En itibarlı dönemimizi yaşıyoruz

Krizde havayolu şirketleri batarken Türk Hava Yolları (THY) kâr etmeye devam etti. THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu başarılarının altındaki sırrı SABAH'a anlattı. Yabancı firmaların THY'nin nasıl kâr ettiğini merak ettiğini, sürekli kendilerine bunu sorduğunu dile getiren Topçu, "Biz de şunu diyoruz; THY'yi profesyonelce yönetiyoruz, ama amatörce çalışıyoruz" dedi. Topçu, THY'nin tarihindeki en yüksek itibarlı olduğu dönemi yaşadığını da belirtti. İşte THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu'nun sorularımıza verdiği yanıtlar...
THY son dönemde adından en çok söz ettiren şirketlerin başında geliyor. Geçmiş ile bugün arasında ne değişti?
THY'nin bugünkü başarısını görmek için geçmişe gitmek gerekir. 1992-2001 arasındaki 10 yıla bakılırsa, 4.7 milyon olan yolcu sayısının 10.3 milyona çıktığını görüyoruz. Yolcu sayısında başarı sözkonusu ama aynı dönemde şirket zarar etmiş. 1992'den 2001'e kadar sadece 1995 ve 1996'da kar edilmiş. 2001'de 151 milyon dolar zarar etmiş şirket. Performans olarak başarılı ama bunu kara dönüştüremeyen bir şirket sözkonusuydu.
Bu tablo nasıl değişti?
2003'te yönetimi devraldık. Bir araştırma yaptırdık. Yolcu sayısı artarken faaliyet kârının neden artmadığını anlamaya çalıştık. Dünya havacılığını inceledik. THY'nin mevcut yapısının hantal, karar süreçlerinin uzun olduğunu gördük. Bu kadar büyük bir yapıyı sadece yönetim kurulu ile yönetemeyeceğimizi düşünüp, yönetim kurulu başkanı, başkanvekili ve genel müdürden oluşan icra kurulu oluşturduk. Bu kurul günün her saati toplanıp, hızlı karar alabiliyor. Yatırımlar yaptık. 2002'de yolcu sayısı 10.4 milyon iken, 2009'da bu sayı 25.1 milyona çıktı. 2002'de 255 milyon dolar olan faaliyet kârı geçen yıl 538 milyon dolar oldu.
Ne tür yatırımlar yaptınız?
Geldiğimizde filoda 64 uçak vardı. 11'i RC tipiydi. Bunların uçuşları durduruldu, 2004'te filo 53 uçağa indi. Türkiye hem business hem de turistlik trafikten hakettiği yolcuyu alamıyordu. 61 uçak siparişi verdik. Uçaklar filoya girmeye başladıkça THY atağa kalktı. 2005'te uçak sayımız 85'e, 2006'da 102'ye, 2008'de 127'ye, 2009'da da 133'e çıktı. Bu yıl sonun da 147'ye ulaştıracağız. Personel alımı ve eğitimi, uçuş güvenliğinin artırılması ve bakım tesislerinin modernizasyonuna da yatırım yaptık. Türkiye dünyada ve bölgesinde siyaseten yükselirken, Türkiye'nin en önemli şirketlerinden THY'nin yerinde sayması doğru olmazdı. Türkiye yükseldikçe yeni yatırımlarla yükselişe geçtik.
'Sponsorluk anlaşmaları adımızı dünyaya duyurdu'
"İspanya'nın Barcelona ve İngiltere'nin Manchester United kulüplerine sponsor olduk. Yunanistan Basketbol Kulübü Moroussi ve basketbol milli takımımızın da sponsoruyuz. Bu sponsorluklar dünyada adımızın duyulmasını sağladı. Türkiye'deki 4 büyük kulübe de sponsorluğumuz sürüyor. Son olarak Euroleague Basketbol Ligi'ne sponsor olduk. Ligin adı Turkish Airlines Euroleague Basketball oldu."
'Dünya devlerini geride bıraktık'
THY'yi ticari açıdan nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bu konuda tek bir tanım olsaydı 'yüksek verimlilik' derdim. THY net kâr açısından 370.2 milyon dolarla sektörde dünya 6'ıncısı. Aviation Week THY'yi mali açıdan en sağlam havayolu şirketi seçti. Dünya devleri Lufthansa, British Airways'i geride bıraktık.
Yeni personel alacak mısınız?
2005'te 11 bin 125 olan personel sayımız 2010 Haziran sonunda 15 bin 934'e çıktı. Pilot sayımız 2005'te 900 iken, şu anda bin 844. Bu yıl bin hostes almış olacağız. 600 pilota ihtiyacımız var. Yurtdışından da alım yapıyoruz. 25 ülke vatandaşı şirketimizde uçuyor.
Personelin eğitimini nasıl sağlıyorsunuz?
Bu konuya özel önem veriyoruz. Kendi pilot okulumuzu kurduk. Uçuş Akademisi'nde yılda 100 pilot yetiştiriyoruz. Kapasiteyi 300 pilot yetiştirecek şekle getirmek için yer bakıyoruz. Florida'da bir üniversite ile işbirliği yaptık. 200 üniversite mezunu genci oraya gönderdik. 14 ay sonra pilot olacaklar. O üniversitenin eğitim modelini Türkiye'ye getirmeyi planlıyoruz.