İnternetten alışverişe vergi sürprizi

Gümrük Müsteşarlığından yapılan yazılı açıklamada, Gümrük Yönetmeliği değişikliğiyle posta yoluyla gelen eşyanın vergilerinin ödenmesinde kolaylık getirildiği bildirildi.
Söz konusu yönetmelik değişikliğinin 30 Nisan 2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdiği hatırlatılan açıklamada, değişikliğin getirdiği kolaylıklardan birinin de Posta Gümrüğü olan Ankara ve İstanbul'da da, diğer yerlerde olduğu gibi, Posta İdaresine posta eşyası için gümrük vergilerini kapıda tahsil etme yetkisinin verilerek kişilerin ticari olmayan ve değeri genelde çok düşük eşyalarını gümrüğe gelmeden evlerinde teslim alabilmelerinin önünü açılması olduğu belirtildi.
Yapılan bu değişikle, posta yoluyla Türkiye'ye gelen gönderilerin gümrük işlemleri ve dağıtımının, İstanbul gibi tek bir merkezden yapılabilmesinin de önü açıldığı vurgulanan açıklamada, Gümrük Yönetmeliği uyarınca posta yolu ile gelen ve ticari nitelikte olmayan hediyelik, numunelik, zat ve aile ihtiyaçlarını karşılayan türdeki eşya için, ''Declaration en Douane'' ile beyanda bulunulduğu ve söz konusu belgelerin, gümrük idaresince beyanname olarak kabul edildiği ifade edildi.
Bununla birlikte, daha önce maktu vergi ödenmesi gereken durumlarda, gümrük veznesinin bulunduğu yerlerde, eşya sahibinin gümrük idaresine davet edilerek vergilerini bizzat ödemesi talep edildiği hatırlatılan açıklamada, gümrük veznesi bulunmayan yerlerde ise tahsilat posta idaresince yapılarak en geç 1 hafta içinde gümrük hesabına yatırıldığı kaydedildi.
Eşya sahiplerine kolaylık sağlamak ve işlemleri hızlandırmak adına Gümrük Yönetmeliğinin posta yoluyla gelen eşyanın gümrük vergilerinin ödenmesine ilişkin 461 inci maddesine bir ekleme yapılarak Ankara ve İstanbul gibi gümrük veznesi bulunan yerlerde de gümrük vergilerini kapıda tahsil etme yetkisinin Posta İdaresine verildiği belirtilen açıklamada, böylece, kişilerin ticari olmayan ve değeri genelde çok düşük eşyalarını gümrüğe gelmeden evlerinde teslim alabilmelerinin sağlandığı bildirildi.
İHRACATÇI ÜLKELERİN DÜZENLEDİĞİ MENŞE ŞAHADETNAMELERİ DE KABUL EDİLECEK

Yönetmelik değişikliğinin getirdiği bir diğer yeniliğin de menşe şahadetnamelerinin menşe ülke tarafından hazırlanması koşuluna ek olarak, ihracatçı ülke tarafından da düzenlenebileceğinin hüküm altına alınması olduğu belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
''Değişiklik öncesi düzenlemeye göre; gümrük idaresi tarafından sadece menşe ülke yetkili makamlarınca düzenlenmiş olan menşe şehadetnamelerinin kabul edilmesi bir zorunluluktu. Ancak, günümüzde uluslararası ticari faaliyetler sadece iki ülke arasında gerçekleştirilen ikili ilişkiler olmaktan çıkmış, uluslararası ticarette liberalizasyonun sağlanması ve küresel ticaret hacminin genişlemesi sonucu sisteme üçüncü ülkelerin de girmesiyle karmaşık yeni bir boyut kazanmıştır. Örneğin, transit ticaret kapsamında, A ülkesi tarafından B ülkesine ihraç edilen A ülkesi menşeli bir eşya, C ülkesinde yerleşik bir firma tarafından satın alınarak, doğrudan B ülkesinden D ülkesine ihraç edilebilmektedir. Bu durumda, eşya A ülkesi menşeli, ihracatçı ülke B ülkesi, ticareti yapan ülke ise C ülkesidir. Eski uygulamaya göre, ithalatçı ülke olan D ülkesinin gümrük idaresi, yalnızca A ülkesi makamlarınca düzenlenmiş olan menşe şehadetnamesini kabul edebilecekti.
Bu bağlamda, menşe şehadetnamesinin mutlaka menşe ülke yetkili makamlarınca düzenlenmesini zorunlu tutmanın, günümüz uluslararası ticaret sisteminin doğasına aykırı olduğu ve yürürlükteki Gümrük Yönetmeliğinin 38 inci maddesinde yer alan kısıtlamanın, yani ticaret erbabını sadece menşe ülke yetkili makamlarınca düzenlenmiş menşe şehadetnamesi ibraz etmesi konusunda zorunlu tutmanın, ticaretin kolaylaştırılması düsturunu ilke olarak benimsemiş günümüz modern gümrük idaresi anlayışına ters düştüğü görülmüştür.
Dolayısıyla, liberalleşen ve globalleşen günümüz uluslararası ticaretinin doğasına uygun ve modern gümrük idaresi anlayışı çerçevesinde ticaretin kolaylaştırılması ilkesinin bir gereği olarak menşe ülke yetkili makamlarınca düzenlenmiş menşe şehadetnamelerinin yanısıra, ihracatçı ülke yetkili makamlarınca düzenlenmiş menşe şehadetnamelerinin de gümrük idarelerince kabul edilmesini sağlamak üzere Gümrük Yönetmeliğinde bu değişikliğe gidilmiştir.''