MİT gümrük kaçakçısının peşinde

Türkiye ekonomisinin kayıtdışı kadar en bilinmez verilerinden biri Dahilde İşleme Rejimi (DİR) verileridir... DİR kısaca; Türkiye'de üretilmeyen bir ürünün vergisiz ithal edilip işlenmesi, ardından yurtdışına satılması olarak açıklanabilir. Ancak bazı "uyanıklar" ithal ettiği ürünü yurtdışına satmış gibi göstererek iç piyasaya sürüyor ve büyük para kazanıyor. Bu nedenle DİR'le iç piyasaya ürün satanlara yönelik cezalar çok ağır. Kaçakçılık suçlamasıyla ağır cezada yargılanıyorlar. Ancak bazen çalışanının ya da gümrükçüsünün yaptığı hesap hataları nedeniyle işadamları da mahkemenin yolunu tutabiliyor. Gümrük Müsteşarlığı'nın hafta sonu Sapanca'da yaptığı arama konferansına katılan 100'e yakın işadamının bazılarının da isyanı bu konuda. Bir ihracatçı "DİR'de çalışanın ya da gümrükçünün hatası nedeniyle ihracatçının yüzde 40'ı ağır cezada yargılanıyor" dedi. Gümrük Müsteşarı Ziya Altunyaldız ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi'ye bu konuyu sorduk. Ancak Büyükekşi "Birkaç kişi bu yollara sapıyor sanki tüm ihracatçılar yapıyor" diyerek isyan ediyor. Büyükekşi, "Devletin tüm birimleri zaten izliyor. Son zamanlarda MİT bile yakından takip ediyor" derken Altunyaldız, MİT, MASAK dahil herkesin birlikte çalıştığını anlattı. İhracatçının kaçakçıyla aynı kefeye konulmasından Altunyaldız da rahatsız. "Düzenleme olur mu" sorumuza Altunyaldız "Pardon denilenin affedilmesi söz konusu olamaz. Açık kapı yaratır" dedi. Altunyaldız "İhracatın yüzde 45-50'si DİR kapsamında geliyor" diyerek ilk kez DİR ithalatının 50 milyar dolar olduğunu açıkladı.
Hesap sorulan gümrük
DEVLET Bakanı Zafer Çağlayan'ın ekibinden tanıdığımız, 20 yılı dış ticaret müsteşarlığında geçmiş Altunyaldız, 5 ay önce Gümrük Müsteşarı oldu. Altunyaldız, kendi yönetimindeki gümrük idaresini hesap soran değil hizmet verdiklerine karşı sorumlu, hesap verebilen olarak açıklıyor.
Kaçakta ürüne bağlı mücadele başlıyor
GELİR İdaresi'nin yaptığı çalışmaya göre sigara ve içki kaçakçılığı geçen yıl 2009'a göre ikiye katlandı. Altunyaldız'a rakamları hatırlattık. Altunyaldız, 2010'da ticari eşyada olay bazında yüzde 136, değer bazında yüzde 45 artış olduğunu, 2011'in ilk 4 ayında uyuşturucu ve ticari eşyada yüzde 24, sigara ve içkide yüzde 153 artış olduğunu anlattı. Yakalanan kaçak ürünlerin parasal karşılığının 500 milyon dolar olduğunu belirten Altunyaldız, mücadelenin artık ürüne bağlı olacağını söyleyerek konuyu şöyle özetledi: "Kaçak akaryakıt, sigara ve çayda etkin bir stratejiye ihtiyaç var. Bu nedenle sekreteryasını gümrük müsteşarlığının yaptığı akaryakıt kaçakçılığı mücadele komisyonu kuruldu. Tütün komisyonunda ise sekretarya Gelir İdaresi'nde. Kimin ne yapacağını kurumların belli olduğu çalışma yapılıyor ve etkin sonuçları olacağından emin olun."