THY krizden karlı çıktı

Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, THY'nin geçen yılki ekonomik krizden karlı çıktığını söyleyebileceklerini belirterek, ''Bu uçaklara çok ciddi indirimler aldık. Gerçekten fırsat denilebilecek bir fiyat... Krizin bize hediye ettiği uçaklar bunlar...'' diye konuştu.
Topçu, THY'nin Boeing Ticari Uçaklar'dan satın aldığı 12 adet Boeing 777-300ER uçağından ilkini teslim almak üzere geldiği Seattle'da, Türk ve yabancı basın mensuplarıyla bir araya geldi.
Toplantıda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Topçu, Boeing firmasına uçak siparişlerini 2 aşamada verdiklerini belirterek, şunları söyledi:
''İlk önce 5 adet bir opsiyon düştü. Bunu değerlendirdik. 2010 yılı içinde bunların tamamını almış olacağız. Ekim ayında birini alıyoruz, hemen bir hafta sonra ikincisini alacağız. Kasım'da alacağız. Aralık ayı sonuna kadar 5 tanesi THY filosuna katılmış olacak. Geri kalan 7 tanesi de 2011 yılı Ağustos ayına kadar filoya katılmış olacaklar.''
Bir gazetecinin, ''uçaklara ne kadar ödeme yapıldığını sorması üzerine Topçu, ''Her şeyden önce çok para yatırdık demekle yetineyim'' yanıtını verdi.
''777'leri neden seçtikleri'' sorusuna karşılık Topçu, şu anda filoda 4 tane uçmakta olan 777-300 uçağı bulunduğunu hatırlatarak, hem uçuş ağı açısından, hem filo büyüklüğü açısından 777'lerin şu anda uçulan hatlarda daha rantabl olduğu için seçtiklerini belirtti.
Geniş gövdeli uçaklar için çalışmaların sürdüğünü anlatan Topçu şöyle devam etti:
''Fırsat olursa bizim istediğimiz fiyatlarda uçaklar düşerse bunları değerlendiririz. Zaten ekonomik kriz nedeniyle slotlarını almaktan vazgeçen alıcıların uçaklarını aldık. Biri 5 diğer 7 olmak üzere iki paketti bunlar. Tekrar böyle bir fırsat düşerse bunları değerlendiririz. Ama asıl hedefimiz yeni jenerasyon geniş gövdeli uçaklar. Teklifleri aldık hem Airbus'tan, hem Boeing'ten... Bunların üzerinde çalışma devam ediyor. Yine daha büyük uçaklar A380 ve 747-800 uçaklarını da hatlarımız açısından değerlendiriyoruz. Önümüzdeki günlerde hangisinin daha uygun olduğunun kararını verip adım atmayı düşünüyoruz.''
Sadece uçak almanın işin en kolay tarafı olduğunu anlatan Topçu, pilot yetiştirilmesi, alt yapı ve lojistiğin tamamlanmasının önemine dikkat çekti.
Bu konuda THY'nin çok büyük adımlar attığını anlatan Topçu, '' Bütün projeler beraber yürüyor. 90'lı yıllarda THY filosuna katılan A 340-300 uçaklarına baktığınız zaman 7 tane uçak 7 yılda ancak filoya katılabilmiş. Biz optimum filo yapısının fırsatlarını kolluyoruz.'' Dedi.
-KRİZDEN KARLI ÇIKTIK-
Bir gazetecinin, ''Ekonomik krizden iptal edilen siparişleri biz aldık, fırsat indirimler aldık dediniz ne kadar uygun fiyata aldınız?'' şeklindeki sorusu üzerine Topçu, THY'nin son 8 yıldır bilançolarında hep karla kapatan bir şirket olduğunu vurguladı .
2006 yılında THY özelleştikten sonra, yani yüzde 51'i halka açık hisseleri satıldıktan sonra bir büyüme trendine girdiğini anlatan Topçu, şunları söyledi:
''2009'da dünya sivil havacılık sektörü 5 milyar dolar kayıpla kapattığı yılda dahi THY yılı karla kapattı. 2006 yılında halka arzdan hisse alan paydaşlarımız da 4,5 kata yakın bir kazançları oldu. THY bir şirket, birde iştiraki varken şu anda 9 şirketle devam etmekte. Bunlara baktığımız zaman dünya piyasasında da böyle büyüyen sürekli bilançosunu karla kapatan bir şirkete de üretici firmalar daha fazla uçak ve malzeme satma yolunu tercih etmekte.
2009 yılı içinde diğer uçak şirketlerinden uçak siparişlerini ya öteleme ya da iptal etme yoluyla açığa çıkan slotları üretici firmalar daha uygun fiyatla bize teklif etti. Kriz ortamında finansal tabloları çok yüksek olan THY bunları fırsata çevirerek, uçak ve diğer satın almaları yaptı.
