son G20 Zirvesi'nde iyice su yüzüne çıkan ABD ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin ekonomik durgunluktan farklı çıkış stratejilerini SABAH'a değerlendirdi. Johns Hopkins Üniversitesi Ekonomi Profesörü Steve Hanke, ABD'nin izlediği teşvik politikasının ülkenin başına çok daha büyük dertler açacağı görüşünde. Hanke, "Bütçe açığı ve borç seviyesinin yüksek, güven ortamının düşük olduğu bir dönemde mali çarpanların etkisi beklenenin aksine olumsuz yönde gerçekleşir. Bu şartlar altında mali teşvik değil mali konsolidasyon olur" dedi. Hanke, bu konuda Avrupa'nın izlediği yolu doğru bulduğunu belirterek, "Güven ortamının ve büyümenin yeniden sağlanması için bütçede kemer sıkmanın şu an için zorunlu olduğunu düşünüyorum" diye konuştu. '
TOPARLANMAYI GECİKTİRİR'
Harvard Üniversitesi'nde finansal ve ekonomi tarihi üzerine yoğunlaşan Profesör Niall Ferguson, ABD'nin resesyondan daha hızlı bir şekilde çıkma çabalarında izlediği teşvik stratejisini Almanya hariç Avrupa ülkelerinin izlemesinin mümkün olmadığını söylüyor. Harvard Üniversitesi'den bir diğer ekonomist Jeffrey Frankel ise kısa vadede bütçe kesintisi doğru bulurken uzun vadede büyümenin yeniden eski hızına kavuşması için harcama yapılması gerektiğini savunuyor. Bu tartışmada en fazla ses getiren açıklamayı ise geçtiğimiz günlerde Nobel ödüllü ekonomi profesörü Joseph Stiglitz yaptı. Stiglitz, AB ülkelerinin yoğunlaştığı kemer sıkma politikalarının ekonomik iyileşmeye katkı sağlamaktan ziyade toparlanmayı geciktireceğini savundu.
'Kısa vadede kemer, uzun vadede teşvik şart'
Harvard Üniversitesi ekonomi profesörü Jeffrey Frankel'e göre ABD ile Avrupa arasında çok büyük bir söylem farkı yok. Almanya ve İngiltere'nin, bütçe açıklarının artmasına resesyon döneminin başlarında göz yumduğunu belirten Frankel, ABD'nin de yaptığı gibi bunun bir hata olmadığı görüşünde. Frankel, asıl hatanın ülkelerin kriz dönemi öncesindeki ekonomik fırsatları değerlendirememesi olduğunu belirterek, "2007 öncesindeki hızlı büyüme avantajı ile bütçe fazlası elde edilemedi. Bunu başaramayanların başında da Yunanistan geliyor" dedi. Frankel, kısa vadede bütçe kesintisinin doğru bir karar olduğunu uzun vadede ise teşviklerin şart olduğunu savunuyor.
Kemer sıkarak ekonomi büyümez
Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz, yaptığı açıklamada bu tartışmaya müdahil olmuştu. Almanya, İngiltere gibi ülkeler tarafından kararlaştırılan kemer sıkma politikasının ekonomilerin düzelme hızını yavaşlatacağını dile getiren Stiglitz, "Ekonominin hızı azalınca vergi gelirleri de azalacak ve sonuç olarak bütçe açığını umulan düzeye indirme şansı da olmayacak. Ayağını kendi yorganına göre uzatma ilkesini ülkeler söz konusu olunca işe yaramaz' demişti.
'Teşvikler hata, AB doğru olanı yapıyor'
Bu konuda net tavır ortaya koyanlardan birisi de Johns Hopkins Üniversitesi Ekonomi profesörü Steve Hanke. ABD'nin teşvik stratejisini hata olarak gören Hanke, Avrupa ülkelerinin kemer sıkma politkasını doğru buluyor. Yunanistan'ın içine düştüğü durum ve attığı adımların yakından izlenilmesi tavsiyesinde bulunan Hanke, Yunanistan'ın özellikle IMF-AB yardımı sürecinde yaptığı hatalardan ders alınmasını tavsiye ediyor. Hanke, Avrupa'da halen görünenin ötesinde çok sayıda ülkenin borç krizi ile karşı karşıya kaldığını belirtiyor.
'AB'nin kemer sıkmaktan başka çaresi yok'
ABD'nin şu an için AB ülkelerinin karşı karşıya kaldığı tahvil piyasası baskısı altında olmadığını ifade eden Harvard Üniversitesi profesörlerinden Niall Ferguson, ancak ABD'nin de bu konuda bazı tehlikeleri görmezden geldiğini söyledi. Bu oyunun ABD için de bir noktadan sonra devam etmeyeceğini vurgulayan Ferguson, "Buradaki kilit nokta, ekonominin daha da derin bir resesyona doğru batmadığı, tahvil yatırımcısına 5-10 yıl vadede güven verecek mali dengenin sağlandığı güvenilir bir yol çizilmesidir" dedi. Ferguson, AB ülkelerinin şuan için bütçe kısıntılarına gitmekten başka bir alternatiflerinin olmadığını ifade etti.