Bunlardan bir tanesi de 777-300 uçaklarıdır. Önce 5 tane bir fırsat doğdu, planımızda olan bu uçakları teminde daha aceleci davrandık ve filomuza kattık. 2. bir 7'li paket fırsatı düştü. Bunu da değerlendirerek siparişi verdik. THY'nin krizden karlı olarak çıktığını söyleyebiliriz.''
''Ne kadar indirim sağladınız?'' sorusuna karşılık ''ciddi bir indirim'' yanıtını veren Topçu, ısrarlı soruları üzerine şöyle devam etti:
''Bununla ilgili rakam veremeyeceğim. Bizim alacağımız uçakların fiyatları değişik. Aynı fiyatta değil. Uçakların liste fiyatı 210 milyon dolar. Ama biz ondan indirimler aldık. Dünya piyasasındaki değerinden daha altında aldığımız düşünüyoruz. Şu anda bir finans sıkıntımız yok. Zaten ABD Eximbank bunları finanse ediyor. Bazen 8 yıl, bazen 12 yıl bunların ödeme süreleri var. Bizim ödeme planlarımızda şu anda herhangi bir finansal zorluğumuz yok. Şu kadarını söyleyeyim. Çok ciddi indirimler bu uçaklara aldık. Gerçekten fırsat denilebilecek bir fiyat. Krizin bize hediye ettiği uçaklar bunlar. Böyle uçakları THY'ye kazandırdığımız için çok mutluyuz.''
Topçu, şirketin 2009 yılında 370 milyon dolar civarında net karı bulunduğunu, bunun da dünyada 6. sıraya yükselttiğini kaydetti.
Yeni uçaklardaki koltuk durumuna ilişkin bir soru üzerine Topçu, 777 uçaklarında business class 28 koltuk, koltuk aralıkları 78 inç, comfort class 63 koltuk, koltuk aralıkları 46 inç ve ekonomi sınıf 246 koltuk, koltuk aralıkları 37 inç olacağını söyledi.
-BÖLGESEL ŞİRKETLER-
Bir gazetecinin, ''Bölgesel şirketlerle ilgileniyordunuz. Somut adımlar görebilecek miyiz?'' sorusu üzerine Topçu, son 2 yıl içinde THY'ye ortak olma ve satın alma konularında çok talep geldiğini kaydetti.
Bu konuyla ilgili ülkelerin büyükelçileri, bakanları, zaman zaman da başbakanlarıyla görüştüklerini anlatan Topçu, şunları söyledi:
''Ülkenin havayolu şirketiyle beraber olup ortak şirket kurup veyahut satın alıp daha iyi bir noktaya getireceğimizi düşünüyorlar. Çünkü THY'nin performansı ortada. Onlar da kendi ülkelerinde böyle performansı yüksek şirketler istiyorlar. Bunlardan bir tanesi Bosna Havayollarının yüzde 49'unu satın aldık. Şu anda Bosna'daki operasyon devam ediyor. Görüştüğümüz birçok şirket var. Bunların içinde Sırbistan, Polonya var. Ama ciddi olarak kontrat aşamasına gelmiş bir şirket yok. Özellikle Afrika'da Tanzanya da bir şirkete, yeni veya oradaki şirkete ortak olunabilir, böyle bir şeyi düşünüyoruz. Bunlar ikili görüşmelerin neticesinde ne getirir, ne götürür, oradaki hukuk şartları nedir, bunları gözeterek süreci ondan sonra başlatacağız. Şu anda bildirim aşamasına gelmiş bir ortaklığımız söz konusu değil.''
-ULUSLARARASI HAVAYOLU BİRLEŞMELERİ
Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, bir başka soruyu yanıtlarken de, THY'nin ''Star Alliance'' üyesi olduğunu belirterek, ittifakların şirkete katkısı olduğunu kaydetti.
Bunların rekabeti önleyen, ücret fiyatlarını yüksek tutan organizasyonlar olmadığını kaydeden Topçu, ''Biz THY olarak Star Alliance içinde etkinliğimizi artırmak için her türlü çabayı sarf ediyoruz. Bütün üyelerle anlaşmalar yapıyoruz. Yolcularımıza daha fazla seçenekler sunuyoruz, Aynı zamanda alımlarda, sigorta olsun bazı konularda işbirliği yaparak maliyetlerimizi düşürmeye çalışıyoruz'' diye konuştu.
Star Alliance'da, THY'nin büyümesinden aynı hatlarda uçan firmaların rahatsız olabileceğini kaydeden Topçu, şunları söyledi:
''Ama THY, Türkiye'de konumu itibariyle hub olarak seçtiği İstanbul'un kapasitesinin henüz yüzde 50'sini ancak kullanıyor. İstanbul, kuzeyine baktığımız Zaman Rusya, batısına baktığınız zaman Avrupa, Doğusuna baktığınız zaman Asya, güneyinde Afrika ve Ortadoğu ile kesişen bu noktada Avrupa'dan, Amerika'dan trafiğin Uzak Doğuya geçiş noktası. Ama hem transit yolcu, hem taşınan yolcu da hak ettiği payı almıyor. Biz bu payı almak için çaba sarf ediyoruz. Yeni hatlar açıyoruz. Bu yeni hatlar aynı zamanda Star Alliance üyelerinin de seçeneklerini artırıyor. Onlara da biz katkı yapıyoruz. Bunları üyelerimizle de konuşuyoruz. Bunun bir tehdit olduğunu düşünmüyorum.''
-GLOBAL HAVAYOLU OLMA YOLU-
İstanbul'un, kıtaların kesiştiği bir nokta olduğunu, bundan yavaş yavaş payını almaya başladığını anlatan Topçu, şöyle devam etti:
''Transit yüzde 50 artış var. Şu anda taşıdığımız her 3 yolcudan biri transit. Uçaklarımızda taşıdığımız, Almanya'dan olsun, diğer ülkelerden olsun yüzde 50-60 yakın hem Türkiye'ye giden hem transit giden yolcular yabancı yolcumuz. Bu da THY'nin global bir hava yolu olma yolunda ilerlediğinin en büyük kanıtlarından biri. Bizim hedefimiz de hep şu var. Türk olan yerde sefer koymaktansa her yerde seyahat eden her türlü sayıda seyahat eden yolcuları taşımaya talip olmak.
Bunun en önemle yanı hava trafiğinin, yolcu trafiğinin büyük bir bölümü bizim ülke üzerinden geçiyor. Yolcu trafiğinin koridoru üzerindeyiz. İşte bu koridor üzerinden ne kadar yolcu alabiliriz, ne kadar pazardan pay alabiliriz bunun araştırmalarını yapıyoruz. Şu anda sadece yolcu da değil taşıdığımız kargoda da son verilerde yüzde 55 kargomuz transit kargo. Aynı zamanda bir kargo ''Hub''ı da (aktarım noktası) olma yolunda İstanbul hızla ilerliyor''
-EMBRAER ALIMI-

Brezilya'dan bölgesel uçuşlar için Embraer tipi uçak alımı konusunda bir soruyu yanıtlayan Topçu, Embraer Şirketi ile 3-4 yıldır görüştüklerini anlattı.
Birkaç sefer sipariş noktasına geldiklerini ama veremediklerini kaydeden Topçu, ''Onlardan bir adım bekliyoruz, bu adımı atmadılar. Bölgesel uçak alımlarında önümüzdeki günlerde bize uçak satmayı hedefliyorsa, bunu da istiyorsa fiyatlarını uygun bir seviyeye getirmeleri gerekiyor''dedi.
-TÜRKİYE'DE YOLCU UÇAĞI ÜRETİMİ-
Hamdi Topçu, Türkiye'de yolcu uçağı üretimi konusunda da, model getiren uçak şirketlerini kendi ihtiyaçları çerçevesinde destekleyeceklerini söyledi.
Şu anda Türkiye'de Airbus ve Boeing uçak parçalarının yapıldığını hatırlatan Topçu, ''3-4 ay önce THY Teknik Şirketimizde yedek parçaları sergileyerek Türk sanayicilerini çağırdık. Hangilerini yapabileceklerini sorduk. Üretimi yapabilecek kapasitede olan firmalara bir sertifikasyonla yardımcı olabileceğimizi belirttik'' dedi.
Şu anda yüzde 51'i THY, yüzde 49'u TAİ'nin olan bir ortaklığın bulunduğunu anlatan Topçu, uçak içi ekipmanlarının üretileceğini söyledi.
Topçu, ''Gelen yabancı ve yerli tüm teklifleri ciddi bir şekilde destekliyoruz. Önemli olan bu parçaların Türkiye'de yapılması, Türkiye'de bu yetenekleri sahip olan şirketlerin çoğalması.'' diye konuştu.
-RAKAMLARLA THY
Alınan bilgiye göre, THY 2005 yılında 59 yeni uçakla filosunu genişletirken, 24 yeni dış hat açma kararı aldı.
1 Nisan 2008'de Star Alliance bünyesine tam katılım sağlayan THY'nin filodaki uçak sayısı 127'ye ulaştı. 2010 Eylül sonu itibariyle THY, 145 uçağı ile 127 dış, 39 iç hat olmak üzere 166 noktaya uçmaktadır.
Filosu son 6 yılda iki kat büyüyen ve Avrupa'nın en genç filosu olan THY, 105 uçağın alımını kapsayan bir master plan hazırlamıştır.
Bu çerçevede geniş gövdede 10 Airbus 330, 2 kargo ve 12 Boeing 777 siparişi verilirken, bu yılın sonuna kadar 4 adet Airbus 330-300, 5 adet Boeing 777-300 filoya katılacak.
2010 yılında Bologna (İtalya), Soçi (Rusya), Entebbe (Uganda), Darüsselam (Tanzanya), İskenderiye (Mısır), Nahcivan (Azerbaycan), Akra (Gana) hatları açılırken, Şiraz (İran), Los Angeles (ABD), Washington (ABD), Dakka (Bangladeş), Ho Chi Minh City (Vietnam) ve Basra (Irak) seferleri başlayacak.